Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Kazimierz
Nazwisko: Chmielowski
Miejsce urodzenia: Żabieniec
Data urodzenia: 25-08-1925
Imię ojca: Maksymilian
Imię matki: Zofia
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Akta śledcze WUBP Białystok z lat 1944-49 dot. majora Zygmunta Szendzielarza ps."Łupaszka" i innych osób. Kazimierz Chmielowski występuje w wielu protokołach przesłuchań podejrzanych i świadków, wymieniany m.in. jako dowódca plutonu u Romualda Rajsa ps. "Bury", komendant PAS na okręg Białystok. W aktach znajduje się też protokół zatrzymania K. Chmielowskiego ps. "Rekin" i protokoły przesłuchania ww. IPN Bi 07/1523/1 (2282/III).
Akta WUBP Białystok zawierają materiały dot. oddziału "Łupaszki", w tym sprawozdania dotyczące m.in. napadów w terenie oraz plan rozpracowania ww. grupy. Kazimierz Chmielowski ps. "Rekin" występuje m.in. w protokole przesłuchania "Łupaszki" w opisie struktury Brygady Wileńskiej - jako zastępca "Burego". IPN Bi 07/1522/1-3 (2282/III).
Akta operacyjne WUBP Białystok dotyczące oddziału Romualda Rajsa ps."Bury". Znajdują się w nich m.in. doniesienia agencyjne, informacje o działalności zgrupowania "Burego" i sprawozdania o działaniach podejmowanych w celu likwidacji ww. grupy. Zawierają informację, że na przełomie 1951/52 przystąpiono do obiektowego rozpracowania byłego aktywu członków "bandy" "Burego" działających na terenie woj. białostockiego, częściowo lubelskiego i warszawskiego. W aktach znajdują się m.in. dokumenty dotyczące zatrzymania K. Chmielowskiego 03.12.1948 przez Wydz. III MBP i przekazania jego sprawy do Wydz. Śledczego WUBP Białystok. Zawierają akt oskarżenia, protokoły przesłuchań i dokumenty więzienne. IPN Bi 07/653/1-6, IPN BI 07/654/1-3 (1413/III).
Akta zawierają wykaz osób, które ujawniły się w 1947 roku na terenie województwa katowickiego. Wśród nich figuruje K. Chmielowski ps. "Smutny", ujawniony 10.03.1947, działający w konspiracji wileńskiej od roku 1943, strzelec AK. IPN Ka 063/17/1 (32A/C).
Akta WSR w Białymstoku z lat 1948-50 w sprawie "Burego" i "Rekina". Kazimierz Chmielowski ps. "Rekin" został zatrzymany przez Dep. III MBP. Śledztwo prowadzone przez Wydz. Śledczy WUBP Białystok zakończyło się postanowieniem o pociągnięciu do odpowiedzialności karnej i sformułowaniem 29.08.1949 aktu oskarżenia. K. Chmielowski ps. "Rekin" wyrokiem WSR w Białymstoku z 01.10.1949 (Sr 539/49) uznany został winnym tego, że na terenie woj. białostockiego, lubelskiego, warszawskiego, olsztyńskiego usiłował zmienić przemocą ustrój Państwa Polskiego aktywnie przynależąc w tym celu do związków przestępczych - AK w okresie od 09.05.1945 do jesieni 1945 oraz NZW od jesieni 1945 do sierpnia 1946 i skazany został na karę łączną dożywotniego więzienia z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na zawsze wraz z przepadkiem całego mienia na rzecz Skarbu Państwa. Po skardze rewizyjnej WPR w Białymstoku Najwyższy Sąd Wojskowy przekazał sprawę Chmielowskiego do ponownego rozpatrzenia do WSR w Białymstoku. Wyrokiem ww. WSR z 14.01.1950 (Sr 769/49) skazany na łączną karę śmierci z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na zawsze wraz z przepadkiem całego mienia na rzecz Skarbu Państwa. Prezydent nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 01.04.1950.Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego w dn. 15.09.1995 uznał za nieważny wyrok b. WSR w Białymstoku z 14.01.1950. IPN Bi 212/2997/1-7 (AS-692/49, Sr-769/49).
Akta śledcze WUBP Wrocław dot. innej osoby. W aktach znajduje się protokół przesłuchania K. Chmielowskiego z 1949 roku - przebywającego w więzieniu K-Ś w Białymstoku, w którym zeznaje, że był członkiem AK i NZW i pełnił funkcję szefa PAS na woj. białostockie. IPN Wr 038/629 (2389/III).
Akta WUBP Katowice zawierają wykazy osób amnestionowanych. W wykazie zaświadczeń dla amnestionowanych figuruje K. Chmielowski. IPN Ka 032/127.
Akta zawierają kwestionariusze osobowe na członków i pomocników V Brygady Wileńskiej AK pod dow. majora "Łupaszki", w tym kwestionariusz Kazimierza Chmielowskiego ps. "Rekin" - w czasie okupacji członka AK w zbrojnym oddziale mjra „Szczerba” z III Wileńskiej Brygady AK. Ww. od 10.05.1945 był członkiem tzw. V Wileńskiej Brygady AK pod dow. "Łupaszki” i przydzielony został do II-go Szwadronu „Burego” na stanowisko dowódcy I drużyny działającej na terenie pow. Bielsk Podlaski i Wys. Mazowieckie. Od 09.1945 przeszedł do NZW i był z-cą „Burego” jako dowódca PAS na woj. białostockie w stopniu ppor. Porzucił "bandę" w sierpniu 1946. Aresztowany 03.12.1948. Wyrokiem WSR w Białymstoku 14.01.1950 skazany na karę śmierci – wyrok wykonano. IPN Bi 019/22/3 (1/22).
Charakterystyka nr 71 dotycząca III Brygady Wileńskiej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) pod dowództwem Romualda Rajsa ps. "Bury". Znajduje się tam informacja, że rozpracowanie operacyjne na oddział „Burego” zostało założone na początku 1946 roku przez Wydz. III WUBP B-stok i prowadzone było w ramach grupowej sprawy obserwacyjnej. W ramach tej sprawy oddział "Burego" był aktywnie rozpracowywany przez PUBP w Bielsku Podlaskim, Białymstoku i Wysokiem Mazowieckiem. Odnośnie K. Chmielowskiego znajduje się następujący opis: w 1942 roku wstąpił do konspiracyjnej organizacji bez określonej nazwy, której zadaniem było zdobywanie broni. W 1943 organizacja ta weszła w skład „III Wileńskiej Brygady AK”, pełnił w niej funkcję dowódcy kompanii. Brał bezpośredni udział w walce z Niemcami. W 07.1944 po rozwiązaniu Brygady przez wojska sowieckie, został skierowany do obozu w Kałudze, skąd zbiegł. Po powrocie nawiązał łączność z działającym na Białostocczyźnie zbrojnym oddziałem „V Wileńską Brygadą AK” pod dowództwem majora „Łupaszki”. W brygadzie tej był pod rozkazami „Burego” i pełnił funkcje dowódcy plutonu. We wrześniu 1945 przeszedł do nielegalnej organizacji NZW, a z 01.12.1945 został awansowany na zastępcę Szefa PAS Komendy Okręgu NZW krypt. „Chrobry”. Funkcję tę pełnił do końca 08.1946. W bojówce pełnił rolę dowódcy kompanii szturmowej. Za działalność w NZW awansowany został do stopnia porucznika oraz odznaczony Złotą Odznaką „III-ciej Wileńskiej Brygady NZW”. W końcu sierpnia 1946 zrezygnował z "działalności przestępczej". Wyjechał do Chorzowa, gdzie rozpoczął studia. W marcu 1947 ujawnił się w Katowicach jako szeregowy członek AK o pseudonimie "Smutny”. Do chwili ujawnienia posługiwał się fałszywym nazwiskiem Wincenty Dachowicz. 03.13.1948 aresztowany. Skazany na karę śmierci. IPN Bi 119/30/1-2 (1/29).
Akta zawierają kwestionariusze osobowe do Charakterystyki nr 71 dot. III Brygady Wileńskiej NZW pod dowództwem Romualda Rajsa ps. "Bury". Kazimierz Chmielowski vel Wincenty Dachowicz ps. „Rekin” (w okresie okupacji ps. "Smutny") - od września 1945 do końca sierpnia 1946 na terenie woj. białostockiego był członkiem nielegalnej organizacji NZW oraz członkiem bojówki PAS Komendy Okręgu NZW krypt. „Chrobry”. 01.12.1945 mianowany z-cą Szefa PAS Komendy Okręgu NZW. Funkcje tę pełnił do końca sierpnia 1946. Jednocześnie sprawował funkcję dowódcy kompanii PAS. Posiadał nielegalnie broń palną. Za aktywną działalność awansowany do stopnia porucznika, odznaczony „Krzyżem Walecznych” oraz złotą odznaką 3-ciej Wileńskiej Brygady. W końcu 08.1946 wyjechał na teren woj. katowickiego. 10.03.1947 ujawnił się jako członek AK pod pseudonimem „Smutny”. Do chwili ujawnienia posługiwał się fałszywym nazwiskiem Dachowicz Wincenty. Nie ujawnił działalności w NZW. W dn. 03.12.1948 aresztowany przez funkcjonariuszy MBP. Wyrokiem WSR w B-stoku z 14.01.1950 skazany na karę śmierci. Prezydent nie skorzystał z prawa łaski. Stracony. IPN Bi 019/31 (1/29), IPN BU 0177/71/1.
.