Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Adam
Nazwisko: Opiel
Miejsce urodzenia: Gorzów Wielkopolski
Data urodzenia: 22-09-1951
Imię ojca: Marian
Imię matki: Emilia
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Adam Opiel zarejestrowany został 24.11.1980 pod numerem Go 4250 do Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. "Zaangażowany", prowadzonej przez Wydział V KWMO/WUSW w Gorzowie Wielkopolskim. Sprawę założono z uwagi na "nielegalną" działalność w/w- był przewodniczącym KS NSZZ Solidarność, a także jego negatywny stosunek do działaczy partyjnych i osób zajmujących kierownicze stanowiska. Utrzymywał również kontakty z działaczami KOR. Był założycielem oraz członkiem Polskiej Partii Demokratycznej (PPD). 14.06.1984 Sąd Rejonowy w Gorzowie skazał Adama Opiela na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności. W związku z tym spraw zakończono, materiały złożono do archiwum 21.08.1984 pod sygn. 644/II. W dniu 15.11.1990 akta zostały wybrakowane protokołem brakowania. Wpis został dokonany na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych. Materiałów archiwalnych o sygn. 644/II brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Informator o delegatach na I Krajowy Zjazd NSZZ "Solidarność" wrzesień- październik 1981. Zawiera dane dotyczące „nielegalnej” działalności poszczególnych delegatów. Adam Opiel występuje jako delegat z regionu gorzowskiego. Od roku 1980 był członkiem i założycielem nielegalnej wówczas organizacji pod nazwą Polska Partia Demokratyczna działającej na terenie Gorzowa Wielkopolskiego. W NSZZ „Solidarność" pełnił funkcję członka Prezydium Międzyzakładowej Komisji Związkowej, przewodniczącego Komitetu Założycielskiego, a następnie Komisji Zakładowej w GPBP w Gorzowie oraz członka Zarządu Regionu Gorzów Wlkp. IPN Sz 0012/260 t. 1 (1027/IV).
Akta śledztwa prowadzonego przez Wydział Śledczy KWMO w Gorzowie Wielkopolskim dotyczącego kolportażu plakatów o treści antypaństwowej na terenie miasta w latach 1981-1982. Adam Opiel, etatowy przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” przy GP BP występuje w meldunku KWMO w Gorzowie do naczelnika Wydziału Inspekcji Biura Śledczego MSW w Warszawie, z którego wynika iż w/w zostały przedstawione zarzuty z uwagi na to, że 22.09.1981 „wywiesił do publicznej wiadomości plakat o treści godzącej w sojusz PRL i ZSRR, na co brak było odpowiedniego zezwolenia, czym naraził na poważną szkodę interes PRL”. W związku z brakiem dostatecznych dowodów winy Adama Opiela, śledztwo (sygn. Ds. 60/81) prowadzone przez Wydział Śledczy KWMO w Gorzowie wielkopolskim dnia 9.02.1982 zostało umorzone. IPN Sz 03/19 (68/III, Ds. 60/81).
Meldunki operacyjne Wydziału III KWMO w Gorzowie Wlkp. w latach 1974-1983. Adam Opiel, przewodniczący ZKZ „Solidarność” Gorzowskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego, występuje w meldunku z roku 1980, jako inicjator założenia NSZZ „Solidarność” w branży budowlanej, członek prezydium, MKZ NSZZ „Solidarność” w Gorzowie Wlkp., założyciel Polskiej Partii Demokratycznej (PPD). Otwarcie krytykował osoby zajmujące kierownicze stanowiska polityczne i administracyjne zarówno na terenie zakładu pracy jak i w kraju, czego wyrazem było między innymi wywieszanie plakatów o treści antypaństwowej na terenie zakładu pracy. Pomysłodawca akcji solidarnościowej ze strajkującymi w Gdańsku w listopadzie 1980. Utrzymywał bliskie kontakty z gorzowskimi członkami KOR. Podjął również działania zmierzające do utworzenia przy MKZ punktu informacyjnego utrzymującego kontakty z ośrodkami uniwersyteckimi i politycznymi, w celu przekazywania im danych statystycznych i naukowych. Postulował również o zniesienie etatu przewodniczącego Rady Zakładowej Branżowych Związków Zawodowych. W 1981 roku jak wynika z meldunku został on delegatem na I Krajowy Zjazd NSZZ „Solidarność”. Adam Opiel był również współorganizatorem strajku okupacyjnego w jednym z największych zakładów w Gorzowie w dniu 14.12.1981. Siły porządkowe 16.12.1981 przerwały akcję strajkową. Organizatorzy strajku zostali aresztowani i osądzeni. Adam Opiel skazany został wyrokiem Sądu Wojewódzkiego na 4 lata pozbawienia wolności i 3 lata utraty praw publicznych. IPN Sz 0159/7 cz. 1, 2 (9/XXI).
Sprawa Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) „Potok” (nr rej. Po 31633) prowadzona przez Wydział III KWMO/WUSW w Poznaniu, w okresie 3.08.1981-23.11.1984, dotyczyła objęcia kontrolą operacyjną osób, które utrzymywały kontakty z obywatelem z kraju kapitalistycznego, podejrzanym o działalność dywersyjną. Adam Opiel występuje w wykazie osób związanych ze sprawą, przewija się również jako przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w jednym z gorzowskich zakładów pracy, członek założyciel Polskiej Partii Demokratycznej z terenu gorzowskiego, Celem PPD było przywrócenie demokratycznych swobód, ochrona bezpieczeństwa narodowego, równość wobec prawa, niezależność gospodarcza, wolność i niepodległość. Z uwagi na to, że figuranci SOS "Potok" zainteresowani byli rozpoczęciem działalności przez wspomnianą partię na terenie Poznania, nawiązali kontakt między innymi z Adamem Opielem. Złożyli także wniosek o zalegalizowanie tej organizacji jednak został on odrzucony przez wojewodę poznańskiego. Sprawę "Potok" natomiast zakończono z powodu nie znalezienia dostatecznych dowodów potwierdzających „wrogą działalność” figurantów. Akta sprawy zarchiwizowano pod sygn. 11577/II. IPN Po 08/1579 (11577/II), IPN Po 0186/169 (209/2) mikrofilm.
Adam Opiel został aresztowany na podstawie postanowienia Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Gorzowie Wielkopolskim z 18.12.1981 w ramach akcji "Jodła", na wniosek Wydz. V KW MO Gorzów Wielkopolski na mocy Dekretu z 12.12.1981 o Stanie Wojennym. Powodem aresztowania było niezaprzestanie działalności w zawieszonym związku zawodowym NSZZ „Solidarność”. Adam Opiel jako członek Zarządu Regionalnego wraz z innymi zorganizował Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, koordynujący akcję strajkową w gorzowskich zakładach pracy, nawoływał, zorganizował a następnie kierował strajkiem okupacyjnym w Zakładach Produkcji Ciągników „Ursus” w Gorzowie Wlkp. Sąd Wojewódzki w Gorzowie w dniu 5.01.1982 wydał w trybie doraźnym wyrok (II K 42/81) 4 lat pozbawienia wolności (do 18.12.1985 ) i utratę praw publicznych na okres 3 lat. Karę odbywał w Zakładzie Karnym w Strzelinie. 3.06.1983 Sąd Wojewódzki we Wrocławiu wydał postanowienie o udzieleniu Adamowi Opielowi kilkumiesięcznej przerwy w odbywaniu kary z uwagi na jego stan zdrowia i konieczność leczenia w warunkach wolnościowych. W czasie tej przerwy w odbywaniu kary został ponownie aresztowany za posiadanie i rozpowszechnianie nielegalnych wydawnictw. Sąd Wojewódzki w Gorzowie umorzył postępowanie przeciwko w/w. Orzekł przepadek dowodów rzeczowych, a kosztami obciążył Skarb Państwa. Adam Opiel został zwolniony10.08.1984 na mocy amnestii. IPN Wr 149/290 t. 1 i 2 (576/VIII/84, Ds.1657/81 II K 42/81).
Sprawa Obiektowa (SO) kryptonim "Klan"/"Związek" (nr rej, Gd 37004) prowadzona w okresie 14.11.1980 - 10.11.1983 przez Wydz. III "A" i Insp. 2 KWMO/WUSW Gdańsk, dotyczy inwigilacji i objęcia „ochroną operacyjną" (de facto kontrolą) członków oraz działalności NSZZ "Solidarność" w Gdańsku. Adam Opiel, jako aktywny działacz związkowy na terenie województwa gorzowskiego występuje w aktach z ramienia Polskiej Partii Demokratycznej (PPD) jako kandydat do Krajowej Komisji Porozumiewawczej (KKP) NSZZ „Solidarność”, której zadaniem miała być koordynacja działalności regionalnych i zakładowych struktur związkowych oraz ich reprezentowanie wobec władz państwowych. Akta sprawy złożono do archiwum pod sygn. 185/IV. IPN Gd 003/166 t. 21, 27 (185/IV).
Adam Opiel, zatrudniony wówczas w Gorzowskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego, wraz z przedstawicielami innych gorzowskich zakładów uznany został przez Sąd Wojewódzki w Gorzowie za winnego, że w dniach 14 - 15.12.1981 wbrew zakazowi (art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dnia 12.12.1981 r. o stanie wojennym) prowadził działalność związkową, doprowadził do zorganizowania Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego na terenie Gorzowa celem którego było wywołanie powszechnej akcji strajkowej. Dzięki tym działaniom został zorganizowany strajk okupacyjny w Zakładach Mechanicznych „Gorzów” ZPC „Ursus” w proteście przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego w kraju oraz internowaniom działaczy opozycji, opracowany regulamin strajkowy i uchwała MKZ adresowana do uczestników akcji strajkowej. Za te wszystkie czyny skazany został wyrokiem z dnia 5 stycznia 1982 (Sygn. akt II K 42/82), wydanym w trybie doraźnym, na 4 lata pozbawienia wolności i praw publicznych na 3 lata. 13 stycznia 1982 Prokurator Generalny złożył rewizję nadzwyczajną od powyższego wyroku, domagając się podwyższenia kary pozbawienia wolności do lat 7 z uwagi na „szeroki zakres zorganizowanej akcji strajkowej, dezorganizację działalności szeregu przedsiębiorstw z terenu Gorzowa oraz spowodowanie znacznych strat materialnych” wynikających z przestoju. Sąd Najwyższy Izba Karna w Warszawie 7 kwietnia 1982 oddalił rewizję nadzwyczajną i utrzymał wyrok Sądu Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. w mocy. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 29 czerwca 1989 (Sygn. akt II KO 68/89, na podst. Art.1 pkt.1 ustawy z 29.05.1989 r.) "przebaczono i puszczono w niepamięć" skazanie za w/w czyny. 20.04.1993 r. Adam Opiel został uniewinniony przez Sąd Najwyższy w Warszawie od przypisanych mu czynów ( II KO 8/93). IPN BU 754/226 (V KRN. 13/82, II KO 8/93).
Akta sprawy karnej dotyczącej strajku w Zakładzie Produkcji Ciągników „Ursus” Zakład Mechaniczny „Gorzów”. Adam Opiel został oskarżony że w dniach 14 - 15.12.1981 wbrew zakazowi (art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dnia 12.12.1981 r. o stanie wojennym) prowadził działalność związkową, doprowadził do zorganizowania Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego na terenie Gorzowa celem którego było wywołanie powszechnej akcji strajkowej. Dzięki tym działaniom został zorganizowany strajk okupacyjny w Zakładach Mechanicznych „Gorzów” ZPC „Ursus”, opracowany regulamin strajkowy i uchwała MKZ adresowana do uczestników akcji strajkowej. Za te wszystkie czyny skazany został wyrokiem z dnia 5 stycznia 1982 (Sygn,. akt II K 42/82) wydanym w trybie doraźnym na 4 lata pozbawienia wolności i praw publicznych na 3 lata. 13 stycznia 1982 prokurator generalny złożył rewizję nadzwyczajną od powyższego wyroku, domagając się podwyższenia kary pozbawienia wolności do lat 7 z uwagi na „szeroki zakres zorganizowanej akcji strajkowej, dezorganizację działalności szeregu przedsiębiorstw z terenu Gorzowa oraz spowodowanie znacznych strat materialnych” wynikających z przestoju. Sąd Najwyższy Izba Karna w Warszawie 7 kwietnia 1982 oddalił rewizję nadzwyczajną i utrzymał wyrok Sądu Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. w mocy. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 29 czerwca 1989 (Sygn. II KO 68/89, na podst. Art.1 pkt.1 ustawy z 29.05.1989 r.) przebaczono i puszczono w niepamięć skazanie za w/w czyny. 20.04.1993 Adam Opiel został uniewinniony przez Sąd Najwyższy w Warszawie od przypisanych mu czynów. IPN Sz 17/1 t.3 ( II 42/81, 1 Ds. 1657/81, V KRN 13/82, II KO 8/93).
Akta sprawy karnej dotyczącej strajku w Zakładzie Produkcji Ciągników „Ursus” Zakład Mechaniczny „Gorzów”. Adam Opiel pojawia się w protokole przesłuchania z dnia 17.12.1981 jako podejrzany o to że w dniach 14 - 15.12.1981 wbrew zakazowi (art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dnia 12.12.1981 o stanie wojennym) prowadził działalność związkową, doprowadził do zorganizowania Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego na terenie Gorzowa celem którego było wywołanie powszechnej akcji strajkowej. Dzięki tym działaniom został zorganizowany strajk okupacyjny w Zakładach Mechanicznych „Gorzów” ZPC „Ursus”, opracowany regulamin strajkowy i uchwała MKZ adresowana do uczestników akcji strajkowej. IPN Sz 17/2 t.1 (II K45/81, Ds.1658/81).
Na zachowanej karcie Pz-35 z kartoteki paszportowej MSW widnieje zastrzeżenie wyjazdów zagranicznych z 26.02.1982, dokonane przez Wydział Śledczy w Gorzowie o numerze Z-V-2132/GO do dnia 31.01.1991. Zastrzeżenie to znajduje się także w aktach paszportowych Adama Opiela. IPN Sz 470/16432 (EAGo 16432).
Akta kontrolne śledztwa prowadzonego wobec Adama Opiela, przez Wydział Śledczy WUSW w Gorzowie Wielkopolskim, w okresie 6.12.1983-29.03.1984, w związku z posiadaniem przez niego nielegalnych wydawnictw. Sąd Rejonowy w Gorzowie skazał Adama Opiela na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności. W styczniu 1990 akta zostały zniszczone protokołem brakowania 17/90. Materiałów archiwalnych o sygn. 117/III brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Akta w sprawie karnej prowadzonej przeciwko Adamowi Opielowi o przechowywanie, gromadzenie i rozpowszechnianie „fałszywych wiadomości” zawartych w nielegalnych wydawnictwach tj. o czyn z art. 271§1 w zw. z art. 273 § 2 i 60 § 1 kodeksu karnego. Adam Opiel został aresztowany w dniu 5 grudnia 1983 i osadzony w areszcie w Międzyrzeczu za przechowywanie i rozpowszechnianie nielegalnych wydawnictw. Za ten czyn został skazany w dniu 14.06.1984 wyrokiem Sądu Rejonowego II Wydz. Karny w Gorzowie Wielkopolskim na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Dodatkowo został obciążony opłata sądową oraz kosztami postępowania. 9.07.1984 obrońca oskarżonego wniósł do Sądu Wojewódzkiego w Gorzowie rewizję od wyroku. 25.07.1984. W/w został zwolniony z zakładu karnego w Strzegomiu na podstawie ar. 4 ust.2 ustawy o amnestii. 16.03.1994 Sąd Najwyższy w Warszawie uniewinnił Adama Opiela. IPN Sz 18/18 t.1-2 (II K 370/84).
Adam Opiel zarejestrowany został 17.09.1984 pod numerem Go 7083 do Sprawy Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) krypt. "Kret", prowadzonej przez Wydział V WUSW w Gorzowie Wielkopolskim. Sprawę założono z uwagi na "wrogą" działalność w podziemnych strukturach Solidarności, Sprawę zakończono 14.03.1989, a materiały zostały złożone do archiwum pod sygn. 1071/II. W dniu 15.11.1990 akta zostały wybrakowane protokołem brakowania. Materiałów archiwalnych o sygn. 1071/II brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych
Ewidencja zastrzeżeń wyjazdów za granicę. Zastrzeżenie wyjazdów Adama Opiela dotyczy okresu od 1.02.1982 do 31.01.1991. Zostało jednak zniesione wcześniej – 16.12.1986. IPN Sz 05/8, t. 37 (8/90).
.