Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Eugeniusz
Nazwisko: Ligór
Miejsce urodzenia: Zbyczyce
Data urodzenia: 06-10-1934
Imię ojca: Alojzy
Imię matki: Franciszka
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Sprawa Agenturalnego Rozpracowania (SAR) krypt. „Uciekinierzy” prowadzona od stycznia do października 1953 przez Wydział IV „B” UBP na m.st. Warszawę została założona na podstawie doniesienia informatora. W ramach sprawy rozpracowana została konspiracyjna organizacja „Wolna Młodzież”, do której należał Eugeniusz Ligór. W wyniku działań UB członkowie grupy zostali aresztowani. Wśród zachowanych materiałów znajdują się m.in. raporty, notatki służbowe, plany przedsięwzięć oraz donosy. IPN BU 0235/739 t. 7-9 (766/II), IPN BU 01325/8 (766/2) mikrofilm.
Akta kontrolno-śledcze. Dokumenty wytworzone w trakcie śledztwa prowadzonego przez Wydział Śledczy UBP na m.st. Warszawę od czerwca 1953 do kwietnia 1954 przeciwko członkom „nielegalnej” organizacji „Wolna Młodzież”, do której należał Eugeniusz Ligór. Sprawę wszczęto na podstawie materiałów Sprawy Agenturalnego Rozpracowania (SAR) krypt. „Uciekinierzy” prowadzonej przez Wydział IV „B” UBP na m.st. Warszawę. Akta zawierają m.in. kwestionariusze osób zatrzymanych, protokoły przesłuchań, postanowienia o tymczasowym aresztowaniu oraz akt oskarżenia. Akta śledztwa wraz z materiałami SAR „Uciekinierzy” zostały w dn. 21.06.1956 zarchiwizowane pod sygn. 766/II. IPN BU 0235/739 t.1-6 (766/II), IPN BU 01325/8 (766/2) mikrofilm.
Materiały operacyjne. Eugeniusz Ligór, student Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, został zatrzymany 06.10.1953 w Częstochowie w związku z podejrzeniem o przynależność do „kontrrewolucyjnej organizacji” pn. „Wolna Młodzież”. W tym samym dniu przeszukano miejsce zamieszkania ww., który został przesłuchany i tymczasowo aresztowany. Objęty śledztwem prowadzonym przez PUBP w Częstochowie pod nadzorem Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Stalinogrodzie (Katowicach), sygn. akt Pr II 172/53. W związku z prowadzonym śledztwem oskarżony o przynależność do „kontrrewolucyjnej organizacji” mającej na celu zmianę przemocą ustroju PRL i skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Stalinogrodzie (Katowicach), sygn. akt Sr. 396/53, na karę więzienia, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych oraz przepadek całego mienia. Śledztwo zamknięto 18.10.1953. W dniu 19.07.1971 zgromadzone w toku sprawy materiały zostały zarchiwizowane w Wydziale „C” KWMO Katowice pod sygn. 4629/III. IPN Ka 023/199 (4629/III).
Akta nadzoru Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Stalinogrodzie. Eugeniusz Ligór został tymczasowo aresztowany na podstawie decyzji Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Stalinogrodzie (Katowicach) sygn. akt Pr II 172/53, w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa z art. 86 § 2 KKWP i osadzony w Więzieniu Karno-Śledczym w Częstochowie. W dniu 20.10.1953 oskarżony o to, że od wiosny 1951 do 06.10.1953 na terenie Częstochowy i okolic brał udział w „kontrrewolucyjnej” organizacji p.n. „Wolna Młodzież”, która usiłowała przemocą zmienić ustrój PRL. W ramach organizacji uczestniczył w zebraniach, w przeszkoleniu bojowym oraz dostarczył dwie opinie o wykładowcach Państwowego Liceum Pedagogicznego w Częstochowie, występując pod pseudonimem „Wiktor” tj. z art. 86 § 2 KKWP. IPN Ka 241/5862 (Pr II 172/53).
Akta sądowe. W dniu 22.12.1953 Wojskowy Sąd Rejonowy w Stalinogrodzie (Katowicach) sygn. akt Sr 396/53, na sesji wyjazdowej w Częstochowie, uznał Eugeniusza Ligóra za winnego tego, że od wiosny 1951 do lata 1952 w Częstochowie usiłował przemocą zmienić ustrój Państwa Polskiego przez to, że był członkiem „nielegalnej” organizacji pod nazwą „Wolna Młodzież” zmierzającej do osiągnięcia wymienionego celu przez kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej, rozpowszechnianie fałszywych wiadomości szkalujących Państwo Polskie, gromadzenie broni palnej, zbierania wiadomości stanowiących tajemnicę państwową, dokonywanie aktów dywersyjnych i sabotażowych tj. przestępstwa z art. 86 § 2 KKWP i skazał na karę 5 lat więzienia oraz utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres 2 lat oraz przepadek całego mienia. Na mocy amnestii z dn. 22.11.1952 Sąd złagodził o połowę orzeczoną karę do 2 lat i 6 m-cy z zaliczeniem okresu tymczasowego aresztowania. Eugeniusz Ligór odbywał karę pozbawienia wolności w więzieniu w Warszawie, od 08.08.1954 w Ośrodku Pracy Więźniów Jelcz, a od 30.12.1954 w Więzieniu Wojskowym w Jaworznie, gdzie pracował w kopalni węgla. Zwolniony warunkowo na mocy decyzji Wojskowego Sądu Rejonowego w Stalinogrodzie (Katowicach) z dn. 01.04.1955. IPN Ka 238/4367 (Sr 396/53).
Materiały operacyjne UBP na MiP Częstochowa i PUdsBP w Częstochowie. Akta zawierają materiały dotyczące rozpracowania konspiracyjnej organizacji „Wolna Młodzież”, której członkowie zostali skazani na kary pozbawienia wolności m.in. kopie przesłuchań i wyroków sądowych z lat 1953-1954. W materiałach znajdują się również sprawy ewidencyjno-obserwacyjne zakładane w celu kontrolowania wytypowanych osób należących do powyższej organizacji po opuszczeniu przez nich więzień. Eugeniusz Ligór figuruje w aktach, ponieważ w latach 1951-1953 należał do „Wolnej Młodzieży”. W materiałach znajduje się charakterystyka ww. oraz informacja o jego zatrzymaniu i przesłuchaniu. W dniu 28.10.1971 materiały sprawy zostały zarchiwizowane w Wydziale „C” KWMO Katowice pod sygn. 4606/II. IPN Ka 02/502 t. 1-9 (4606/II).
Akta internowanego. Dokumenty zgromadzone w związku z internowaniem ww., który został zatrzymany na podstawie decyzji o internowaniu nr 275/G/81 z uwagi na fakt, iż „nawoływał do strajków”. W okresie od 21.12.1981 (zatrzymany 19.12.1981) do 09.03.1982 przebywał w Ośrodku Odosobnienia internowanych w Zabrzu. Zwolniony na podstawie decyzji nr 49/D/82 o uchyleniu internowania. Materiały o sygn. IPN Ka 42/447 to karta depozytowa internowanego. IPN Ka 43/194 (13/81), IPN Ka 42/447 (13/81).
Materiały administracyjne Wydz. "C" KWMO w Katowicach. Opracowanie (Charakterystyka nr 70) dotyczy konspiracyjnej organizacji młodzieżowej pn. „Wolna Młodzież”. Założony wiosną 1949 związek był kontynuacją organizacji pn. „Szare Szeregi”, która zawiesiła swoją działalność po amnestii w 1947 roku. Nowy związek początkowo nosił nazwę „AK Wolna Młodzież”, następnie „Ruch Oporu Wolna Młodzież”, a od 1951 „Wolna Młodzież” skupiał uczniów szkół średnich i wyższych oraz młodzież pracującą. Organizacja posiadała swojego przywódcę oraz kolegialne ciało decyzyjne tzw. Kierownictwo Walki Konspiracyjnej (wyłonione spośród członków). Działalność związku skupiała się wokół akcji propagandowych polegających na rozpowszechnianiu ulotek o „wrogiej dla PRL treści” werbowaniu i szkoleniu nowych członków, a także gromadzeniu informacji na temat aktywistów PZPR oraz o rozmieszczeniu i liczebności jednostek MO, UB i KBW. „Wolna Młodzież” składała się z dwóch ugrupowań: warszawskiego zwanego „Mazowsze” i częstochowskiego zwanego „Świętokrzyskie”. Eugeniusz Ligór był członkiem ugrupowania częstochowskiego od jesieni 1951 do lata 1953, został zatrzymany 6.10.1953, a w dn. 22.12.1953 skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Stalinogrodzie (Katowicach) na karę więzienia. IPN Ka 057/67 t. 1-2 (Charakterystyka nr 70), IPN Ka 010/22 t. 15 (25/IV), IPN BU 0174/71 (Charakterystyka nr 70).
Akta opracowania wewnątrzresortowego przygotowanego przez Wydział „C” KWMO w Warszawie. Materiały zawierają charakterystykę konspiracyjnej organizacji „Wolna Młodzież”, która liczyła 56 członków oraz ok. 15 pomocników i działała w latach 1949-1953 na terenie Warszawy i Częstochowy. Celem organizacji było zwalczanie ustroju PRL oraz „walka z rzekomymi wpływami Związku Radzieckiego na życie gospodarcze, polityczne i kulturalne Polski”. Metodami walki były: akcje propagandowe (np. kolportaż ulotek), wywiad, prowadzenie szkolenia wojskowego oraz gromadzenie broni. Od stycznia 1953 „Wolna Młodzież” była rozpracowywana przez Wydział IV „B” UBP na m.st. Warszawę. Jej członkowie zostali zatrzymani przy współudziale Wojewódzkich UBP w Warszawie, Katowicach, Wrocławiu oraz Kielcach i skazani na kary więzienia od 3 lat do dożywocia. IPN BU 0644/243 (1606/R), IPN BU 0190/50 (Charakterystyka nr 49).
Materiały administracyjne Wydz. "C" KWMO w Częstochowie. Materiały zawierają wykaz osób internowanych z terenu byłego woj. częstochowskiego. Eugeniusz Ligór występuje w aktach w związku z internowaniem w okresie od dn. 19.12.1981 do 08.03.1982. IPN Ka 0220/2 (Cz/C-248).
Eugeniusz Ligór został objęty zastrzeżeniem wyjazdu (Z-48/82-EACZ) do wszystkich krajów świata w okresie od 13.12.1981 do odwołania na wniosek KWMO w Częstochowie. Wypis na podstawie materiałów ewidencyjnych.
.