Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Fryderyk
Nazwisko: Smoczyński
Miejsce urodzenia: Strzemieszyce Małe
Data urodzenia: 09-11-1930
Imię ojca: Stanisław
Imię matki: Genowefa
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Fryderyk Smoczyński występuje w materiałach operacyjno-śledczych WUBP Katowice dotyczących rozpracowania konspiracyjnej organizacji młodzieżowej, która powstała w czerwcu 1950 w Strzemieszycach Małych i w początkowym okresie działalności nosiła nazwę „Organizacja Krzyża Harcerskiego”, zmienioną następnie na „Polska Organizacja Młodzieżowa Korona-Wyzwolenie”. Członkowie grupy składali przysięgę o zachowaniu związku w tajemnicy i posługiwali się pseudonimami. Na konspiracyjnych zebraniach dyskutowali o konieczności i sposobach walki z „krwawym komunizmem”. W wyniku czynności organów bezpieczeństwa publicznego osoby podejrzane o przynależność do „POM Korona-Wyzwolenie” m.in. Fryderyk Smoczyński zostały zatrzymane w maju 1951. Ww. przesłuchano (w miejscu zamieszkania przeprowadzono rewizję) i na mocy postanowienia Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Katowicach (sygn. akt II Pr. 159/51) z dn. 14.05.1951 tymczasowo aresztowano. Śledztwo zakończono 28.06.1951. F. Smoczyński jako współzałożyciel i dowódca „nielegalnej” organizacji (autor przysięgi i ulotek o treści „antypaństwowej”) został oskarżony o czyn z art. 86 § 2 kkWP oraz o popełnienie przestępstwa z art. 4 § 1 dekretu z dn. 13.06.1946 i w dn. 11.08.1951 skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach (sygn. akt Sr 342/51) na karę 7 lat więzienia. Materiały sprawy zarchiwizowano pod sygn. 16354/52, a w dn. 17.12.1960 skomasowano z innymi materiałami dot. organizacji „POM Korona-Wyzwolenie” pod wspólną sygn. D-I-3325. W dniu 28.04.1971 materiały archiwalne otrzymały nową sygn. 1196/III. IPN Ka 03/866 (1196/III).
Fryderyk Smoczyński zatrzymany 4.05.1951 w związku z podejrzeniem o przynależność do „nielegalnej” organizacji młodzieżowej „POM Korona-Wyzwolenie” został objęty śledztwem prowadzonym przez Wydział Śledczy WUBP Katowice pod nadzorem Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Katowicach (sygn. akt Pr II 159/51). Ww. przesłuchano i na mocy postanowienia WPR w Katowicach z dn. 14.05.1951 tymczasowo aresztowano. Osadzony w Więzieniu Karno-Śledczym w Katowicach. Śledztwo zakończono 28.06.1951. F. Smoczyńskiego oskarżono o to, że „w okresie od czerwca 1950 do dn. 4.05.1951 na terenie Strzemieszyc Małych „usiłował przemocą zmienić ustrój Państwa Polskiego” w ten sposób, że założył „nielegalną” organizację pod nazwą „Polska Organizacja Młodzieżowa Korona -Wyzwolenie” i pełnił w tej organizacji funkcję szefa występując pod pseudonimem „Winnetou”, tj. o popełnienie przestępstwa z art. 86 § 2 kkWP oraz o to, że w okresie od lutego do kwietnia 1951 przechowywał bez zezwolenia broń palną - pistolet przerobiony z rakietnicy, tj. o popełnienie przestępstwa z art. 4 § 1 dekretu z dn. 13.06.1946 o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa (tzw. małego kodeksu karnego). IPN Ka 241/6358 (Pr II 159/51).
W dn. 11.08.1951 Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach (sygn. akt Sr 342/51) uznał Fryderyka Smoczyńskiego winnym tego, że od czerwca 1950 do października 1950 należał do nielegalnej organizacji pod nazwą „Krzyż Harcerski”, a następnie od października do maja 1951 do nielegalnej organizacji pod nazwą „Polska Organizacja Młodzieżowa Korona-Wyzwolenie” - obu organizacji mających na celu „usiłowanie zmiany przemocą ustroju Państwa Polskiego”, tj. przestępstwa z art. 86 § 2 kkWP oraz tego, że przechowywał broń palną, tj. przestępstwa z art. 4 § 1 dekr. z dn. 13.06.1946 i skazał ww. na karę łączną 7 lat więzienia z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres 3 lat oraz przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Państwa. Zasądzoną karę F. Smoczyński odbywał początkowo w Więzieniu Karno-Śledczym w Katowicach, a od 20.11.1951 w Więzieniu w Cieszynie skąd 14.01.1952 został przewieziony do Więzienia w Raciborzu. Od 21.04.1954 ww. przebywał w Więzieniu nr 2 w Strzelcach Opolskich, a 23.07.1954 został przyjęty do Ośrodka Pracy Więźniów w Strzelcach Opolskich. W dn. 15.04.1955 WSR w Stalinogrodzie (Katowicach) postanowił zwolnić warunkowo ww. z odbycia reszty kary więzienia z wyznaczeniem okresu próby do dn. 2.05.1957. F. Smoczyński wyszedł na wolność 19.04.1955. Postanowieniem z dn. 4.09.1967 Sąd Wojewódzki w Katowicach zarządził zatarcie skazania. IPN Ka 238/3725 (Sr 342/51), IPN Ka 365/11.
W dniu 30.01.1956 Fryderyka Smoczyńskiego jako współzałożyciela „nielegalnej organizacji” pod nazwą „POM Korona-Wyzwolenie” objęto agenturalną obserwacją w ramach Sprawy Ewidencyjno-Obserwacyjnej, która została zarejestrowana w ewidencji operacyjnej 18.04.1956 pod nr. rej. 2895 i była prowadzona przez Sekcję III PUdsBP w Będzinie. Sprawę założono z uwagi na fakt, iż ww. przebywając na wolności „może prowadzić wrogą działalność przeciwko PRL”. Obserwację zakończono 10.12.1956 ze względu na „brak jakichkolwiek danych odnośnie uprawiania przez ww. wrogiej działalności”. W dn. 14.01.1957 zgromadzone materiały zarchiwizowano pod sygn. C-1569. W dn. 17.12.1960 materiały dot. organizacji „POM Korona-Wyzwolenie” skomasowano pod wspólną sygn. D-I-3325, a 28.04.1971 materiały archiwalne otrzymały nową sygn. 1196/III. IPN Ka 03/866 (1196/III).
Fryderyk Smoczyński figuruje w materiałach administracyjnych KW MO Katowice zawierających „Charakterystykę nr 98” dotyczącą „nielegalnej” organizacji młodzieżowej „Polska Organizacja Młodzieżowa Korona-Wyzwolenie”. Charakterystyka została sporządzona w 1974 roku przez Wydział „C” KW MO na podstawie materiałów archiwalnych o sygn. 1196/III oraz 687/III. Organizacja, która powstała na terenie Strzemieszyc Małych w czerwcu 1950 działała początkowo pod nazwą „Krzyż Harcerski” i zajmowała się „niesieniem pomocy sierotom i wdowom po partyzantach, którzy polegli w walce z okupantem”. Pod koniec 1950 nastąpiła zmiana nazwy na „Polską Organizację Młodzieżową Korona-Wyzwolenie”, której celem stała się „walka z obecnym ustrojem PRL poprzez rozpowszechnianie ulotek o treści antypaństwowej oraz sporządzanie i wysyłanie listów z pogróżkami do aktywistów PZPR”. W wyniku czynności operacyjno-śledczych prowadzonych przez WUBP Katowice od maja do sierpnia 1951 aresztowano 16 osób. Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach skazał członków „nielegalnej organizacji młodzieżowej” na kary od 5 do 8 lat więzienia. Fryderyk Smoczyński ps. „Winnetou” występuje w materiałach jako współzałożyciel i dowódca organizacji „Krzyż Harcerski”, a następnie „POM Korona-Wyzwolenie”. Ww. został aresztowany w maju 1951 i skazany przez WSR na karę 7 lat więzienia. IPN Ka 057/378 (Charakt. 98), IPN Ka 057/95 t. 1-2 (Charakt. 98), IPN BU 0174/99 (Charakt. 98).
W materiałach administracyjnych znajdują się informacje dotyczące „nielegalnych organizacji” oraz osób prowadzących działalność skierowaną przeciwko Polsce Ludowej na terenie województwa katowickiego. Fryderyk Smoczyński występuje w aktach w związku z informacją dotyczącą działalności „kontrrewolucyjnej organizacji młodzieżowej” pod nazwą „Polska Organizacja Młodzieżowa Korona-Wyzwolenie”. IPN Ka 032/13 t. 1-2 (14/3).
W dniu 22.11.1991 Sąd Wojewódzki w Katowicach (sygn. akt XVI Ko.55/91) na podstawie ustawy z dn. 23.02.1991 o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, stwierdził nieważność wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach z dn. 11.08.1951 (sygn. Sr 342/51) i uznał, że czyn za który Fryderyk Smoczyński został skazany na karę 7 lat więzienia, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres 3 lat oraz przepadek całego mienia był związany z działalnością ww. na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. IPN Ka 238/3725 (Sr 342/51).
.