Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Stanisław
Nazwisko: Grabacki
Miejsce urodzenia: Grabie
Data urodzenia: 01-03-1927
Imię ojca: Stefan
Imię matki: Aniela
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Akta operacyjne PUBP w Bochni przeciwko Stanisławowi Grabackiemu ps. "Jastrząb". Był on żołnierzem oddziału niepodległościowego "Bacy", a następnie oddziału Jana Dubaniowskiego ps. "Salwa". Służył w tzw. grupie północnej, dowodzonej przez Eugeniusza Gałata ps. "Sęp". Pełnił funkcję celowniczego LKM. Brał udział m.in. w ataku na UB i MO w Grybowie w lipcu 1946 roku. Podczas tej akcji osobiście ostrzeliwał budynek UB. Brał także udział w ataku na posterunek MO w Kamionce w sierpniu 1946 roku, ataku na posterunek MO w Iwkowej na jesieni 1946 roku oraz w wielu innych. Ujawnił się przed PUBP w Bochni 06.03.1947. Akta zawierają m.in.: oświadczenie S. Chojeckiego z ujawnienia oraz materiały operacyjne UB i doniesienia agenturalne na jego osobę. Rozpracowanie zakończono i akta sprawy złożono 22.06.1955 w Archiwum Wydz. X WUdsBP w Krakowie pod dawną sygn. 625/II. Przesygnowano 28.04.1966 do nr 58/II. Akta o sygn. IPN Kr 010/53 (58/II).
Materiały administracyjne PUBP w Bochni, zawierają wykazy ujawnionych w PUBP w Bochni członków antykomunistycznych organizacji i oddziałów zbrojnych z terenu powiatu bocheńskiego. Stanisław Albin Grabacki ps. "Jastrząb" występuje jako żołnierz oddziału J. Dubaniowskiego ps. "Salwa", ujawniony 06.03.1947. Akta o sygn. IPN Kr 012/4 (4/k).
Charakterystyka nr 19, dot. organizacji Jana Dubaniowskiego ps. "Salwa", opracowana w Wydz. "C" KWMO w Krakowie w latach 1975-1976. Akta zawierają kwestionariusz osobowy Stanisława Grabackiego ps. "Jastrząb", który występuje jako żołnierz oddziału "Bacy", a następnie organizacji niepodległościowej "Salwy", ujawniony w 06.03.1947. Dowódca organizacji, do której należał Grabacki, J. Dubaniowski ps. "Salwa", stworzył lokalną strukturę Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ) po nawiązaniu kontaktu z byłym dowódcą placówki AK w Lubomierzu Józefem Trutym ps. "Lis". Dubaniowski objął nad nią dowództwo 22.06.1945 roku. Określił wówczas trzy cele swojej organizacji: udaremnienie działalności komunistycznej, przygotowanie terenu pod względem wojskowym na wypadek zbrojnego wystąpienia oraz walka z pospolitym bandytyzmem. W dniu 11.11.1945 roku "Salwa" zarządził utworzenie nowego oddziału partyzanckiego, mającego na stałe kwaterować w lesie. W ten sposób powstał oddział partyzancki NSZ, używający nazwy "Żandarmeria". Zostały z niej wydzielone dwa pododdziały: "grupa północna", dowodzona początkowo przez Stanisława Dyląga ps. "Ślusarczyk", a po jego śmierci przez Eugeniusza Gałata ps. "Wiktor" oraz "grupa południowa", dowodzona początkowo przez Józefa Trutego ps. "Lis", a po jego śmierci przez ppor. Józefa Mikę ps. "Wrzos", który jednocześnie objął funkcję zastępcy "Salwy". Organizacja była niezwykle aktywna. Wg szacunków UB przez cały okres jej istnienia należało do niej 110 żołnierzy. Posiadała rozległą sieć współpracowników, informatorów, łączników. Żołnierze "Salwy" dokonali 138 akcji zbrojnych. W marcu 1946 roku na "Żandarmerię" było założone rozpracowanie agenturalne krypt. "Groźny", wykorzystano do niego kilkunastu informatorów, jednak bez oczekiwanych rezultatów. W związku z tym komuniści skoncentrowali się na działaniach typowo militarnych UB, MO oraz KBW przeciwko organizacji "Salwy". W dniu 14.03.1947 Jan Dubaniowski ujawnił się wraz z kilkudziesięcioma żołnierzami swojej organizacji, a do pozostałych wydał odezwę, wzywającą ich do ujawnienia. Mimo to UB wkrótce zaczął represje. W tej sytuacji Dubaniowski w sierpniu 1947 ponownie utworzył oddział zbrojny, którego został dowódcą. "Salwa" zginął w potyczce z UB w Rudzie Kameralnej 27.09.1947 przy próbie przeniesienia oddziału na teren Beskidu Sądeckiego. Akta o sygn. IPN Kr 074/19 (19/X).
.