Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL


Imiona: Marian
Nazwisko: Turski
Miejsce urodzenia: Druskienniki
Data urodzenia: 26-06-1926
Imię ojca: Józef
Imię matki: Helena
Znany/a też jako:
Mosze Turbowicz
urodzony/a 26- 06-1926 Druskienniki

Dodatkowe informacje:

Aktywista młodzieżowy i polityczny, cenzor i dziennikarz partyjny. Wychowywał się i uczęszczał do gimnazjum w Łodzi. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w getcie łódzkim – w grudniu 1942 wstąpił tam do konspiracyjnej antyfaszystowskiej organizacji „Lewa Związkowa” kierowanej przez członków KPP. W 1943 był robotnikiem w wytwórni kiełbas, a następnie w przedsiębiorstwie budowlanym na Marysinie [nazwa północno-wschodniej części getta]. W tym okresie zdał tzw. małą maturę na tajnych kompletach. W sierpniu 1944 wywieziony do KL Auschwitz, a następnie do KL Buchenwald, skąd w czasie ewakuacji w kwietniu 1945 zbiegł i ukrywał się na terenie Czechosłowacji. W sierpniu 1945 wrócił do Polski i przebywał na terenie Dolnego Śląska, gdzie został przewodniczącym Zarządu Gminnego Związku Walki Młodych (ZWM) w Mieroszowie. 1.11.1945 przyjęto go do PPR we wspomnianej miejscowości. Od stycznia 1946 przewodniczący Zarządu Powiatowego ZWM w Wałbrzychu. W październiku 1946 przeniósł się do Wrocławia w celu studiowania prawa na Uniwersytecie (zaliczone 2 lata). Od tego czasu prelegent Wydziału Propagandy KW PPR we Wrocławiu oraz korespondent „Trybuny Dolnośląskiej”. W listopadzie 1946 otrzymał pracę w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk we Wrocławiu, referent do lipca 1949. Ponadto był pełnomocnikiem Partii ds. wyborów w powiecie trzebnickim, a także przewodniczącym komisji w głosowaniu ludowym [styczeń 1947]. Jednocześnie od kwietnia 1947 pełnił funkcję członka Prezydium (i kierownika Wydziału Pracy Masowej) Zarządu Terenowego Akademickiego Związku Walki Młodych (AZWM) „Życie” [Związek ten został powołany we wrześniu 1945 jako organizacja autonomiczna ZWM i działał do lipca 1948, kiedy na kongresie we Wrocławiu utworzono Związek Akademicki Młodzieży Polskiej – ZAMP]. Od lipca 1948 był członkiem Zarządu Okręgowego ZAMP, a jeszcze wcześniej – sekretarzem Komitetu Koordynacyjnego Polskich Organizacji Studenckich we Wrocławiu. Z tego tytułu był delegowany na Kongres Pokoju w Pradze. Od grudnia 1948 do lipca 1949 prowadził dział Kolumna Młodych „Budujemy” w „Gazecie Robotniczej”, organ prasowy KW PZPR we Wrocławiu. W latach 15.10.1949 – 14.08.1951 słuchacz I stacjonarnego kursu dwuletniego Szkoły Partyjnej przy KC PZPR w Warszawie. W poźniejszym czasie m.in. członek kolegium oraz zastępca redaktora naczelnego w tygodniku „Polityka”, kierował działem historycznym.

Źródło: AAN, KC PZPR, Centralna Kartoteka [CK], sygnatury: CK XX/11.113 (dawna: CK/VII-1593); CK XX/22051 (dawna: CK/X/3047); AAN, Teczki osobowe działaczy ruchu robotniczego z lat 1918-1990, sygn. 13053.



Stanowisko Komórka organizacyjna Instytucja Miejscowość Partia polityczna Data rozpoczęcia Data zakończenia Źródło informacji
Członek Egzekutywa Komitet Powiatowy Wałbrzych PPR 01-1946 10-1946 AAN, KC PZPR, CK XX/11.113;
Członek Egzekutywa Komitet Międzyuczelniany Wrocław PZPR 21-12-1948 1949 AAN, KC PZPR, CK XX/11.113;
Instruktor Wydział Prasy i Wydawnictw Komitet Centralny Warszawa PZPR 15-08-1951 AAN, KC PZPR, CK XX/22051;
Starszy Instruktor Wydział Propagandy i Agitacji, Sektor Wydawnictw Komitet Centralny Warszawa PZPR 25-04-1954 31-12-1956 AAN, KC PZPR, CK XX/11.113;
.