Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Roman
Nazwisko: Sawicki
Miejsce urodzenia: Szaniawy gm. Gołąbki pow. Łuków
Data urodzenia: 06-10-1926
Imię ojca: Stanisław
Imię matki: Anna
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Roman Sawicki (ur. w październiku 1926 r.) w latach 1944-1947 był żołnierzem AK i następnie niepodległościowego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN) na terenie placówki Szaniawy-Matysy pow. Łuków – między innymi w jednostce pod dowództwem Henryka Popławskiego. W okresie komunistycznej amnestii 1947 roku nie ujawnił się. W latach 1948-1950 Roman Sawicki walczył z komunistycznymi władzami w szeregach zbrojnego oddziału pod dowództwem Henryka Korzeniewskiego pseud. "Wrona" i następnie (od połowy grudnia 1950) pod dowództwem chor. Antoniego Dołęgi pseud. "Znicz" i Wacława Skwary pseud. "Wilk" na terenach powiatów Łuków, Siedlce i Radzyń. Nosił pseudonimy „Cichy” i "Tadek". Roman Sawicki figuruje w zapisach ewidencyjnych oraz w kartotekach WUBP w Lublinie, PUBP Łuków oraz PUBP Radzyń z lat 1949-1955. Zapisano w nich między innymi, że Roman Sawicki to "były członek AK i WiN placówki Szaniawy-Matysy pod dowództwem Popławskiego Henryka. W 1947 r. nie ujawnił się i nadal pozostawał w konspiracji, dokonywał napadów na spółdzielnie (...), dołączył do bandy Mościckiego Edwarda i >Wrony<, z którą w latach 1949-1954 dokonał szeregu morderstw działaczy postępowych [tj. komunistycznych] oraz napadów terrorystyczno-rabunkowych z bronią w ręku”. Zapisano także, że Roman Sawicki pseud. „Cichy” w dniu „23 V 1954 r. został zabity podczas pościgu przez grupę operacyjną” (tj. w czasie obławy oddziału KBW i funkcjonariuszy UB we wsi Kolonia Bystrzyca, pow. Radzyń Podlaski, na trzech żołnierzy podziemia). Wraz z Romanem Sawickim polegli w tej walce z UB i KBW (23 maja 1954 r.) także dwaj inni żołnierze antykomunistycznego podziemia: Edward Mościcki pseud. "Rekin" i Wacław Skwara pseud. "Wilk". Wpis na podstawie zapisów ewidencyjno-kartotecznych.
Roman Sawicki pseud. „Cichy” figuruje wraz z 25 innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach i zapisach WUBP i KW MO w Warszawie oraz PUBP Siedlce z lat 1947-1955. Te materiały UB zostały opracowane i opisane w roku 1973 jako "Charakterystyka nr 29" przez Wydział "C" Komendy Wojewódzkiej MO w Warszawie. Ta charakterystyka dot. zbrojnego oddziału antykomunistycznego podziemia pod dowództwem Henryka Korzeniewskiego pseud. "Wrona" - działającego w latach 1947-1954 na terenie powiatów siedleckiego i łukowskiego i składającego się z byłych członków niepodległościowych organizacji: Wolność i Niezawisłość oraz Narodowe Siły Zbrojne. Zawiera m.in. opisy składów i działań ww. oddziału oraz kwestionariusze osobowe żołnierzy i współpracowników antykomunistycznego podziemia. W kwestionariuszu dot. Romana Sawickiego pseud. „Cichy” zapisano między innymi, że ww. "był członkiem nielegalnej organizacji WiN z czego nie ujawnił się". W roku 1948 "dołączył się do bandy >Wrony<, dokonywał napadów terrorystyczno-rabunkowych i morderstw [tj. zabójstw funkcjonariuszy komunistycznych władz i ich współpracowników] wspólnie z Mościckim Edwardem na terenie powiatów Siedlce i Łuków. Zabity jesienią 1954 r.". Z kolei w charakterystyce ww. oddziału "Wrony" zapisano m.in., iż Roman Sawicki pseud. „Cichy” "był aktywnym członkiem bandy >Wrony<". IPN BU 0180/43 (Opracowanie nr 29).
Roman Sawicki pseud. „Cichy” figuruje wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach operacyjnych UB z PUBP Łuków, PUBP Siedlce i WUBP w Lublinie z lat 1947-1956 zatytułowanych "Sprawa obiektowa krypt. >Bury< i >Raki<". Sprawa Agenturalnego Rozpracowania krypt. "Bury" została założona dn. 3 maja 1948 w PUBP Siedlce, a sprawa "Raki" w roku 1951 w PUBP Łuków. Te sprawy operacyjne były prowadzone w latach 1948-1956 i dot. rozpracowania i rozbicia antykomunistycznego oddziału partyzanckiego pod dowództwem Henryka Korzeniewskiego pseud. "Wrona" i następnie (od grudnia 1950) pod dowództwem Edwarda Mościckiego pseud. "Rekin" i Wacława Skwary pseud. "Wilk". Ten oddział działał na terenie powiatu siedleckiego i pow. łukowskiego do jesieni 1954. Akta te zawierają między innymi plany i sprawozdania UB dot. operacyjnych przedsięwzięć, wykazy "członków bandy", charakterystyki osób podejrzanych i grup partyzantów, wykazy "figurantów" spraw operacyjnych i zaangażowanych w te sprawy tajnych informatorów UB, notatki i korespondencje jednostek UB, donosy kilkunastu tajnych informatorów UB. IPN Lu 08/145 t. 2 (O/154).
Roman Sawicki pseud. „Cichy” figuruje wraz z kilkoma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach operacyjnych UB z PUBP Łuków i WUBP w Lublinie z lat 1949-1956. Akta te dot. przede wszystkim poszukiwań i rozpracowania Romana Sawickiego oraz kilku innych osób z antykomunistycznego podziemia z terenu powiatów Łuków, Siedlce i Radzyń. Akta te zawierają między innymi plany i raporty UB dot. operacyjnych przedsięwzięć skierowanych przeciwko ww., wykaz "członków bandy", notatki i pisma kilku jednostek UB i MO, doniesienia kilku tajnych informatorów UB. IPN Lu 019/1083 (6149/II, E-213), IPN Lu 0229/134 (6149/II).
Roman Sawicki pseud. „Cichy” występuje wraz z kilkoma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach śledczych i aktach spraw sądowych z lat 1954-1955. Ww. był oskarżony o to, że w okresie od wiosny 1952 do maja 1954 na terenie pow. łukowskiego udzielał pomocy i schronienia kilku członkom antykomunistycznego podziemia dowodzonym przez Romana Sawickiego pseud. "Cichy", tj. o "przestępstwo z art. 14 § 1 m.k.k.". Akta te zawierają m.in. akta śledcze prowadzone przeciwko Marianowi Zdanowskiemu przez Wydział Śledczy WUBP w Lublinie. IPN Lu 571/4 t. 1-2 (IVa K 9/55 ).
.