Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Stanisław Mateusz
Nazwisko: Winter
Miejsce urodzenia: Nowy Sącz
Data urodzenia: 09-02-1908
Imię ojca: Edward
Imię matki: Wanda
Nazwisko: Winter
Miejsce urodzenia: Nowy Sącz
Data urodzenia: 09-02-1908
Imię ojca: Edward
Imię matki: Wanda
Stanisław Mateusz Winter- (1908-1945) ps. "Stanley", "Chorąży", "Stiopka" - oficer WP, żołnierz PSZ na Zachodzie, żołnierz AK w służbie specjalnej ("Cichociemny")
Inne dane: Jan Hryniewicz
Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
---|---|---|
Teczka zawiera akta prokuratorskie i sądowe dotyczące Jana Hryniewicza (właść. Stanisław Winter). Ww. był oficerem WP, walczył w kampanii 1939 w batalionie KOP "Żotyń". Po zakończeniu walk zagrożony aresztowaniem przez Niemców przedostał się najpierw do Francji, a następnie Wielkiej Brytanii, gdzie służył w Polskich Siłach Zbrojnych. Zgłosił się do służby w kraju i po odpowiednim przeszkoleniu został zrzucony do Polski we wrześniu 1942. Przydzielony do Okręgu Nowogródek AK, gdzie został dowódcą obwodu nieświeskiego AK. Wraz ze swoimi żołnierzami uczestniczył w czerwcu 1944 w Operacji "Burza". Otoczony wraz z częścią oddziału przez Armię Czerwoną, został zatrzymany, przewieziony do Białegostoku a następnie wcielony siłą do oddziałów LWP. Występował tam pod fałszywym nazwiskiem Jan Hryniewicz. Aresztowany przez Informację Wojskową 06.04.1945, został oskarżony o to, że "będąc wrogo usposobionym do służby w Armii Polskiej i nie chcąc brać udziału w bojach z niemiecko-faszystowskimi zaborcami, począwszy od stycznia 1945 zajmował się działalnością wywrotową wśród żołnierzy". Zarzucono mu również, że był "kierownikiem grupy żołnierzy, która w dniu 5.04.1945 usiłowała popełnić zorganizowaną dezercję z jednostki". 8.05.1945 Sąd Wojskowy II Armii LWP uznał Jana Hryniewicza winnego zarzucanych mu czynów i skazał ww. z art 91 § 1 KKWP na karę śmierci, utratę praw publicznych, obywatelskich i honorowych na zawsze, a także przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Państwa. Dowódca II Armii LWP Karol Świerczewski nie skorzystał z prawa łaski i wyrok zatwierdził. Wyrok wykonano 28.06,1945. W dniu 29.06.1993 na skutek rewizji Rzecznika Praw Obywatelskich prof. Tadeusza Zielińskiego, Sąd Najwyższy-Izba Wojskowa uchyliła wyrok wobec Stanisława Wintera (Jana Hryniewicza) i uniewinniła go od zarzucanych mu w 1945 roku czynów. | IPN BU 838/136 t. 1-2 (II A. 61/45), IPN BU 903/2239 (328/55/2249). |