Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Julian
Nazwisko: Krzewicki
Miejsce urodzenia: Rudnik
Data urodzenia: 16-07-1910
Imię ojca: Józef
Imię matki: Waleria
Znany/a też jako:
Julian Krzywicki

Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Mjr Julian Krzewicki ps. "Filip", "Kruk" od 1940 roku był żołnierzem ZWZ/AK. Od 1934 do wybuchu wojny oficer zawodowy, służył w 20 pp w Krakowie, w stopniu porucznika. Brał udział w kampanii wrześniowej, jako dowódca kompanii przeciwpancernej. 23.09.1939 dostał się do niewoli niemieckiej, z której zbiegł i zaczął się ukrywać. Wstąpił do ZWZ, później AK, przyjmując ps. "Kruk". Pełnił stanowisko Komendanta Obwodu AK na powiat Gorlice. Z powodu dekonspiracji przeniesiony na równorzędne stanowisko na powiat Limanowa, zmienił pseudonim na "Filip". Ujawnił się 25.09.1945. Zatrzymany 15.02.1950 przez WUBP w Rzeszowie za posiadanie broni i "działalność okupacyjną w AK p-ko organ. lewicowym". W czasie śledztwa bity. Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu wydał 20.02.1950 Prokurator Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Rzeszowie mjr St. Śliwa. W dniu 19.05.1950 Krzewicki został przekazany do dyspozycji Wydziału Śledczego WUBP w Krakowie. Sprawa została połączona 15.01.1951 ze sprawami innych działaczy AK - Jana Lipczewskiego i Wincentego Rośka. Sprawa przeciwko Krzewickiemu została umorzona 13.04.1951. Materiały złożono 05.09.1951 w Archiwum Wydz. II WUBP w Krakowie pod dawną sygn. 8860/I, przerejestrowano 27.08.1969 do nr 2315/III. Akta o sygn. IPN Kr 07/2204 t. 1-2 (2315/III).
Julian Krzewicki po raz pierwszy został zatrzymany 25.01.1947 przez PUBP w Gorlicach za posiadanie i kolportaż antykomunistycznych czasopism. Zwolniony z więzienia 21.02.1947. Ze względu na jego rangę, został on wytypowany do werbunku na agenta bezpieki przez Referenta Referatu IV PUBP w Gorlicach. Na werbunek 23.12.1949 wyraził zgodę Szef WUBP w Rzeszowie, z adnotacją: "Zgadzam się - przy werbunku chcę być osobiście". Natomiast Naczelnik Wydz. IV w Rzeszowie uznał werbunek "za celowy i konieczny do rozpracowania siatki WiN na tutejszym terenie". Krzewicki miał być zwerbowany na tzw. "komprmateriałach", a w razie nie wyrażenia zgody na współpracę, miał zostać aresztowany. Wobec bezkompromisowej postawy Krzewickiego nie udało się go zwerbować. W związku z tym został powtórnie aresztowany w lutym 1950 roku i poddany brutalnemu śledztwu. W aktach kontrolno-śledczych znajdują się materiały operacyjne odnoszące się do nieudanej próby werbunku Juliana Krzewickiego na agenta przez PUBP w Gorlicach. Akta o sygn. IPN Rz 046/33 (114/III).
Kwestionariusz Ewidencyjny krypt. "Podhale", nr 5216, założony 31.05.1971 przez RSB KPMO w Gorlicach na Juliana Krzewickiego z powodu jego działalności w AK oraz kontaktów z Kołem AK w Londynie. Do rozpracowywania Krzewickiego w ramach KE "Podhale" była wykorzystywana agentura, m.in. KO Marian Podolski, KO M.S. i inni. Z powodu tego, iż "nie stwierdzono, ażeby figurant ob. Krzewicki Julian w okresie przepracowania operacyjnego wznawiał wrogą działalność skierowaną p-ko PRL" rozpracowanie zakończono. Materiały złożono w 1974 roku w Archiwum Wydz. "C" KWMO w Rzeszowie pod sygn. 15633/II. Akta o sygn. IPN Rz 043/662 (15633/II).
Akta prokuratorskie nadzoru w sprawie przeciwko Julianowi Krzewickiemu. W dniu 24.05.1950, postanowieniem Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Rzeszowie, sprawa J. Krzewickiego została przekazana wg właściwości do Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Krakowie, w związku z jego fizycznym przekazaniem do dyspozycji Wydziału Śledczego WUBP w Krakowie. Akta o sygn. IPN Rz 108/5555 (Pr II 110/50).
Akta prokuratorskie nadzoru przeciwko Julianowi Krzewickiemu i innym. Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu Krzewickiego wydała 20.02.1950 Wojskowa Prokuratura Rejonowa w Rzeszowie. Sprawa Krzewickiego została połączona 19.05.1950 ze sprawami Lipczewskiego i Rośka, a 15.01.1951 śledztwo zostało umorzone, a sprawa została przekazana do Prokuratury Wojewódzkiej w Krakowie. Akta o sygn. IPN Kr 111/2588 (Pr II 422/50).
Akta procesu cywilnego, wszczętego przez Juliana Krzewickiego przeciwko Skarbowi Państwa za bezprawne przetrzymywanie w więzieniu i kilkukrotne przedłużanie aresztu tymczasowego przez Wojskową Prokuraturę Rejonową w Krakowie oraz za bicie i torturowanie podczas śledztwa. Zatrzymany przez UB, a następnie aresztowany, podstawą aresztu była jedynie poufna notatka. Areszt trwał 14 miesięcy, "a w toku aresztowania powoda bito, katowano, wybito mu zęby i pokaleczono mu stopy, rujnując całkowicie zdrowie powoda". W sprawie bezzasadnego aresztowania toczyło się w Wydziale Karnym Sądu Wojewódzkiego w Krakowie postępowanie, zakończone postanowieniem z 02.06.1958 o wypłacie Krzewickiemu odszkodowania. Proces ten jednak nie dotyczył samego bestialskiego traktowania Krzewickiego podczas śledztwa, cierpień z tym związanych oraz konsekwencji - również finansowych - związanych z utratą zdrowia. Krzewickiemu wybito 7 zębów, ponadto bito go po nogach, powodując ropiejące rany, bito po całym ciele, głodzono, kopano i nie pozwalano spać. Strona pozwana, reprezentowana przez Naczelnika Wydz. Ogólnego KWMO w Krakowie kpt. R. Janotkę, całkowicie odrzuciła roszczenia Krzewickiego, jako bezzasadne, wygórowane i przedawnione. Rozprawa Główna odbyła się 08.03.1960, a Sąd orzekał w składzie: przewodniczący - W. Różycki, ławnicy - B. Małek i M. Majcher. Sąd uznał słuszność pozwu Krzywickiego i nakazał wypłatę odszkodowania. Od wyroku adwokat Krzewickiego wniósł rewizję, w związku ze zbyt niską sumą odszkodowania, jednak z rewizji tej wycofał się, a wyrok stał się prawomocny. Akta o sygn. IPN Kr 4/208 (II.C.336/59).
Julian Krzewicki ps. "Filip" był komendantem Batalionu II, który wchodził w skład 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. 1 PSP AK został utworzony na początku 1944 roku w ramach przygotowań do Akcji "Burza" w Okręgu Kraków, w oparciu o struktury Wojska Polskiego sprzed 1939 roku. Początkowo jego dowódcą został ppłk. kawalerii Stanisław Mirecki, ps. "Pociej", jednak w sierpniu 1944 został ciężko ranny, w wyniku czego zmarł, a dowództwo objął mjr Adam Stabrawa, ps. "Borowy", równocześnie pełniący funkcję dowódcy Inspektoratu AK Nowy Sącz. Batalion II 1 PSP AK obejmował cały powiat limanowski. W celu infiltracji tego środowiska Sekcja II Wydz. III WUBP w Krakowie założyła 03.03.1950 Sprawę Agencyjnego Rozpracowania, krypt. "Halniak", nr 305/Ag/50. W tym czasie Krzewicki oraz inne osoby związane z 1 PSP AK były już aresztowane przez WUBP w Krakowie i poddane "intensywnemu śledztwu". W dniu 21.05.1951 sprawa została przemianowana na Sprawę Obiektową o tym samym kryptonimie, w związku ze zwolnieniem Krzewickiego i innych z więzienia oraz umorzeniem śledztwa. W ramach SO "Halniak" rozpracowanie środowiska 1 PSP AK WUBP w Krakowie kontynuował do 31.01.1956, kiedy została złożona w Archiwum Wydz. X WUdsBP w Krakowie. Akta zawierają również materiały dot. SO "Akademia" oraz SO "Monopol V". Akta o sygn. IPN Kr 075/17 t. 1-4 (28/OB).
Sprawa Obiektowa (SO) krypt. "Akademia", prowadzona przez Wydział III WUBP/KWMO w Krakowie w latach 1945-1969 dotycząca rozpracowania osób związanych z AK, z terenu woj. krakowskiego. Akta zawierają m.in. meldunki operacyjne, analizy, plany, raporty, korespondencję. Julian Krzywicki ps. "Filip" występuje jako Komendant Batalionu II 1 PSP AK, ujawniony w 1945 roku. Akta o sygn. IPN Kr 075/18, t. 1-45 (29/OB).
Charakterystyka nr 3 dot. członków Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" (WiN) Okręgu Rzeszów opracowanej w latach 1977-1978 przez Wydział "C" KW MO w Rzeszowie. Julian Krzewicki v. Krzywicki występuje jako przedwojenny oficer Informacji II Oddziału Sztabu Generalnego WP w stopniu majora, a od 1946 roku działacz WiN. IPN Rz 05/5 (CHF-3 t. 4). Informacja o tym, że Krzewicki był oficerem II Oddziału Sztabu Generalnego WP przed II wojną światową nie jest potwierdzona w innych materiałach.
.