Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Józef
Nazwisko: Bronka
Miejsce urodzenia: Przeciszów
Data urodzenia: 15-04-1922
Imię ojca: Ludwik
Imię matki: Zofia
Znany/a też jako:
Józef Brońka

Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Akta kontrolno-śledcze przeciwko Józefowi Bronce ps. "Błyskawica", i członkom jego rodziny. Należał do niepodległościowej organizacji "Armia Polska w Kraju". Zatrzymany przez funkcjonariuszy WUBP we Wrocławiu 09.01.1947, poddany rewizji, w wyniku której odnaleziono przy nim broń, dokumenty konspiracyjne oraz zaświadczenie z RKU w Wadowicach należące do innej osoby, którym posługiwał się jako dokumentem tożsamości. Areszt tymczasowy od 13.01.1947 decyzją Wojskowej Prokuratury Rejonowej we Wrocławiu. Wydział Śledczy WUBP we Wrocławiu 28.01.1947 wydał zatwierdzone przez Zastępcę Szefa WUBP we Wrocławiu postanowienie o przekazaniu sprawy do WUBP w Krakowie. Podczas śledztwa bity. Akt oskarżenia sporządził 25.03.1947 oficer śledczy WUBP w Krakowie Roman Gładysek. Józef Bronka został oskarżony o dezercję, ucieczkę z Więzienia w Wadowicach, posługiwanie się sfałszowanym dokumentem, przynależność od lipca 1946 do APwK oraz o posiadanie broni. Sprawa została skierowana do Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Krakowie z wnioskiem o wytoczenie sprawy sądowej. Akta śledztwa złożono 16.04.1947 w Wydz. II WUBP w Krakowie pod dawną sygn. 1310/I. Przerejestrowano 30.01.1968 do nr 335/III. Do akt dołączono materiały sprawy operacyjnego poszukiwania PUBP w Wadowicach i Oświęcimiu. Po zwolnieniu z więzienia przewidziany do ponownego aresztowania. Jednakże wraz z żoną, siostrą Mieczysława Spuły ps. "Feluś" w 1947 roku przedostał się na teren Niemiec, a następnie wyemigrował do USA, gdzie uzyskał obywatelstwo. Rozpracowanie i poszukiwania zakończono po potwierdzeniu faktu emigracji do USA. Materiały złożono w Archiwum KWMO w Krakowie 11.02.1957, dołączono do sygn. 1310/I. Akta o sygn. IPN Kr 07/289, oraz mikrofilm IPN Kr 096/291 (335/III) W aktach znajduje się także Sprawa Ewidencyjno-Obserwacyjna nr 1743/F, dot. Anny Spuła, matki Mieczysława Spuły ps. "Feluś", która była rozpracowywana w związku z ucieczką córki i zięcia do USA w 1947 roku.
Sprawa przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie przeciwko Józefowi Bronce. Został on oskarżony o dezercję, posługiwanie się sfałszowanymi dokumentami, przynależność do APwK i udział w jej akcjach oraz posiadanie broni. WPR w Krakowie 08.05.1947 umorzyła oskarżenie w części dotyczącej ucieczki z więzienia i posługiwania się sfałszowanymi dokumentami. W związku z tym 09.05.1947 został zmieniony akt oskarżenia, pozostawiono oskarżenie o dezercję z wojska, przynależność do APwK i udział w jej akcjach oraz posiadanie broni. Rozprawa Główna odbyła się 21 i 29.05.1947 przed WSR w Krakowie, któremu przewodził mjr Stanisław Holitscher. Wyrokiem z 29.05.1947 Bronka został skazany na 5 lat więzienia, jednocześnie kara ta została w całości darowana na mocy ustawy o amnestii z 22.02.1947. Akta o sygn. IPN Kr 110/1307 (Sr 613/47).
Charakterystyka nr 1, dot. organizacji „Burza” Mieczysława Wądolnego ps. „Mściciel”, opracowana w Wydz. „C” KWMO w Krakowie w 1974 roku. We wrześniu 1945 roku Wądolny zorganizował na terenie powiatu wadowickiego oddział partyzancki, nad którym przejął dowództwo, przyjmując pseudonim „Granit” (późn. „Mściciel”). Początkowo działał samodzielnie, natomiast w 1946 roku podporządkowali się organizacji Armia Polska w Kraju (której podporządkowane było też, działające na Podhalu, zgrupowanie Józefa Kurasia „Błyskawica”). „Burza” była bardzo aktywna i miała wybitnie niepodległościowy charakter. Podczas swojej działalności przeprowadziła wiele akcji zbrojnych, w tym 14 na posterunki MO i funkcjonariuszy MO. Ponadto dokonała likwidacji 47 funkcjonariuszy komunistycznych lub osób związanych z komunistami, w tej liczbie m.in. 1 „doradcy sowieckiego” (czyli osoby związanej z sowieckimi służbami specjalnymi jak NKWD czy SMIERSZ), 4 funkcjonariuszy UB, 9 funkcjonariuszy MO. Organizacja została rozbita w styczniu 1947, kiedy Wądolny, osaczony przez siły bezpieczeństwa, popełnił samobójstwo. Akta zawierają kwestionariusz osobowy Józefa Bronka, który występuje jako żołnierz tej organizacji, grupy Ignacego Sikory „Prawego”. Akta o sygn. IPN Kr 074/1, t. 1-3 (1/X). Charakterystyka organizacji "Burza" jest dostępna również pod sygn. IPN BU 0172/1.
.