Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Stefan
Nazwisko: Matuszczyk
Miejsce urodzenia: Wiązowa
Data urodzenia: 23-12-1912
Imię ojca: Jan
Imię matki: Scholastyka
Nazwisko: Matuszczyk
Miejsce urodzenia: Wiązowa
Data urodzenia: 23-12-1912
Imię ojca: Jan
Imię matki: Scholastyka
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Teczka zawiera akta śledcze dotyczące Stefana Matuszczyka. 11.09.1951 Stefan Matuszczyk został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB. Departament Śledczy MBP w toku przesłuchań wielu aresztowanych żołnierzy AK uzyskał informacje, że Stefan Matuszczyk ps. "Porawa" w czasie okupacji był jednym z dowódców oddziału likwidacyjnego „993/W” kontrwywiadu KG AK. Ww. zaplanował i dowodził kilkunastoma akcjami likwidacyjnymi wobec funkcjonariuszy gestapo jak i konfidentów niemieckich. W toku śledztwa starano się wykazać, że S. Matuszczyk wraz ze swoją oddziałem organizował akcje przeciwko podziemnym organizacjom komunistycznym jak również prowadził "działalność antykomunistyczną". "Porawie" zarzucono również to, że po 1945 roku utrzymywał "szerokie kontakty" ze swoimi byłymi podkomendnymi uczestnicząc "w spotkaniach, przyjęciach oraz nabożeństwach" przez nich organizowanych. Pomimo stawianych zarzutów i przedłużanego kilkakrotnie aresztu tymczasowego nie udało się ustalić faktów świadczących o tym, że Stefan Matuszczyk w okresie okupacji prowadził działalność antykomunistyczną. Śledztwo zakończono 14.05.1952 zaś 10.07.1952 zostało ono umorzone przez Prokuraturę Generalną z braku dowodów. Po opuszczeniu więzienia przez S. Matuszczyka w kolejnych latach kontynuowano jego inwigilację. W konkluzji stwierdzono, iż ww. po roku 1956 "nie prowadził wrogiej działalności" wobec czego zdecydowano o odesłaniu akt do archiwum, zaś samego Stefana Matuszczyka pozostawiono w "rejestrze osób podejrzanych". W teczce znajdują się protokoły przesłuchań Stefana Matuszczyka z lat 1951-1952, dokumenty z lat 1946-1948 z których wynika, że za ww. prowadzono obserwację w miejscu pracy i zamieszkania, donosy agenturalne oraz część materiałów penitencjarnych z więzienia Warszawa-Mokotów, w którym przebywał S. Matuszczyk podczas śledztwa. Odnaleziono również włączone do akt fragmenty rozpracowań prowadzonych przeciwko "Porawie" w latach 50 (Sprawa Ewidencyjno-Obserwacyjna) oraz 70 (Kwestionariusz Ewidencyjny krypt. "Porawa"). | IPN BU 01236/1548 (4491/III). | |
| Teczka zawiera materiały operacyjne (protokoły przesłuchań, notatki) z lat 1953-1955 zebrane przez Departament III MBP dotyczące funkcjonowania Wojskowych Sądów Specjalnych przy Komendzie Głównej Armii Krajowej. W materiałach sprawy znajduje się notatka z 24.07.1953 dotycząca Oddziału Likwidacyjnego krypt. "993/W" kontrwywiadu Oddziału II KG AK. Stefan Matuszczyk ps. "Porawa" przechodzi w treści notatki jako dowódca ww. oddziału od 15.07.1943. W notatce wskazano również adres zamieszkania ww. | IPN BU 0192/243 t. 2 (1969/II b). | |
| Akta śledcze dotyczące śledztwa prowadzonego w latach 1947-1955 przez Dep. Śledczy MBP przeciw Janowi Mazurkiewiczowi i innym oskarżonym o działalność „w nielegalnej organizacji i usiłowanie zmiany przemocą ustroju Polski Ludowej”. W aktach śledztwa przechodzi osoba Stefana Matuszczyka ps. "Porawa". Ww. w okresie okupacji niemieckiej był dowódcą oddziału likwidacyjnego KG AK. Ww. ujawnił się 20.09.1945 przed komisją likwidacyjną AK jako kapitan WP podczas powstania warszawskiego dowódca kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść". | IPN BU 0330/217 t. 6 (4808/III/6). | |
| Z zachowanych zapisów ewidencyjnych oraz materiałów archiwalnych wynika, że w dniu 27.05.1970 Stefan Matuszczyk został zarejestrowany do nr 28453 przez Wydział II Departamentu III MSW jako figurant Kwestionariusza Ewidencyjnego krypt. "Porawa". Powodem rozpracowania przez SB ww. był fakt, iż S. Matuszczyk w latach 1943-1944 był dowódcą oddziału likwidacyjnego kontrwywiadu KG AK i jak wskazywano w raportach przy sprzyjających okolicznościach byłby "skłonny do wrogiej działalności". Funkcjonariusze SB poprzez swoich agentów ustalili, że utrzymuje on "szerokie kontakty ze swoimi podkomendnymi w celu opracowania publikacji na temat działalności oddziału, którym dowodził w okresie okupacji" oraz był "organizatorem wmurowania tablicy pamiątkowej w kościele". Z uwagi na donos z którego wynikało, że przygotowywana publikacja miała "eksponować szereg osób zaangażowanych we wrogą działalność przeciwko władzy ludowej po wyzwoleniu" podjęto działania operacyjne. S. Matuszczyk został objęty kontrolą operacyjną, przeprowadzono również perlustrację napływającej do niego korespondencji. W wyniku podjętych działań zablokowano również wydanie książki Stefana Matuszczyka. Z uwagi na fakt, iż ww. nie prowadził już po 1974 roku "wrogiej działalności" w październiku 1977 zaniechano dalszego prowadzenia rozpracowania. Materiały złożono w archiwum, a następnie włączono do akt śledztwa prowadzonego przeciwko S. Matuszczykowi w latach 1951-1952. | Zapis z dziennika rejestracyjnego MSW do nr 28453, materiały KE krypt. "Porawa" skomasowane w aktach śledczych IPN BU 01236/1548 (4491/III). |