Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Nazwisko: Juzwuk
Miejsce urodzenia: Radzieje
Data urodzenia: 06-04-1955
Imię ojca: Jan
Imię matki: Anna
Wojskowy Obóz Internowania na Kępie Panieńskiej pod Chełmnem powstał na mocy zarządzenia nr 0232 szefa POW z 26.10.1982, i funkcjonował w okresie od 5.11.1982 do 9.02.1983. Był jednym z kilku powołanych w ramach akcji „Jesień 82” (podobne działały m.in. w Czerwonym Borze i Trzebiatowie). Umieszczeni w nich zostali wytypowani przez SB i WSW działacze NSZZ „Solidarność” (łącznie około 1500 osób), uznani za „szczególnie niebezpiecznych” w czasie wprowadzania ustawy o związkach zawodowych, delegalizującej „Solidarność”.
Oficjalnym powodem rozlokowania 305 osób na poligonie 9 Pomorskiego Pułku Pontonowego w Chełmnie, były szkolenia dla podoficerów i szeregowych rezerwy. Wśród powołanych znalazło się jednak kilkanaście osób bez przysięgi wojskowej lub chorych. Skoszarowani w Chełmnie „żołnierze” nie otrzymali też broni.
Obóz polowy wybudowano na wale wiślanym (poza obszarem jednostki), pilnowanym przez WSW. Przetrzymywani prowadzili szereg prac ziemnych, w tym budowę mostu pontonowego na Wiśle. Formą represji były również warunki bytowe (niedogrzane namioty, brak opieki lekarskiej, prawa do widzeń, cenzura korespondencji, bicie, dodatkowe kary więzienia).
Umieszczeni w obozie protestowali, podejmując głodówki, prowadząc pikiety, a także ucieczki. Więzionym udało się również postawić na terenie obozu krzyż. Było to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę prowadzoną w Chełmnie przez oficerów polityczno-wychowawczych intensywną indoktrynację.
Bibliografia:
- Chinciński T., Ekstrema w obozie, „BIPN” 2006, nr 11-12, s. 53–58.
- Lisiecki K., Panek T., Wabik W., Gdańsk w stanie wojennym 1981–1983, Gdańsk 2013.
- Pawłowski P., Trzystu z Kępy Panieńskiej. Monografia wojskowego obozu internowania dla działaczy „Solidarności” na poligonie wodnym w Chełmnie (5 listopada 1982–2 lutego 1983), Koszalin 2008.
- Polak W., Czas ludzi niepokornych, Toruń 2003.
24.04.2019 wpisy zweryfikowane, uzupełnione i poprawione, Tomasz Mysłek
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| W dniu 4.05.1982 Ryszard Juzwuk - wówczas pracownik Zakładów Mechanicznych „Zamech” w Elblągu - został zarejestrowany pod numerem 5764 przez SB z Wydz. III KW MO w Elblągu jako figurant Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Majówka” (nr rej. 5724). Powód tej rejestracji i inwigilacji: „dnia 3 i 4 maja 1982 brał udział w nielegalnym zgromadzeniu o charakterze antysocjalistycznym”. Sprawę tej inwigilacji zakończono po skierowaniu akt śledczych do sądu. W dniu 14.09.1982 materiały Sprawy Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Majówka” zdjęto z ewidencji i złożono w archiwum Wydz. „C” KW MO w Elblągu do sygn. 734/II. | Materiałów o sygn. 734/II brak. Wpis na podstawie zapisów kartotecznych. | |
| Akta kontrolne śledztwa KW MO w Elblągu z roku 1982 (nr RSD 15/82) zawierają m.in. zapisy, iż dnia 5.05.1982 Ryszard Juzwuk został aresztowany przez funkcjonariuszy KW MO w Elblągu. W toku śledztwa ww. był podejrzany o to, że w dniach 3 i 4 maja 1982 wraz z innymi uczestniczył w „nielegalnej akcji protestacyjnej, w czasie której doszło do napaści i znieważenia funkcjonariuszy MO oraz zniszczenia pojazdów służbowych MO”. W dniu 18.06.1982 akta te skierowano wraz z aktem oskarżenia do sądu. | IPN Gd 011/92 (156/III). | |
| Akta sądowe nr II K 66/82 z roku 1982 stwierdzają, iż w dniu 5.07.1982 Sąd Wojewódzki w Elblągu wydał orzeczenie w sprawie Ryszarda Juzwuka - oskarżonego o to, że w dniach 3 i 4 maja 1982 „uczestniczył w nielegalnym zgromadzeniu pod pomnikiem Ofiar Grudnia 1970 w Elblągu, podczas którego dopuścił się czynnej napaści na funkcjonariuszy MO pełniących obowiązki służbowe, rzucając w nich kamieniami”. Sąd zakwalifikował powyższy czyn jako wykroczenie i skazał ww. na 3 miesiące aresztu. Od zasądzonego wyroku Ryszard Juzwuk złożył apelację. Dnia 21.04.1983 Rada Państwa zastosowała wobec ww. prawo łaski - w postaci warunkowego zwolnienia od wykonania wyroku na okres próbny 5 lat. | IPN Gd 544/1, IPN Gd 544/3 – IPN Gd 544/13. | |
| Ryszard Juzwuk figuruje w księdze ewidencji żołnierzy rezerwy - powołanych jesienią 1982 "na ćwiczenia" do wojskowego obozu internowania na Kępie Panieńskiej pod Chełmnem (JW 1636). Powołany dn. 5.11.1982, przydzielony do 5 kompanii pontonowej, zwolniony "po odbyciu ćwiczeń" dn. 2.02.1983. | IPN By 674/7. |