Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Helena
Nazwisko: Sopel-Zygarska
Nazwisko rodowe: Sopel
Miejsce urodzenia: Kańczuga
Data urodzenia: 03-04-1953
Imię ojca: Władysław
Imię matki: Wiktoria
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Ww. była kontrolowana w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Helena” zarejestrowanej w ewidencji operacyjnej 13.04.1982 pod nr. rej. PR 3825 i prowadzonej przez Wydział III KW MO Przemyśl. SOR założono w związku z ujawnieniem w dn. 10.04.1982 na terenie miejscowości Kańczuga „kolportażu poprzez rozklejenie na murach koło miejscowego kościoła oraz na tablicach ogłoszeń, ulotek o treści antypaństwowej” i zatrzymaniem sprawców tego kolportażu. Celem rozpracowania było ustalenie autorów i wykonawców ulotek zawierających „krytyczne sformułowania pod adresem obecnej władzy w kraju” oraz „elementy antypaństwowe i antyradzieckie”. Ww., która uczestniczyła w rozklejaniu ulotek, została zarejestrowana w ewidencji operacyjnej do SOR krypt. „Helena” 28.04.1982 pod nr. rej. PR 3879/3825. Sprawę zakończono 16.07.1982. W dniu 09.09.1982 materiały sprawy zarchiwizowano w Wydziale „C” KW MO Przemyśl pod sygn. 375/II. IPN Rz 034/127 (375/II), IPN Rz 00142/153 (375/2) mikrofilm.
Akta kontrolno-śledcze postępowania przygotowawczego RSD S 15/82 prowadzonego przez Wydział Śledczy KW MO Przemyśl pod nadzorem Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Rzeszowie (sygn. akt Pg.Śl.II-92/82). Postępowanie zostało wszczęte 12.04.1982 i dotyczyło popełnienia przestępstwa z art. 48 ust. 2 i 3 dekretu o stanie wojennym. W związku z prowadzonym śledztwem ww. została obwiniona o to, że w dn. 10.04.1982 „działając w celu rozpowszechnienia rozlepiła w miejscach ogólnodostępnych na terenie miejscowości Kańczuga i Żuklin ulotki o fałszywej treści mogące wywołać niepokój publiczny lub rozruchy” oraz o to, że w dn. 8.04.1982 w Jastrzębiu Zdroju przejęła, a następnie „w celu rozpowszechnienia przeniosła do m. Kańczuga ok. 60 szt. ulotek o fałszywej treści mogących wywołać niepokój publiczny lub rozruchy” i tymczasowo aresztowana. Czynności w sprawie zakończono w dn. 10.05.1982 aktem oskarżenia. W związku z prowadzonym śledztwem przesłuchano 6 świadków, dokonano 7 przeszukań i 2 oględzin. W dniu 27.08.1984 materiały sprawy zarchiwizowano w Wydziale „C” KW MO Przemyśl pod sygn. 29/III. IPN Rz 035/29 (29/III).
Akta nadzoru prokuratorskiego nad śledztwem, które zostało wszczęte 12.04.1982 przez Wojskową Prokuraturę Garnizonową w Rzeszowie. Śledztwo sygn. akt. Pg.Śl.II-92/82, prowadzone było w trybie doraźnym i dotyczyło kolportażu „ulotek o treści antypaństwowej”, tj. popełnienia przestępstwa z art. 48 ust. 2 i 3 dekretu o stanie wojennym. W dniu 08.05.1982 śledztwo zamknięto. W akcie oskarżenia, ww. została obwiniona o to, że w dn. 10.04.1982 w miejscach ogólnie dostępnych na terenie miejscowości Kańczuga i Żuklin rozlepiła „ulotki zawierające fałszywe wiadomości mogące wywołać niepokój publiczny lub rozruchy”, tj. z art. 48 ust. 2 dekretu o stanie wojennym oraz o to, że w dn. 08.04.1982 w Jastrzębiu-Zdroju przyjęła w celu rozpowszechnienia i przeniosła do miejscowości Kańczuga 60 szt. ulotek zawierających „fałszywe wiadomości mogące wywołać niepokój publiczny lub rozruchy”, tj. z art. 48 ust. 3 dekretu o stanie wojennym. IPN Rz 287/94 (Pg.Śl.II-92/82).
Akta sądowe. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie (sygn. akt So.W 341/82), w siedzibie Wojskowego Sądu Garnizonowego w Rzeszowie rozpatrzył sprawę ww. oskarżonej z art. 48 ust. 2 i 3 dekretu o stanie wojennym w trybie doraźnym. Helena Sopel została uznana za winną tego, że w dn. 10.04.1982 w celu rozpowszechnienia, rozlepiła w miejscach ogólnie dostępnych na terenie miasta Kańczuga i Żuklin ulotki zawierające „fałszywe wiadomości mogące wywołać niepokój publiczny lub rozruchy” oraz tego, że w dn. 08.04.1982 w Jastrzębiu-Zdroju przyjęła od nieustalonej osoby, a następnie w celu rozpowszechnienia przewiozła do miejscowości Kańczuga 60 ulotek zawierających „fałszywe wiadomości mogące wywołać niepokój publiczny lub rozruchy” i za to została skazana w dn. 17.05.1982 na karę łączną 5 lat pozbawienia wolności oraz karę pozbawienia praw publicznych na okres 4 lat, a także zarządził podanie wyroku do wiadomości publicznej. W dniu 26.07.1983 Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy darował ww. karę pozbawienia wolności i karę dodatkową pozbawienia praw publicznych na mocy ustawy z dn. 21.07.1983 o amnestii. IPN BU 1357/319 (So.W. 341/82).
Akta tymczasowo aresztowanego-skazanego zawierają materiały wytworzone w związku z aresztowaniem ww. (zatrzymana 10.04.1982), która została oskarżona o przestępstwo z art. 48 ust. 2 i 3 dekretu o stanie wojennym i w dn. 17.05.1982 skazana przez Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego na karę 5 lat pozbawienia wolności. Od dnia 11.05.1982 ww. przebywała w Areszcie Śledczym w Nisku, od 21.07.1982 w Zakładzie Karnym w Krzywańcu, a 18.11.1982 została przewieziona do Zakładu Karnego w Fordonie. W miejscu osadzenia ww. podejmowała comiesięczne 48-godzinne protesty głodowe „o status więźnia politycznego”. Zwolniona 26.07.1983 na podstawie decyzji Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy, wydanej w związku z ustawą o amnestii z dn. 21.07.1983. IPN By 94/1407 (128/82).
W dniu 20.02.1996 Sąd Najwyższy w Warszawie-Izba Wojskowa (sygn. akt WRN 5/96) z powodu rewizji nadzwyczajnej wniesionej przez Prezesa Sądu Najwyższego Izby Wojskowej od wyroku Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie z dn. 17.05.1982 (sygn. akt. So.W. 341/82) zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił ww. od popełnienia przypisywanych jej przestępstw. IPN BU 1209/1887.
.