Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Jarosław Andrzej
Nazwisko: Chilecki
Miejsce urodzenia: Wysokie Mazowieckie
Data urodzenia: 26-08-1935
Kraj urodzenia: Polska
Imię ojca: Piotr
Imię matki: Anastazja
Nazwisko: Chilecki
Miejsce urodzenia: Wysokie Mazowieckie
Data urodzenia: 26-08-1935
Kraj urodzenia: Polska
Imię ojca: Piotr
Imię matki: Anastazja
Znany/a też jako:
Andrzej Jarosław Chilecki
W kontaktach ze znajomymi Chilecki używał swojego drugiego imienia: Andrzej. W systemie PESEL figuruje jako Jarosław Andrzej, natomiast w materiałach ewidencyjnych występuje przeważnie pod dwoma imionami pisanymi w różnej kolejności.
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Jarosław Chilecki był rozpracowywany przez SB KMMO Zakopane w ramach Sprawy Agenturalnego Sprawdzenia krypt. „Samotni”. Zarejestrowany 06.04.1959 pod nr 956/E w wyniku odmowy powrotu do kraju z wycieczki zbiorczej Sport-Turistu do Austrii w 1959 roku oraz podjęcia działalności politycznej i współpracy z Radiem Wolna Europa. W dniu 17.06.1960 zakończono Sprawę Agenturalnego Sprawdzenia krypt. „Samotni”, zaś dalszą kontrolę operacyjną prowadzono w ramach Sprawy Ewidencyjno-Obserwacyjnej. | Akta o sygn. IPN Kr 010/10461 (11027/II). | |
| Kontrolowany operacyjnie przez SB KMMO Zakopane w ramach Sprawy Ewidencyjno-Obserwacyjnej krypt. „Zawodnik”. Zarejestrowany 17.06.1959 pod nr 73/B. Rozpracowywany z powodu podejrzenia utrzymywania kontaktu z rządem polskim w Londynie oraz podjęciem działalności publicystycznej. Autor patriotycznych artykułów oraz książki pt. „Romek”, którą wydał pod pseudonimem Seweryn Radomski. SEO „Zawodnik” została 19.10.1962 przerejestrowana na Sprawę Operacyjnej Obserwacji krypt. „Zawodnik” nr KR 2229. Podczas prowadzenia sprawy, Dep. II MSW podjął przy użyciu wysłanego do Wiednia swojego agenta ps. "Bar" nieudaną próbę werbunku Chileckiego na TW. Sprawę zamknięto i złożono 03.06.1969 w Archiwum Wydz. "C" KWMO w Krakowie z powodu braku możliwości dalszego rozpracowywania. W związku z szeroką działalnością publicystyczną i polityczną Chileckiego od połowy lat 60-tych rozpracowanie z Wydziału II SB KWMO w Krakowie przekazywano do Dep. II i I MSW. | Akta o sygn. IPN Kr 010/10461 (11027/II). | |
| Sprawa Zagadnieniowa krypt. "Turysta" prowadzona przez WUBP/KWMO w Krakowie w latach 1953-1980 na osoby które zbiegły, bądź odmówiły powrotu do PRL z wyjazdu zagranicznego. W sprawie krypt. "Turysta" gromadzono informacje na temat tych osób, m.in. przy pomocy agentury ustalano ich dalsze losy, kontrolowano kontakty z rodzinami pozostającymi w kraju, i podejmowano wobec nich liczne działania o charakterze operacyjnym, z typowaniem do pozyskania jako źródeł informacji dla Dep. I i II włącznie. Jarosław Chilecki występuje w sprawie jako osoba która odmówiła powrotu do PRL, a przy tym podejmująca działalność polityczną i publicystyczną w Austrii i RFN. | Akta o sygn. IPN Kr 08/59 (63/IV) t. 1. | |
| Aktach administracyjne Wydz. II KWMO w Krakowie z 1961 roku. Andrzej Chilecki od momentu pozostania w Austrii był w aktywnym rozpracowaniu tej jednostki SB. Ustalono że pracuje jako reporter sportowy Radia Wolna Europa, ustalano jego zagraniczne i krajowe kontakty, monitorowano bieżącą działalność na emigracji. Już wtedy w SB zastosowała wobec niego szeroki wachlarz przedsięwzięć operacyjnych, z ewentualnym werbunkiem włącznie. | Akta o sygn. IPN Kr 079/2 (2/K). | |
| Akta Tajnego Współpracownika Departamentu II MSW ps. "Bar" działającego w latach 1957-1967, redaktora czasopisma "Nowa Wieś". TW "Bar" został wykorzystany m.in. przeciwko Andrzejowi Chileckiemu. Podczas swojego pobytu we Wiedniu w 1966 roku, zamieszkał u niego w domu i tamże podjął próbę werbunku Chileckiego dla polskiej bezpieki, względnie jego zastraszenia. Materiały zawierają notatkę wyjaśniającą, do której dołączony został załącznik nr 1 - sprawozdanie z rozmowy "werbunkowej" z Chileckim w grudniu 1966. Zaproponował on Chileckiemu podjęcie współpracy z SB, za co Chilecki miał zostać wynagrodzony. Kiedy ten odmówił, Jakobs posunął wobec niego do groźby: "Kochany, ciężarówki wszędzie jeżdżą po świecie. A twój samochód nie jest znowu taki mocny". W związku z tym zajściem Chilecki zdekonspirował go przed służbami specjalnymi Austrii, jako agenta peerelowskiej bezpieki. W konsekwencji, w związku z jego dekonspiracją, SB rozwiązała z nim współpracę. Akta 10084/I nie zachowały się, pozostawiono mikrofilm. | Mikrofilm o sygn. IPN BU 002086/593 (10084/I). | |
| Sprawa Operacyjnego Rozpracowania krypt. "HIL" została założona 22.11.1966 przez Departament I MSW na osobę Jarosława Chileckiego z powodu prowadzenia przez niego na terenie Austrii działalności publicystycznej i politycznej oraz przeprowadzania ankiet z przyjeżdżającymi z Polski turystami oraz z Polakami w ośrodkach dla uchodźców z krajów tzw. "bloku wschodniego". Wywiad cywilny i wojskowy PRL podejrzewały go o działalność wywiadowczą na rzecz z rządu RP w Londynie oraz państw zachodnich. Rezydentura wywiadu PRL w Wiedniu oceniała Chileckiego jako poważnego przeciwnika politycznego i zdecydowanego antykomunistę, wyrażając jednocześnie niezadowolenie że nie działa po ich stronie. Obok działań Dep. II MSW gdzie próbowano go bezskutecznie zwerbować na TW na terenie Wiednia, Dep. I MSW opracował plan akcji uprowadzenia Jarosława Chileckiego do Polski, samochodem w bagażu dyplomatycznym, gdzie miał być poddany w ośrodku MSW działaniom specjalnym, przy użyciu wszelkich środków i zwerbowany na cennego agenta wywiadu PRL. Akcja nie powiodła się wobec szczególnej ostrożności Chileckiego i z dalszych prób uprowadzenia zrezygnowano. W ramach zemsty postanowiono przy użyciu środków prawnych zastosować akcję defamacyjną, mającą na emigracji utrwalić wizerunek Chileckiego jako agenta amerykańskiego bądź niemieckiego wywiadu. Sprawę krypt. "HIL" zakończono i materiały złożono 23.10.1970 w Archiwum Samodzielnej Sekcji Ewidencji Departamentu I MSW pod nr 6458. | Mikrofilm o sygn. IPN BU 02778/61 (6458). | |
| Wobec nieudanego werbunku na TW, nieudanej akcji porwania z Austrii do PRL i zdemaskowania przed austriacką policją agenta Dep. II MSW ps. "Bar", a przede wszystkim przeprowadzania ankiet z osobami przyjeżdżającymi z Polski, w tym z uciekinierami z PRL w obozach na terenie Austrii, gdzie skutecznie zdemaskował wysyłanych na zachód jako "uchodźców politycznych" kilku agentów służb PRL, Jarosław Chilecki stał się osobą szczególnie znienawidzoną przez wywiad i kontrwywiad PRL. Wobec tego Biuro Śledcze MSW w Warszawie przy ścisłej koordynacji z Naczelną Prokuraturą Wojskową wszczęło 19.05.1967 śledztwo w sprawie rzekomej działalności wywiadowczej Jarosława Chileckiego. Podejrzewany o współpracę z rządem polskim w Londynie oraz wywiadem amerykańskim. Sprawę skierowano do sądu 13.01.1968. W dniu 09.05.1968 Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego wydał zaocznie wyrok skazujący Chileckiego na 10 lat więzienia. | Akta o sygn. IPN BU 0582/11 (6625/III), mikrofilm IPN BU 01251/601 (6625/III). | |
| Sprawa przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie przeciwko Andrzejowi Chileckiemu. Po nieudanej próbie jego zwerbowania na agenta Departamentu II MSW zostało wobec niego wszczęte śledztwo, w związku z jego działalnością ankieterską wśród uciekinierów z PRL, która w znacznej mierze utrudniała służbom PRL przerzut na zachód agentury poprzez ośrodki dla uchodźców. Postanowienie o wszczęciu śledztwa zostało wydane 19.05.1967 przez Naczelną Prokuraturę Wojskową. Wobec braku jakichkolwiek materialnych dowodów na współpracę z zachodnimi służbami akt oskarżenia oparto jedynie na artykułach publikowanych przez Chileckiego w zachodniej prasie i audycjach w RWE. W postępowaniu została całkowicie przeinaczona rola TW ps. „Bar” prowadzonego przez Departament II MSW, który został wykreowany na ofiarę Chileckiego. Zupełnie przemilczano właściwe zadanie, które „Bar” otrzymał od bezpieki, tzn. werbunku Chileckiego. W dniu 09.05.1968 roku Sąd WOW skazał Chileckiego zaocznie na 10 lat więzienia. Na mocy postanowienia Sądu WOW z 28.09.1968 za Chileckim zostały rozesłane listy gończe. Materiały zawierają m.in. wyrok austriackiego sądu z 28.02.1967 na Stefana Jakobsa (TW ps "Bar"). | Akta o sygn. IPN BU 939/1-2 (So 89/68). | |
| Akta nadzoru Naczelnej Prokuratury Wojskowej w Warszawie do sprawy nr Pn.ŚI. 10/67 dot. Andrzeja Chileckiego. Po wyroku zaocznym w 1968 roku rozesłano za Chileckim listy gończe i zawieszono prowadzenie sprawy wobec nie ujęcia skazanego przebywającego w RFN. | Akta o sygn. IPN BU 02294/3 (0542). | |
| Jarosław Chilecki, jako Andrzej Chilecki został zarejestrowany 21.10.1978 pod nr 731 przez Wydz. XI Dep. I MSW w Warszawie do Połączonego Systemu Ewidencji Danych o Przeciwniku (PSED). Zarejestrowany został do kategorii II, która obejmowała osoby zajmujące się "dywersją ideologiczną", jako pisarz i współpracownik Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa. | Wpis na podstawie dziennika rejestracyjnego PSED o sygn. IPN BU 01583/33. | |
| Sprawa Operacyjnego Rozpoznania krypt. "Hydra" nr 3647 prowadzona w latach 1976-1979 przez Oddział II Zarządu WSW Wojsk Obrony Powietrznej Kraju. Rozpracowanie przez wojskowe służby PRL sekcji polskiej radia Deutsche Welle oraz pracowników Radia Wolna Europa. Jarosław Chilecki był aktywnie rozpracowywany przez WSW jako dziennikarz, pisarz i korespondent tych rozgłośni. Służby wojskowe PRL oraz Dep. I MSW posiadały w tych instytucjach i wokół nich dobrze uplasowaną agenturę poprzez werbunek działaczy emigracyjnych oraz wysyłanie z PRL do Niemiec dobrze zalegendowanych i przeszkolonych agentów jako przesiedleńców, czy emigrantów politycznych. Na terenie rozgłośni DW ulokowano agenta WSW ps. "Ergo" który m.in. udzielał informacji na temat Chileckiego. | Akta o sygn. IPN BU 2386/16066 (ZS 4405). | |
| Dokumentacja paszportowa Biura Paszportów MSW z lat 1958-59 dot. Jarosława Chileckiego. W aktach znajduje się dokument świadczący o pozostaniu Jarosława Chileckiego w Austrii bez zgody władz PRL. | Akta o sygn. IPN BU 1546/501 (E-4162). | |
| Materiały administracyjne Wydziału II KWMO w Krakowie z lat 1954-69. Jarosław Chilecki występuje jako osoba odmawiająca powrotu do PRL oraz pracownik RWE. | Akta o sygn. IPN Kr 079/1 t. 1-13 (1/K). | |
| Materiały operacyjne Wydziału III KWMO w Gdańsku dotycząca kontroli operacyjnej osób narodowości żydowskiej zamieszkałych na terenie woj. gdańskiego. Jarosław Chilecki występuje w materiałach jako pracownik wiedeńskiej ekspozytury Radia Wolna Europa, współpracujący z Centrum Wiesenthala w Wiedniu. | Akta o sygn. IPN Gd 003/187 (214/IV) t. 1. | |
| Dokumentacja administracyjna Biura "C" MSW. Korespondencja z lat 1980-1985 prowadzona przez Wydz. V Biura "C" MSW w Warszawie, dotycząca osób zarejestrowanych, bądź mających być zarejestrowanymi w Połączonym Systemie Ewidencji Danych o Przeciwniku. Materiały zawierają m.in. pismo Naczelnika Wydz. V Biura "C" MSW I. Zielińskiego z 05.02.1985 do Naczelnika Wydz. XI Dep. I MSW H. Bosaka o następującej treści: "Uprzejmie informuję, ze zgłoszony przez Was do rejestracji w PSED obyw. RFN CHILECKI ANDRZEJ - JAROSŁAW, ur. 1935-08-26 Wysokie Mazowieckie był sprawdzany przez Oddział II Zarządu III WSW z powodem zapytania >w zainteresowaniu operacyjnym<". Jednostkę sprawdzającą poinformowano, że zarejestrowana przez Was osoba w Biurze "C" MSW nie figuruje". Jarosław Chilecki do końca lat 80-tych był rozpracowywany przez Dep. I MSW i Zarząd II i III WSW. Dokumentacji aktowej z tego okresu brak w zasobach IPN. Zmarł nagle w Kolonii 10.06.1989, w wieku 54 lat, będąc wcześniej w dobrym stanie zdrowia. | Akta o sygn. IPN BU 01583/20 (331/22). | |
| Sprawa Operacyjnego Rozpracowania krypt. "Nowy" założona przez Dep. III MSW w 1984 roku wraz z rozpracowaniem przez SB Marka Nowakowskiego w okresie od 1968 do 1989. W aktach sprawy występuje Jarosław Chilecki, przyjaciel pisarza, prowadzący działalność wydawniczą i publicystyczną w Niemczech, który utrzymywał od lat 70-tych kontakty z M. Nowakowskim, przyjmował od niego teksty do druku, pomagał w wydawaniu i dystrybucji jego książek na zachodzie, był powiernikiem jego funduszy, a także wspierał działalność wydawnictw "drugiego obiegu" w Polsce. | Akta o sygn. IPN BU 0222/493 t. 1-10 (53674/II). | |
| Sprawa Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Komitet” nr rejestr. 16061 w ramach której w latach 1976-1984 Wydział III KSMO/SUSW w Warszawie oraz Dep. III MSW rozpracowywały Mirosława Chojeckiego, działacza KSS „KOR” i organizatora Niezależnej Oficyny Wydawniczej „Nowa”. Jarosław Chilecki występuje w aktach sprawy jako kontakt Chojeckiego na zachodzie, udzielający wsparcia w działalności wydawniczej i kolportażu książek za granicą. W aktach notatka Dep. III MSW z 1980 roku o czynnym rozpracowaniu Chileckiego przez Dep. I MSW. Akt Dep. I MSW z lat 80-tych dot. tego rozpracowania brak w zasobie IPN. | Akta o sygn. IPN BU 0248/37 t. 1-10, (55420/II), mikrofilm IPN BU 01228/2410 (55420/2). | |
| Skrypt Oddziału Szkolenia i Analiz Szefostwa WSW z 1970 roku pt. "Sylwetki zdrajców". Jarosław Chilecki został umieszczony w publikacji charakteryzującej osoby uznane przez WSW za czołowych wrogów PRL. Materiały zawierają jego życiorys i przedstawiają emigracyjną działalność w Austrii i RFN jako wybitnie szkodliwą dla interesów PRL. | Akta o sygn. IPN BU 2386/30896 (Z/7/310). |