Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Nazwisko: Gross
Miejsce urodzenia: Gdańsk
Data urodzenia: 30-07-1950
Imię ojca: Bronisław
Imię matki: Teresa
Wojskowy Obóz Internowania na Kępie Panieńskiej pod Chełmnem powstał na mocy zarządzenia nr 0232 szefa POW z 26.10.1982, i funkcjonował w okresie od 5.11.1982 do 9.02.1983. Był jednym z kilku powołanych w ramach akcji „Jesień 82” (podobne działały m.in. w Czerwonym Borze i Trzebiatowie). Umieszczeni w nich zostali wytypowani przez SB i WSW działacze NSZZ „Solidarność” (łącznie około 1500 osób), uznani za „szczególnie niebezpiecznych” w czasie wprowadzania ustawy o związkach zawodowych, delegalizującej „Solidarność”.
Oficjalnym powodem rozlokowania 305 osób na poligonie 9 Pomorskiego Pułku Pontonowego w Chełmnie, były szkolenia dla podoficerów i szeregowych rezerwy. Wśród powołanych znalazło się jednak kilkanaście osób bez przysięgi wojskowej lub chorych. Skoszarowani w Chełmnie „żołnierze” nie otrzymali też broni.
Obóz polowy wybudowano na wale wiślanym (poza obszarem jednostki), pilnowanym przez WSW. Przetrzymywani prowadzili szereg prac ziemnych, w tym budowę mostu pontonowego na Wiśle. Formą represji były również warunki bytowe (niedogrzane namioty, brak opieki lekarskiej, prawa do widzeń, cenzura korespondencji, bicie, dodatkowe kary więzienia).
Umieszczeni w obozie protestowali, podejmując głodówki, prowadząc pikiety, a także ucieczki. Więzionym udało się również postawić na terenie obozu krzyż. Było to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę prowadzoną w Chełmnie przez oficerów polityczno-wychowawczych intensywną indoktrynację.
Bibliografia:
- Chinciński T., Ekstrema w obozie, „BIPN” 2006, nr 11-12, s. 53–58.
- Lisiecki K., Panek T., Wabik W., Gdańsk w stanie wojennym 1981–1983, Gdańsk 2013.
- Pawłowski P., Trzystu z Kępy Panieńskiej. Monografia wojskowego obozu internowania dla działaczy „Solidarności” na poligonie wodnym w Chełmnie (5 listopada 1982–2 lutego 1983), Koszalin 2008.
- Polak W., Czas ludzi niepokornych. , Toruń 2003.
Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
---|---|---|
Jerzy Gross figuruje w księdze ewidencji żołnierzy rezerwy - powołanych jesienią 1982 roku "na ćwiczenia" do wojskowego obozu internowania na Kępie Panieńskiej pod Chełmnem. Jerzy Gross został powołany dn. 5.11.1982, a w dn. 10.11.1982 przydzielony do 6 kompanii pontonowej. Zwolniony z ww. obozu w dniu 3.02.1983. | IPN By 674/7. | |
W dniu 24.02.1983 Jerzy Gross - inżynier mechanik zatrudniony w ZUO "Hydroster" w Gdańsku - został zarejestrowany jako Osoba Zastrzeżona (OZ) pod numerem 46392 przez SB z Wydz. V KW MO w Gdańsku. To "zastrzeżenie" ww. osoby obowiązywało w okresie od 24.02.1983 do 23.01.1990, przyczyny tego nie zostały odnotowane. Materiały dot. tej sprawy "zniszczono we własnym zakresie" w roku 1990 "z uwagi na znikomą wartość operacyjną". | Materiałów brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych. | |
Akta paszportowe Wydz. Paszportów KW MO w Gdańsku z lat 1977-1989 zawierają m.in. zapisy informujące, iż dnia 20.10.1982 ww. Wydział Paszportów odmówił zgody na wydanie Jerzemu Grossowi paszportu na wyjazd prywatny do RFN - ze względu na to, iż (jak zapisano) był on "w wieku produkcyjnym i czynny zawodowo". Odmowę paszportu podtrzymano kolejną decyzją - z dnia 9.11.1982. | IPN Gd 645/70215 (EAGD 70215). |