Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Nazwisko: Derek
Miejsce urodzenia: Gdańsk
Data urodzenia: 28-02-1952
Imię ojca: Tadeusz
Imię matki: Felicja
Wojskowy Obóz Internowania na Kępie Panieńskiej pod Chełmnem powstał na mocy zarządzenia nr 0232 szefa POW z 26.10.1982, i funkcjonował w okresie od 5.11.1982 do 9.02.1983. Był jednym z kilku powołanych w ramach akcji „Jesień 82” (podobne działały m.in. w Czerwonym Borze i Trzebiatowie). Umieszczeni w nich zostali wytypowani przez SB i WSW działacze NSZZ „Solidarność” (łącznie około 1500 osób), uznani za „szczególnie niebezpiecznych” w czasie wprowadzania ustawy o związkach zawodowych, delegalizującej „Solidarność”.
Oficjalnym powodem rozlokowania 305 osób na poligonie 9 Pomorskiego Pułku Pontonowego w Chełmnie, były szkolenia dla podoficerów i szeregowych rezerwy. Wśród powołanych znalazło się jednak kilkanaście osób bez przysięgi wojskowej lub chorych. Skoszarowani w Chełmnie „żołnierze” nie otrzymali też broni.
Obóz polowy wybudowano na wale wiślanym (poza obszarem jednostki), pilnowanym przez WSW. Przetrzymywani prowadzili szereg prac ziemnych, w tym budowę mostu pontonowego na Wiśle. Formą represji były również warunki bytowe (niedogrzane namioty, brak opieki lekarskiej, prawa do widzeń, cenzura korespondencji, bicie, dodatkowe kary więzienia).
Umieszczeni w obozie protestowali, podejmując głodówki, prowadząc pikiety, a także ucieczki. Więzionym udało się również postawić na terenie obozu krzyż. Było to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę prowadzoną w Chełmnie przez oficerów polityczno-wychowawczych intensywną indoktrynację.
Bibliografia:
- Chinciński T., Ekstrema w obozie, „BIPN” 2006, nr 11-12, s. 53–58.
- Lisiecki K., Panek T., Wabik W., Gdańsk w stanie wojennym 1981–1983, Gdańsk 2013.
- Pawłowski P., Trzystu z Kępy Panieńskiej. Monografia wojskowego obozu internowania dla działaczy „Solidarności” na poligonie wodnym w Chełmnie (5 listopada 1982–2 lutego 1983), Koszalin 2008.
- Polak W., Czas ludzi niepokornych, Toruń 2003.
Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
---|---|---|
Akta paszportowe 20.04.1977 otrzymał odmowę wyjazdu turystycznego do rodziny żony w Holandii. Odmowę uzasadniano: "petent ubiegał się o wyjazd na okres 2 miesięcy (od 1.05 do 30.06.1977). Zakład pracy udzielił mu jedynie 34 dni urlopu (od 26.05 do 30.06.1977)". Druga decyzja odmowna została wydana 5.05.1980. Po odwołaniu została ona cofnięta, a Leszkowi Derkowi wydano paszport uprawniający do wyjazdu turystycznego do Holandii. | IPN Gd 645/71280 (EAGD 71280) | |
Akta administracyjne Figuruje w Księdze ewidencji żołnierzy rezerwy powołanych na ćwiczenia do wojskowego obozu internowania (JW 1636) na Kępie Panieńskiej pod Chełmnem. Powołany 3.01.1983, przydzielony do kompanii inżynieryjno-drogowej. Zwolniony po odbyciu ćwiczeń 3.02.1983. | IPN By 674/7 |