Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Aleksander
Nazwisko: Rybnik
Miejsce urodzenia: Białystok
Data urodzenia: 13-12-1908
Imię ojca: Michał
Imię matki: Paulina
Nazwisko: Rybnik
Miejsce urodzenia: Białystok
Data urodzenia: 13-12-1908
Imię ojca: Michał
Imię matki: Paulina
Znany/a też jako:
Antoni Kuryłowicz
Jan Kozłowski
Jan Kozłowski
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Meldunki operacyjne Występuje w meldunkach z 24.04,1946 i 27,04,1946 szefa WUBP w Białymstoku do Departamentu III MBP. Szef WUBP meldował o zatrzymaniu Aleksandra Rybnika 20.04.1946 oraz o zlikwidowaniu 26.04.1946 składu broni dowodzonego przez niego oddziału. | IPN Bi 045/750 | |
| Akta kontrolno-śledcze Dn. 15.11.1944 WUBP w Białymstoku wszczął sprawę agenturalno-poszukiwawczą w celu ujęcia członka AK ps. "Dzik". A. Rybnik został zatrzymany z bronią w ręku 19.04.1946 przez grupę operacyjną WUBP. Podejrzany o to, że od 1944 do chwili zatrzymania jako komendant białostockiego obwodu AK, inspektor obwodu białostocko-sokólskiego oraz suwalsko-augustowskiego AK, a od listopada 1945 z-ca komendanta białostockiego okręgu WiN "prowadził wrogą działalność" tj. dowodził uzbrojonymi oddziałami, które rozbijały posterunki MO, rozbrajały oddziały LWP, rozstrzeliwały funkcjonariuszy UB, zdrajców oraz donosicieli współpracujących z władzami. Śledztwo wobec A. Rybnika zakończono 04.06.1946. Dn. 05.06.1946 Wydział Śledczy WUBP w Białymstoku postanowił połączyć sprawę ww. ze śledztwem prowadzonym wobec 23 członków AK/WiN z inspektoratu suwalsko-augustowskiego. Wspólne śledztwo zamknięto 06.06.1946 sporządzeniem aktu oskarżenia. | IPN Bi 07/663/1-2 (1422/III, KSL 2737) | |
| Akta sądowe Oskarżony o to, że od 1944 do kwietnia 1946 na terenie woj. białostockiego należał do AK/WiN - "organizacji mającej na celu przemocą zmienić ustrój państwa polskiego", pełniąc w niej funkcje kierownicze, dn. 08.07.1945 dowodził swoim oddziałem w potyczce pod Ogółami z obławą złożoną z żołnierzy LWP, NKWD i UB, wydawał rozkazy rozbrajania posterunków MO oraz likwidowania szpicli, bez zezwolenia posiadał broń palną oraz trwale uchylał się od obowiązku wojskowego. 20.07.1946 skazany przez WSR w Białymstoku na karę śmierci oraz utratę praw publicznych i honorowych na zawsze. Wyrok wykonano 11.09.1946 w Więzieniu Karno-Śledczym w Białymstoku. | IPN Bi 237/6/1-6 (AS 529, Sr 614/46) | |
| Teczka zagadnieniowa Sprawa dotyczy badania przejawów "wrogiej działalności" na terenie woj. białostockiego. W aktach znajdują się dokumenty świadczące o tym, że A. Rybnik był inspektorem inspektoratu białostocko-sokólskiego AK kryptonim "XI-Pole" oraz pierwszym zastępcą prezesa okręgu białostockiego WiN w latach 1945-1946. W jednostce znajdują się także m. in. notatki operacyjne funkcjonariuszy SB z KPMO w Augustowie z 1961 sprawdzające pogłoski o tym, że skazany na karę śmierci A. Rybnik jednak żyje i mieszka w Opolu. | IPN Bi 011/3/1-2 (85/IV), IPN Bi 011/4/1 (85/IV) | |
| Charakterystyka Charakterystyka Komendy Obwodu AK Białystok. A. Rybnik ps. "Aleksy", "Jerzy", "Dziki" (w aktach występuje też pod ps. "Dzik"), "Maciej", "Rózga", "Maciej Kropidło" wg dokumentów SB od listopada 1939 członek ZWZ na terenie Wilna, od stycznia 1944 komendant obwodu białostockiego AK, od listopada 1944 inspektor obwodu sokólsko-białostockiego AK, od września 1945 dodatkowo inspektor obwodu suwalsko-augustowskiego AK, następnie zastępca komendanta białostockiego okręgu WiN. Latem 1945 zorganizował zgrupowanie oddziałów AK liczące kilkuset żołnierzy, którzy m. in. rozbrajali posterunki MO na terenie pow. białostockiego, likwidowali donosicieli oraz kolportowali „nielegalne” wydawnictwa. Dn. 08.07.1945 A. Rybnik dowodził oddziałem w potyczce z kilkuset osobową obławą złożoną z żołnierzy LWP, UB i MO niedaleko wsi Ogóły (k. Czarnej Wsi w Puszczy Knyszyńskiej) - wg dokumentów SB oddział został rozbity i od tego okresu prowadził działalność w mniejszych grupach. Od października 1945 członek WiN. | IPN Bi 019/104/4 | |
| Charakterystyka Charakterystyka Komendy Obwodu Białystok WiN. A. Rybnik od października 1945 był zastępcą komendanta okręgu białostockiego WiN, dowodził podległymi mu oddziałami, organizował akcje zbrojne i polityczne przeciwko "władzy ludowej". Aresztowany 19.04.1946, dn. 20.07.1946 skazany przez WSR w Białymstoku na karę śmierci. Stracony 11.09.1946. | IPN Bi 019/109/4 |