Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Nazwisko: Gieroń
Miejsce urodzenia: Rzeszów
Data urodzenia: 29-09-1949
Imię ojca: Antoni
Imię matki: Janina
Wojskowy Obóz Specjalny nr 6 w Czerwonym Borze przy 2 Batalionie Inżynieryjnym WOW był największym z dziesięciu powołanych w ramach akcji „Jesień 82”, gdzie umieszczeni zostali wytypowani przez SB i WSW działacze NSZZ „Solidarność” (łącznie ok. 1500 osób), uznani za „szczególnie niebezpiecznych” w czasie wprowadzania delegalizującej „Solidarność” ustawy o związkach zawodowych. Obóz działał od 5.11.1982 do 3.02.1983. Znalazło się w nim 450 osób z całej Polski. Oficjalnym powodem były szkolenia dla rezerwistów. Wśród powołanych znaleźli się niezdolni do służby, a nawet niepełnosprawni. Trafiło tu najwięcej takich osób w skali całego kraju.
Obóz składał się z 20 baraków. Każdy zbudowano z trzech połączonych wagonów kolejowych, obitych z zewnątrz deskami. Do ich ogrzewania służyły małe piecyki, niegwarantujące odpowiedniej temperatury w warunkach zimowych.
Przetrzymywani zmuszani byli do prowadzenia szeregu ciężkich prac fizycznych. Nakazano im budowę drogi ze śniegu na poligonie, a także magazynu min. Skoszarowani w Czerwonym Borze odbywali również ćwiczenia z obsługi broni i musztrę, co stanowiło wyjątek wśród innych obozów.
Umieszczeni w obozie poddawani byli nieustannej inwigilacji. W barakach założono podsłuchy. Umieszczono tam również informatorów WSW. Prowadzono także intensywne przesłuchania. Przez pewien czas obok obozu stacjonował batalion WSW.
Umieszczeni w obozie próbowali protestów. 10.11.1982 kilku z nich odmówiło przyjmowania posiłków, co zakończyło się skierowaniem sprawy do sądu. Rezerwiści próbowali także kolportować wydawnictwa podziemne. Wszyscy umieszczeni w obozie poddani zostali intensywnej indoktrynacji.
Bibliografia:
- Bożko M., Czerwony Bór. Polski Gułag ’82, „Dziennik Wschodni”, 8 II 2007.
- Dąbrowski M., Wojskowe Obozy Specjalne 1982–1983, Lublin 2013.
- Piotrowski P., Kompanie polowe w „ludowym” Wojsku Polskim jako forma represji politycznych. Zarys problemu, „ZHW” 2010, nr 32-33.
- www.13grudnia81.pl
Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
---|---|---|
Akta Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Podróżnik”, nr rej. 17699, prowadzonej od 29.04.1982 do 07.03.1985 przez KM MO/RUSW w Rzeszowie i Wydz. V KW MO/WUSW w Rzeszowie. Sprawa dotyczyła kolportażu nielegalnych wydawnictw na terenie MPK w Rzeszowie przez członków zdelegalizowanej „Solidarności”, inspirowanych przez byłego członka Prezydium MKR Rzeszów i podległej tzw. RKW NSZZ „S” w Rzeszowie. W wyniku prowadzonych działań operacyjnych wytypowano grupę osób podejrzewanych o udział w kolportażu nielegalnych ulotek. Jedną z tych osób był Kazimierz Gieroń - kierowca w MPK Rzeszów, nieformalny przywódca protestu kierowców MPK w sierpniu 1980, członek Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność”, aktywny działacz tego związku, były przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność”. W ramach sprawy poddany okresowej obserwacji oraz perlustracji korespondencji. Ponadto zastrzeżono ww. możliwość otrzymania paszportu na wyjazd z PRL. 29.06.1982 przeprowadzono przeszukanie jego miejsca zamieszkania, pomieszczeń gospodarczych oraz sprawdzono służbowy autobus. W rezultacie zakwestionowano kilkustronicową ulotkę znalezioną w jego mieszkaniu. Z ww. przeprowadzono rozmowę operacyjno-sondażową dotyczącą kolportażu nielegalnych druków na terenie MPK Rzeszów w czerwcu 1982. Sprawę zakończono 07.03.1985 po przeprowadzeniu z osobami rozpracowywanymi rozmów ostrzegawczych. Materiały złożono do archiwum pod sygn. 17393/II. | IPN Rz 044/232 t. 1 (17393/II), IPN Rz 00141/3523 (17393/2) mikrofilm. | |
Figuruje w Księdze ewidencji żołnierzy zgrupowania rezerwy powołanych na ćwiczenia do wojskowego obozu internowania (JW 3466) w Czerwonym Borze. Powołany 05.11.1982, przydzielony do kompanii saperów. Zwolniony po odbyciu ćwiczeń wojskowych 03.02.1983. | IPN BU PF 1090/62, IPN Rz 423/1. | |
Od 29.08.1983 rozpracowywany przez Wydz. V WUSW Rzeszów pod nr 19570 jako kandydat na Tajnego Współpracownika (kTW). 06.11.1986 zrezygnowano z pozyskania. | Materiały zniszczono. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych. | |
Akta Sprawy Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) krypt. „Zajazd” nr. rej. 25900, prowadzonej przez Wydz. V WUSW w Rzeszowie od 13.06.1988 do 31.08.1989. Sprawa założona w oparciu o uzyskane operacyjnie informacje o siedmioosobowej grupie pracowników MPK Rzeszów, utrzymujących kontakty z RKW NSZZ „Solidarność” w Rzeszowie i zajmujących się kolportażem nielegalnych wydawnictw. Kazimierz Gieroń został zarejestrowany do sprawy 13.06.1988 pod nr 25906. Rozpracowywany z wykorzystaniem m.in. Tajnych Współpracowników (TW) pseud. „Darek” i „Jaśmin”. W wyniku podjętych działań operacyjnych i zmiany „sytuacji operacyjno-politycznej” w kraju, grupa zaprzestała dalszej „nielegalnej działalności”. Jej członkowie rozpoczęli za to legalną działalność w ramach powstałego w październiku 1988 Komitetu Organizacyjnego NSZZ „Solidarność” w MPK Rzeszów. Sprawę zakończono 31.08.1989, materiały złożono w archiwum pod sygn. 18118/II. | IPN Rz 044/878 (18118/II), IPN Rz 00141/3317 (18118/2) mikrofilm. |