Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Nazwisko: Skurski
Miejsce urodzenia: Wieluń
Data urodzenia: 24-05-1950
Kraj urodzenia: Polska
Imię ojca: Antoni
Imię matki: Mieczysława
Wojskowy Obóz Specjalny nr 6 w Czerwonym Borze przy 2 Batalionie Inżynieryjnym WOW był największym z dziesięciu powołanych w ramach akcji „Jesień 82”, gdzie umieszczeni zostali wytypowani przez SB i WSW działacze NSZZ „Solidarność” (łącznie ok. 1500 osób), uznani za „szczególnie niebezpiecznych” w czasie wprowadzania delegalizującej „Solidarność” ustawy o związkach zawodowych. Obóz działał od 5.11.1982 do 3.02.1983. Znalazło się w nim 450 osób z całej Polski. Oficjalnym powodem były szkolenia dla rezerwistów. Wśród powołanych znaleźli się niezdolni do służby, a nawet niepełnosprawni. Trafiło tu najwięcej takich osób w skali całego kraju.
Obóz składał się z 20 baraków. Każdy zbudowano z trzech połączonych wagonów kolejowych, obitych z zewnątrz deskami. Do ich ogrzewania służyły małe piecyki, niegwarantujące odpowiedniej temperatury w warunkach zimowych.
Przetrzymywani zmuszani byli do prowadzenia szeregu ciężkich prac fizycznych. Nakazano im budowę drogi ze śniegu na poligonie, a także magazynu min. Skoszarowani w Czerwonym Borze odbywali również ćwiczenia z obsługi broni i musztrę, co stanowiło wyjątek wśród innych obozów.
Umieszczeni w obozie poddawani byli nieustannej inwigilacji. W barakach założono podsłuchy. Umieszczono tam również informatorów WSW. Prowadzono także intensywne przesłuchania. Przez pewien czas obok obozu stacjonował batalion WSW.
Umieszczeni w obozie próbowali protestów. 10.11.1982 kilku z nich odmówiło przyjmowania posiłków, co zakończyło się skierowaniem sprawy do sądu. Rezerwiści próbowali także kolportować wydawnictwa podziemne. Wszyscy umieszczeni w obozie poddani zostali intensywnej indoktrynacji.
Bibliografia:
- Bożko M., Czerwony Bór. Polski Gułag ’82, „Dziennik Wschodni”, 8 II 2007.
- Dąbrowski M., Wojskowe Obozy Specjalne 1982–1983, Lublin 2013.
- Piotrowski P., Kompanie polowe w „ludowym” Wojsku Polskim jako forma represji politycznych. Zarys problemu, „ZHW” 2010, nr 32-33.
- www.13grudnia81.pl
Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
---|---|---|
Akta internowania Pawła Skurskiego. Ww. będąc zatrudniony na stanowisku bibliotekarza na Politechnice Świętokrzyskiej propagował literaturę zachodnią wychwalającą zalety ustroju kapitalistycznego. Po wydarzeniach Sierpnia 80' był zwolennikiem założenia związku "Solidarność". Wszedł w skład Komitetu Założycielskiego NSZZ «Solidarność» na Politechnice Świętokrzyskiej, w którym podjął działalność propagandową zmierzająca do likwidacji ZNP i pozyskania jak większej liczby członków nowo powstałego związku. Czynił starania o zorganizowanie na uczelni wykładów członków Towarzystwa Kursów Naukowych, stąd też Wydz. III KW MO w Kielcach wydał wniosek o internowaniu ww. na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Internowany na mocy decyzji nr 284/81 z 12.12.1981. W ramach akcji "Klon" przeprowadzono z nim rozmowę ostrzegawczą, w czasie której kategorycznie odmówił podpisania zobowiązania o zaniechaniu szkodliwej działalności i przestrzeganiu obowiązującego prawa. W czasie rozmów prowadzonych w trakcie internowania kategorycznie odmówił złożenia wyjaśnień dotyczących jego działalności związkowej. Zwolniony z internowania 1.07.1982. | IPN Ki 07/271 (2346/274/IV), IPN Ki 028/272. | |
Internowany na mocy decyzji nr 284/81 wydanej 12.12.1981 przez Komendanta Wojewódzkiego MO w Kielcach. Osadzony 14.12.1981 w Areszcie Śledczym w Kielcach. Zwolniony z internowania 1.07.1982 na mocy decyzji nr 274/82 wydanej tego samego dnia przez Komendanta Wojewódzkiego MO w Kielcach. | IPN Ki 45/416 (34/I/81). | |
Figuruje w księdze ewidencji żołnierzy zgrupowania rezerwy powołanych na ćwiczenia do wojskowego obozu internowania (JW 3466) w Czerwonym Borze. Powołany 19.11.1982, przydzielony do 1 kompanii drogowo-inżynieryjnej. Zwolniony po odbyciu ćwiczeń wojskowych 03.02.1983. | IPN BU Pf 1090/62. | |
Od 27.11.1986 kontrolowany operacyjnie przez Wydz. III WUSW w Kielcach w ramach Kwestionariusza Ewidencyjnego (KE) krypt. "Katalog" nr rej. 27287 z powodu prowadzenia propagandy politycznej. Kontrolę zakończono 11.09.1989 z powodu wyjazdu ww. do Kanady. | Materiałów brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych i ZSKO. | |
Meldunki operacyjne Departamentu III sporządzane na podstawie nadesłanych meldunków m.in. z Wydz. III WUSW w Kielcach. W aktach znajdują się meldunki z okresu 27.11.1986-11.09.1989 dotyczące kontrolowanego w ramach KE krypt. "Katalog" Pawła Skurskiego. Ww. uaktywnił swoją działalność poprzez organizowanie spotkań i odczytów dla środowiska akademickiego. Utrzymywał kontakty z działaczami b. «Solidarności». W trakcie kontroli ustalono, że ww. czynnie angażował się w działania Duszpasterstwa Akademickiego. Uczestniczył w zajęciach Chrześcijańskiego Studium Etyki Społecznej jako prelegent. Kontrolę postanowiono zakończyć w 1989 roku z powodu wyjazdu rozpracowywanego do Kanady. | IPN BU 01232/9. | |
W aktach paszportowych Pawła Skurskiego znajduje się postanowienie o zastrzeżeniu wyjazdów za granicę do państw kapitalistycznych w okresie od 10.02.1982 do 08.02.1984 wniesione przez Wydz. III KW MO w Kielcach. Jako uzasadnienie podano, że ww. był jednym z założycieli NSZZ «Solidarność» na Politechnice Świętokrzyskiej, utrzymywał kontakty z działaczami grup antysocjalistycznych, organizował wykłady TKN na uczelni oraz akcje strajkowe w 1981 roku. Za swoją działalność internowany po wprowadzeniu stanu wojennego. Obawiano się, że w przypadku wyjazdu za granicę odmówiłby powrotu do kraju. | IPN Ki 23/56481 (EAKI 56481). |