Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Zygmunt
Nazwisko: Łęski
Miejsce urodzenia: Częstochowa
Data urodzenia: 14-07-1923
Imię ojca: Bronisław
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Zygmunt Łęski (ur. w roku 1923 w Częstochowie) figuruje w materiałach operacyjnych WUBP w Katowicach z lat 1945-1959 jako podejrzany o "przynależność do Kedyw AK w czasie II wojny światowej, następnie w 1945 roku do nielegalnej organizacji >Nie< oraz o udział przy wysadzeniu [sowieckiego] pomnika >Czołgisty< na terenie Częstochowy". IPN Ka 02/1878 (16017/II, 746/57/XD, 730/328/XD).
Figuruje w materiałach operacyjnych UB i SB z KM MO w Częstochowie z lat 1945-1988 - jako były żołnierz i podporucznik Kedywu AK w latach 1943-1945 podejrzany o działalność w konspiracyjnej organizacji "Nie" w roku 1945 (pod pseudonimem "Janosik") oraz o branie udziału w akcji wysadzenia sowieckiego "pomnika czołgisty w Częstochowie w okresie powojennym". IPN Ka 014/227 (33281/II).
Zygmunt Łęski figuruje w aktach śledztwa Wydziału Śledczego WUBP w Łodzi z lat 1946-1947. To śledztwo było prowadzone przeciwko kpt. Stanisławowi Sojczyńskiemu i 11 innym oficerom Konspiracyjnego Wojska Polskiego - "podejrzanym o pełnienie funkcji kierowniczych w nielegalnej organizacji Konspiracyjne Wojsko Polskie (KWP), nakłanianie do zabójstw funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, żołnierzy KBW i Armii Czerwonej, ataki na posterunki MO, napady rabunkowe oraz nielegalne posiadanie broni palnej". W aktach śledczych zapisano między innymi, iż Zygmunt Łęski w roku 1946 "rozpoczął działalność w nielegalnej organizacji pod nazwą >Konspiracyjne Wojsko Polskie< - będące pod rozkazami >Warszyca< w woj. łódzkim. Posiadał pseudonim "Doman", pełnił [w tej organizacji] funkcję zastępcy szefa łączności. W swym mieszkaniu w Częstochowie przy ul. Marii Panny 12 - pod podłogą wybudował bunkier, gdzie przechowywał broń organizacyjną, tj. 21 automatów, 2 pistolety, 1 P-38 (...). Aresztowany 27.4.46 r. przez WUBP Łódź. W dn. 17.12.46 wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Łodzi (...) skazany na 15 lat więzienia". Ponadto odnotowano: "Postanowieniem WSR z dnia 8 III 47 [nastąpiła] zmiana wyroku na 10 lat więzienia". IPN Ld PF12/2270 t. 1-3 (7323/III).
Zygmunt Łęski figuruje jako oskarżony w aktach sprawy karnej - prowadzonej w latach 1946-1947 w Łodzi przez Wojskowy Sąd Rejonowy (WSR) przeciwko kpt. Stanisławowi Sojczyńskiemu ps. "Warszyc" i 11 innym dowódcom i oficerom KWP, w tym Zygmuntowi Łęskiemu. Byli oni oskarżeni m.in. o "działalność w nielegalnej organizacji" pod nazwą Konspiracyjne Wojsko Polskie (KWP), obejmującej swoim zasięgiem działań ówczesne województwo łódzkie, śląsko-dąbrowskie, kieleckie i poznańskie. Do tych akt załączono tzw. dowody rzeczowe (m. in. oryginały i odpisy odezw KWP, akty zgonu funkcjonariuszy komunistycznego aparatu bezpieczeństwa, protokoły oględzin zwłok sporządzone w jęz. polskim i jęz. rosyjskim, fotografię przedstawiającą mszę polową oddziału KWP, szkice sytuacyjne opatrzone opisami w jęz. rosyjskim). W dn. 17.12.46 wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Łodzi Z. Łęski został skazany na 15 lat więzienia. Postanowieniem WSR z dnia 8 III 47 zmieniono wyrok na 10 lat więzienia. IPN Ld 6/43 t. 1-2 (Sr. 786/46).
Figuruje w aktach sprawy karnej zatytułowanych "Materiały dowodowe do sprawy Sr. 786/46 przeciwko Stanisławowi Sojczyńskiemu i innym – teczka X dotycząca oskarżonego Zygmunta Łęskiego". Teczka ta zawiera m.in. odpisy korespondencji z archiwum KWP - korespondencji dotyczącej Zygmunta Łęskiego ps. "Doman". Materiały te zostały przesłane w styczniu 1947 na rozprawę rewizyjną do Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie. IPN Ld 4/8, IPN Ld 4/9 (Sr. 786/46).
Zapisy ewidencyjne dotyczące "aresztowanego 23.IV.1946 r." i więzionego w Łodzi od końca kwietnia 1946 Zygmunta Łęskiego występują w łódzkich aktach penitencjarnych, w tym w "Księdze głównej więźniów karnych za lata 1946-1948". Odnotowano w niej między innymi, iż Zygmunt Łęski został osadzony w więzieniu w Łodzi (przy ul. Kraszewskiego) dnia "2.V.1946 r.". IPN Ld 7/146 (3/4), IPN Ld 7/147 (3/3), IPN Ld 7/148 (3/5).
Figuruje w "Księdze głównej więźniów karnych CW w Rawiczu" oraz w "skorowidzach więźniów CW w Rawiczu" z lat 1947-1951. W powyższej "Księdze" odnośnie Zygmunta Łęskiego odnotowano m.in. (w rubryce "termin upływu kary"), iż ten termin to 23.04.1951, a w dalszej rubryce (zatytułowanej "Uwagi") dopisano "zwolniony". IPN Po 3/35, IPN Po 3/42-46, IPN Po 3/96.
Figuruje w broszurze SB z KW MO w Łodzi z roku 1978 - obejmującej zebrane przez UB kwestionariusze osobowe i ewidencyjne żołnierzy i współpracowników KWP. Broszura ta została zatytułowana "Kontrrewolucyjna organizacja pod nazwą Konspiracyjne Wojsko Polskie w województwie łódzkim, okres działalności: 1945-1948, opracowanie nr 279, Łódź 1978". IPN Ld 030/279 t. 4 (1506/X).
Zygmunt Łęski figuruje w materiałach opracowanych przez Wydział „C” KW MO w Częstochowie w latach 1976-1977 oraz przez Wydział „C” KW MO w Katowicach - zatytułowanych "Charakterystyka nielegalnej organizacji >NIE< pod dowództwem Edwarda Kozłowskiego, działającej na terenie powiatu częstochowskiego i lublinieckiego w okresie od marca do września 1945 r.". W tej charakterystyce zapisano m.in., iż ww. organizacja miała na celu "zmianę ustroju Polski Ludowej poprzez dokonywanie aktów dywersji, napadów na instytucje państwowe, rozpowszechnianie propagandy antypaństwowej". Materiały te zostały opracowane na podstawie akt osobowych, operacyjnych i dochodzeniowo-śledczych UB. IPN Ka 010/22 t. 1, 2, 11 (25/IV), IPN Ka 057/253 t. 1.
W latach 1984-1986 Zygmunt Łęski - od roku 1956 nauczyciel w szkołach podstawowych i społeczny działacz ZHP w Częstochowie - był operacyjnie kontrolowany przez SB z Wydz. III WUSW w Częstochowie jako podejrzany o "propagowanie światopoglądu katolickiego w szeregach ZHP" i nakłanianie członków drużyn harcerskich do udziału w pielgrzymce byłych żołnierzy AK na Jasną Górę. Teczka tych akt była początkowo zarejestrowana (od dnia 25.09.1984) jako Sprawa Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) kryptonim "Dziadek" (pod numerem 8393/1984), a od 16.08.1985 jako Kwestionariusz Ewidencyjny (KE). Prowadzenie KE kryptonim "Dziadek" i operacyjnej kontroli Zygmunta Łęskiego zakończono dnia 29.09.1986. W załączeniu akt znajdują się zdjęcia operacyjne przedstawiające uczestników mszy św. w Bazylice NMP na Jasnej Górze. IPN Ka 0135/45 (1662/II).
Figuruje w zbiorze akt SB z lat 1981-1989 zatytułowanych "Meldunki operacyjne Wydziału III KW MO potem WUSW w Częstochowie dotyczące środowiska akademickiego Wyższej Szkoły Pedagogicznej oraz Politechniki Częstochowskiej". IPN BU 01232/28 (V Ds. 163/91, 200/92, paczka nr 4).
Figuruje w zbiorze akt SB z lat 1985-1989 zatytułowanych "Meldunki WUSW w Częstochowie przesyłane do Wydziału III Departamentu III MSW dotyczące środowiska akademickiego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie i Politechniki Częstochowskiej oraz organizacji harcerskich". IPN BU 01232/29 (V Ds. 163/91, 200/92, paczka nr 4).
.