Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Mieczysław
Nazwisko: Zalega
Miejsce urodzenia: Opoczno
Data urodzenia: 08-09-1930
Imię ojca: Jan
Imię matki: Franciszka
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Akta kontrolno–śledcze sprawy prowadzonej przez Wydział Śledczy WUBP w Szczecinie pod nadzorem Wojskowego Prokuratora Rejonowego w Szczecinie, dot. nielegalnej organizacji młodzieżowej, działającej pod nazwą „Polska Organizacja Wojskowa”, na terenie powiatu Sławno, na przełomie 1948 i 1949 roku. Celem tajnej organizacji było przede wszystkim obalenie siłą panującego wówczas w państwie polskim ustroju oraz usunięcie organów władzy zwierzchniej. Z tego też względu członkowie organizacji dążyli do zdobycia jak największej ilości broni palnej oraz werbowali nowych działaczy. Według dokumentów archiwalnych śledztwo w sprawie Mieczysława Zalegi, działacza tajnego związku młodzieżowego, jakim była POW, wszczęto 16.04.1949. Mieczysław Zalega, zamieszkały wówczas we wsi Sińczyca, ze środowiskiem działaczy tajnej organizacji, po raz pierwszy zetknął się z początkiem lutego 1949 za pośrednictwem swego kolegi, który również działał w szeregach ww. ugrupowania, mającego jedną ze swych placówek w Darłowie. W niedługim czasie Mieczysław Zalega zgłosił się z własnej inicjatywy do jednego z członków organizacji z zamiarem wstąpienia w jej szeregi. Wkrótce po wstąpieniu do organizacji, wziął udział w akcji umieszczania antypaństwowych ulotek na tablicy ogłoszeń sołtysa wsi Sińczyca. Natomiast w połowie marca 1949 podczas zebrania członków POW, Mieczysław Zalega przyjął pseudonim „Białazja”, którym posługiwał się, jako działacz nielegalnej organizacji, w ramach której działał do momentu zatrzymania przez funkcjonariuszy PUBP w Sławnie, w dniu 4 kwietnia 1949. M. Zalega został osadzony w więzieniu karno-śledczym w Szczecinie na podstawie postanowienia o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztu na okres 13.04.1949 – 04.08.1949, był kilkukrotnie przesłuchiwany, a następnie oskarżony o przynależność do nielegalnej organizacji młodzieżowej. W dn. 12.07.1949 skierowano do sądu akt oskarżenia, na mocy którego Mieczysław Zalega został postawiony przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Szczecinie. Powyższy sąd 22 sierpnia 1949 skazał ww. za antypaństwową działalność w ramach POW na 2 lata więzienia, utratę praw publicznych i honorowych praw obywatelskich na okres 1 roku oraz przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Państwa. IPN Sz 00101/154 t. 1-11 (1220/III, 4620/III, 4598/Śl, 2556/III, 4493/III, 19500/0).
Akta sądowe sprawy prowadzonej przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Szczecinie. Na mocy aktu oskarżenia z dnia 12 lipca 1949 Mieczysław Zalega został oskarżony o przynależność do nielegalnej organizacji, działającej w okresie od drugiej połowy 1948 do kwietnia 1949 roku na terenie powiatu Sławno pod nazwą „Polska Organizacja Wojskowa”, co stanowiło przestępstwo szczególnie niebezpieczne w okresie odbudowy państwa. Głównym celem tajnej organizacji było obalenie metodą przemocy ówcześnie panującego w państwie polskim ustroju komunistycznego, jak również walka ze Związkiem Radzieckim oraz wyzwolenie Ziem Wschodnich, które do 1939 roku należały do Polski. W tym celu działacze organizacji gromadzili broń palną oraz werbowali nowych członków, w których szeregi placówki POW w Darłowie z początkiem marca 1949, wstąpił za namową kolegi – Mieczysław Zalega, przyjmując ps. „Białazja”. W tajnej i nielegalnej organizacji ww. działał do momentu aresztowania, tj. 04.04.1949, wówczas został osadzony w więzieniu karno-śledczym w Szczecinie, w którym przybywał do chwili ogłoszenia wyroku. W wyniku śledztwa wszczętego w sprawie działalności POW, Mieczysław Zalega został oskarżony w pierwszej kolejności o przynależność do ww. nielegalnej organizacji w ramach, której dążył m. in. do usunięcia ustanowionych organów władzy zwierzchniej jak również o podejmowanie prób rozpowszechniania wrogiej propagandy poprzez kolportaż nielegalnych ulotek, które umieścił na tablicy ogłoszeń we wsi Sińczyca. W toku przeprowadzonego przewodu sądowego, dnia 22.08.1949 Wojskowy Sąd Rejonowy w Szczecinie uznał Mieczysława Zalegę winnego zarzucanych czynów i zasądził wobec niego karę 2 lat bezwzględnego więzienia oraz utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres 1 roku, a także przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Państwa. Zasądzoną karę więzienia Mieczysław Zalega odbył w całości, kolejno w więzieniu w Szczecinie, a następnie w więzieniu we Wronkach. W trakcie odbywania kary więzienia przez skazanego Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie 22.02.1950 nie uwzględnił skargi rewizyjnej. Podobnie Sąd Rejonowy w Szczecinie za każdym razem oddalał, pozostawiając bez dalszego biegu wnioski i prośby o ułaskawienie bądź warunkowe zwolnienie, sporządzane przez Mieczysława Zalegę lub jego ojca. W późniejszym czasie Sąd Wojewódzki w Szczecinie, na posiedzeniu z dnia 17.10.1991 stwierdził nieważność wyroku zapadłego względem Mieczysława Zalegi, a 13.04.1992 ten sam sąd zasądził wobec ww. kwotę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za niesłuszne skazanie. IPN Sz 187/57 (Sr 548/49).
Charakterystyka nr 23/74 opracowana w Wydz. "C" KWMO w Koszalinie w 1974 roku dot. nielegalnej organizacji o charakterze antypaństwowym, działającej pod nazwą „Polska Organizacja Wojskowa” na terenie powiatu Sławno w okresie od maja 1948 do kwietnia 1949. Charakterystykę sporządzono na podstawie materiałów archiwalnych, znajdujących się w Wydz. „C” KWMO w Koszalinie. Jednostka zawiera opis struktury organizacyjnej, składu osobowego wraz z kwestionariuszami osobowymi poszczególnych członków organizacji, w tym Mieczysława Zalegi. W opracowaniu zawarto również zwięzły opis działalności tajnej organizacji z uwzględnieniem zasięgu terytorialnego jak również posiadanego uzbrojenia IPN SZ 00103/343 (481/IV).
Akta zawierają krótki opis działalności młodzieżowej organizacji antypaństwowej o nazwie Polska Organizacja Wojskowa, działającej na terenie powiatu Sławno w latach 1948-1949. W opracowaniu, sporządzonym przez Biuro „C” MSW w Warszawie, na podstawie Charakterystyki 23/74, Mieczysław Zalega wymieniony jest, jako jeden z działaczy tejże organizacji, do której wstąpił w lutym 1949. Materiał archiwalny poza wykazem członków i pomocników tajnej organizacji, zawiera również zwięzły opis podejmowanych przez nich przedsięwzięć, mających na celu walkę z panującym wówczas w Polsce ustrojem. IPN Sz 008/897 (1509/IV).
Opracowanie sporządzone w Wydziale II Biura „C” MSW w Warszawie w 1980 roku na podstawie Charakterystyki 23/74 wykonanej przez Wydział „C” KWMO Koszalin, zawierające krótki opis genezy powstania, działalności i likwidacji tajnej organizacji młodzieżowej, której działaczem był m.in. Mieczysław Zalega. W materiale zawarto wykaz wszystkich członków i pomocników tejże organizacji, noszącej nazwę Polska Organizacja Wojskowa, działającej na terenie powiatu Sławno. IPN Sz 00108/90 t. 2 (326/IV).
.