Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Józef
Nazwisko: Iwanowski
Miejsce urodzenia: Orlikowo
Data urodzenia: 25-11-1926
Imię ojca: Klemens
Imię matki: Julianna
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Józef Iwanowski pseud. "Błyskawica" i "Dunaj", w latach 1940-1953 mieszkaniec wsi Orlikowo, gm. Jedwabne pow. łomżyński, figuruje w aktach operacyjnych MO z KP MO w Łomży oraz w aktach UB z PUBP w Łomży z lat 1946-1953 jako rozpracowywany i później jako poszukiwany "członek bandy". Akta te dotyczyły między innymi operacyjnej kontroli Józefa Iwanowskiego przez jednostki MO i UB jako byłego i już ujawnionego w roku 1947 "członka NSZ" (ujawnionego w dniu 25 marca 1947 przed Komisją Amnestyjną przy PUBP w Łomży), a następnie od roku 1951 jako poszukiwanego przez jednostki MO i UB "członka bandy >Deski<", tj. partyzanckiego oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) pod dowództwem Hieronima Mioduszewskiego pseudonim "Deska". IPN Bi 223/27 t. 3 (5/18, 389/51, 36).
Józef Iwanowski pseud. "Błyskawica" i "Dunaj" figuruje, wraz z kilkoma innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW), w aktach kontrolno-śledczych UB z Wydziału Śledczego WUBP w Białymstoku z lat 1947-1955. Józef Iwanowski był podejrzany i następnie oskarżony o to, że od jesieni 1950 do 18 stycznia 1953 "należał do nielegalnej organizacji dowodzonej przez Łebkowski Edward pseud. >Bogdan<, działającej na terenie pow. Łomża, Kolno, Pisz, usiłującej przemocą zmienić ustrój państwa". W tych aktach zapisano także m.in., że Józef Iwanowski "uczestniczył wraz z Łebkowski Edward pseud. >Bogdan< i Mieczkowski Stanisław pseud. >Zemsta< w wielu napadach zbrojnych i w zaborze mienia", w tym m.in. "na szkodę Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w miejscowości Drozdowo (...) i GS Samopomoc Chłopska w miejscowości Borkowo, pow. Kolno". Akta te zawierają również dokumenty ze sprawy "agencyjnego rozpracowania" kryptonim "Nil D" - założonej w roku 1952 na "bandę Deski", tj. na partyzancką grupę pod dowództwem Hieronima Mioduszewskiego pseud. "Deska", której członkiem i współpracownikiem w okresie kilku miesięcy był również Józef Iwanowski. IPN Bi 07/341 (998/III).
Józef Iwanowski pseud. "Błyskawica" i "Dunaj" występuje (wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w aktach śledczych i operacyjnych UB z PUBP Łomża oraz z WUBP w Białymstoku z lat 1948-1953. Sprawa ta dot. rozpracowania i planowanej likwidacji zbrojnego oddziału NZW pod dowództwem ppor. Stanisława Grabowskiego pseud. "Wiarus", a następnie (od końca marca 1952) pod dowództwem chor. Kazimierza Wieczorkiewicza pseud. „Ordon”. Akta te zawierają m.in. protokoły przesłuchań osób "podejrzanych" i świadków, a także plany operacyjne UB, meldunki i raporty kilku jednostek UB i MO oraz dwie charakterystyki oddziału "Wiarusa". IPN Bi 011/22 t. 2 (161/IV).
Józef Iwanowski pseud. "Błyskawica" i "Dunaj" figuruje wraz ze stu kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w opracowaniach Wydz. "C" KW MO w Białymstoku z lat 1975-1980 zatytułowanych "Charakterystyka nr 50" i "Kwestionariusze osobowe oraz karty na czyn przestępczy do charakterystyki nr 50". Te opracowania dot. kilku zbrojnych oddziałów Narodowego Zjednoczenia Wojskowego podległych Komendzie Powiatu Łomża NZW krypt. "Zaporoże"/ "Łaba"/ "Podhale" i walczących z komunistycznymi okupantami kraju w okresie od kwietnia 1945 do grudnia 1949 na obszarach powiatów Łomża, Ostrów Mazowiecka i Ostrołęka. Zawierają m.in. następujące rodzaje dokumentów: charakterystykę ww. struktur NZW, karty Dp-14 oraz kwestionariusze osobowe żołnierzy i współpracowników NZW, które zostały opracowane na podstawie akt różnych jednostek UB i MO z lat 1946-1950. W kwestionariuszu dotyczącym Józefa Iwanowskiego (w t. 3) zapisano między innymi, iż ww. "członek bojówki >Sępa< [tj. por. Michała Bierzyńskiego pseud. „Sęp” z NZW]" był "od września 1944 r. do 30 września 1945 r. członkiem nielegalnej organizacji NSZ, a od X 1945 r. do 1947 r. na terenie powiatu łomżyńskiego był członkiem reakcyjnej nielegalnej organizacji NZW. Nielegalnie posiadał broń palną, KB. Brał udział w napadach terrorystyczno-rabunkowych z bronią w ręku [...]. Zatrzymany 18 stycznia 1953 r.". IPN Bi 019/90 t. 3 (2/39).
Józef Iwanowski pseud. "Błyskawica" i "Dunaj" figuruje, wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW), w aktach UB z lat 1946-1953 opracowanych w latach 1984-1989 przez Wydz. "C" KW MO w Olsztynie. To opracowanie, zatytułowane "Charakterystyka nr 128", zawiera kwestionariusze osobowe żołnierzy i współpracowników Narodowego Zjednoczenia Wojskowego oraz "karty na czyn członków nielegalnej organizacji", tj. partyzanckiego oddziału NZW pod dowództwem Hieronima Mioduszewskiego pseudonim "Deska" i następnie (od końca kwietnia 1952) członków oddziału pod dowództwem Edwarda Łebkowskiego pseud. "Bogdan", w tym Józefa Iwanowskiego. W kwestionariuszu dot. Józefa Iwanowskiego zapisano między innymi, że ww. partyzant "w latach 1951-1952 był członkiem bandy, brał udział w napadach terrorystyczno-rabunkowych z bronią w ręku, m.in. dn. 6 marca 1952 r. na PGRN [tj. Prezydium Gminnej Rady Narodowej] w Przytułach pow. Kolno". IPN Bi 065/129 (908/IV), IPN 0527/502/D (908/4) mikrofilm.
Józef Iwanowski od roku 1944 był współpracownikiem, a następnie żołnierzem Narodowych Sił Zbrojnych (ujawnił się 25 marca 1947 w PUBP w Łomży). Od roku 1948 do stycznia 1953 był współpracownikiem i żołnierzem antykomunistycznego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) na terenach powiatów Łomża, Pisz i Kolno. Nosił pseudonimy "Błyskawica" i "Dunaj". W latach 1950-1952 był członkiem partyzanckiego oddziału NZW pod dowództwem Hieronima Mioduszewskiego pseudonim "Deska" i od końca kwietnia 1952 pod dowództwem Edwarda Łepkowskiego pseud. "Bogdan". Józef Iwanowski pseud. "Błyskawica" i "Dunaj" figuruje w aktach i zapisach ewidencyjnych oraz w kartotekach WUBP w Białymstoku, PUBP w Łomży i PUBP w Kolnie z lat 1947-1958. Zapisano w nich między innymi, iż Józef Iwanowski "brał udział w napadach terrorystyczno-rabunkowych z bronią w ręku" i został "zatrzymany dn. 18 I [stycznia] 1953 r. przez PUBP w Łomży". Po śledztwie UB, wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku z 19.11.1953 Józef Iwanowski został skazany na 15 lat więzienia i przepadek mienia, w okresie późniejszym na mocy amnestii karę tę złagodzono do 10 lat więzienia. Był osadzony między innymi w więzieniu w Białymstoku i we Wronkach (w okresie od 10 sierpnia 1954 do 1 czerwca 1957). W tzw. kartotece skazanych zapisano, iż Józef Iwanowski został zwolniony z więzienia w Sieradzu w dniu 24 grudnia 1957. Wpis na podstawie zapisów ewidencyjnych i kartotecznych, w tym IPN Bi 234/4, IPN Po 3/73, IPN Po 3/74 i IPN BU 2449/1.
.