Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Maria Romana
Nazwisko: Sobocińska
Nazwisko rodowe: Sobocińska
Miejsce urodzenia: Skępe
Data urodzenia: 29-04-1920
Imię ojca: Roman
Imię matki: Stanisława
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Sprawa operacyjna dotycząca działalności Marii Sobocińskiej, która od 1943 r. do chwili aresztowania tj. 16.11.1945 na terenie pow. Lipno była aktywnym członek AK o ps. "Ryśka”. Pełniła szereg funkcji: łączniczka, komendantka WOK (Wojskowa Organizacja Kobiet) oraz zajmowała się werbunkiem nowych członków. Rozprowadzała nielegalne wydawnictwo pt. "Głos Prawdy". Była w operacyjnym zainteresowaniu byłego WUBP Bydgoszcz i byłego UBP Warszawa. Materiały zarchiwizowano w dniu 18.09.1956 w pod sygnaturą 1751/SK, zarchiwizowano ponownie w dniu 31.03.1973 pod sygnaturą 5361/IV. IPN BU 1789/164 (5361/IV) oraz na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Akta śledztwa o nr. 136/45 prowadzonego przeciwko innej osobie podejrzanej o przynależność do organizacji AK w Czernikowie i objętej postępowaniem Referatu Śledczego PUBP Lipno i Wydz. IV „A” WUBP Bydgoszcz. Śledztwo w powyższej sprawie wszczęto 12.12.1945 i umorzono 14.12.1945. W materiałach występuje Maryla [błędne imię] Sobocińska jako osoba, która pod koniec września 1945 spotkała się z podejrzaną "aby ta sporządziła listę członków AK z czasów okupacji do awans.[owania]". Maryla Sobocińska figuruje również w protokole przesłuchania podejrzanej jako członkini AK, która zwerbowała podejrzaną do organizacji. IPN By 070/865 (911/III).
Maria Sobocińska występuje w aktach śledczych jako członek AK o ps. „Ryśka”, komendantka Wojskowej Organizacji Kobiet na pow. Lipno. 16.11.1945 zatrzymana przez Sek. Śledczą PUBP Lipno. Następnie przekazana do dyspozycji WUBP Bydgoszcz. 28.11.1945 tymczasowo aresztowana, osadzona w Centralnym Więzieniu w Fordonie. 11.12.1945 oskarżona na podstawie przepisów Dekretu o Ochronie Państwa. Sprawę przekazano do Sądu WOP w Poznaniu. Od 06.01.1946 w ZK w Inowrocławiu. Wyrokiem z dnia 13.02.1946, na sesji wyjazdowej w Inowrocławiu skazał na karę 6 lat więzienia oraz utratę praw obywatelskich i honorowych na 3 lata za to, że „przez cały okres pookupacyjny do dnia aresztowania, będąc na stanowisku kierowniczki sekcji żeńskiej na teren powiatu Lipno i od września 1945 czynna także w sektorze męskim tegoż związku na teren Lipno, ponadto oskarżona kontaktowała się bezpośrednio przez łączników z komendantem Okręgu, od niego otrzymywała korespondencję dla całej komórki pow.”. Karę złagodzono do 3 lat więzienia. IPN By 070/467 t. 1-3 (489/III).
Rozpracowanie Obiektowe o kryptonimie „Zdrajcy” założone 04.07.1952 na środowisko b. żołnierzy AK z pow. Lipno. Sobocińska Maryla (błędne imię) ps. „Ryśka” figuruje w „Wykazie członków b. AK i ich rodzin” z 04.03.1953 jako aresztowana przez PUBP dnia 16.11.1945 za przynależność do „nielegalnej” organizacji AK, skazana wyrokiem WSO w Poznaniu na 6 lat więzienia. Ww. od marca 1943 "należała do organizacji AK na stanowisku Komendantki Obwodu Lipno, w 1945 nie ujawniła się, lecz pozostała dalej w tej organizacji to jest Wojskowa Organizacja Kobiet czyli AK prowadząc antypaństwową propagandę wrogą PL (...) uprawiała propagandę za pomocą nielegalnej gazety >Głos Prawdy<. W 1945 wykonując rozkazy swych zwierzchników z zaczęła organizować męska organizację AK na terenie pow. Lipno (…) oraz wciągnęła nieaktywnych już czł. AK do tejże organizacji”. Maryla Sobocińska figuruje w spisie „Struktura Org. POZ jako łączniczka. W dniu 26.09.1955 sprawę przekazano do archiwum Wydz. X WUdsBP w Bydgoszczy. IPN By 069/264 (264/O).
Charakterystyka nr 34/O oraz 11/O przygotowana przez KWMO w Bydgoszczy w roku 1974 dotycząca nielegalnej organizacji AK pod nazwą „Inspekty” utworzonej na terenie Lipna we wrześniu 1945, w której działała Maria Sobocińska ps. „Ryśka”. W okresie okupacji członek AK. Pełniła funkcję komendantki Wojskowej Organizacji Kobiet na powiat Lipno. Po wyzwoleniu nadal prowadziła działalność konspiracyjną. W 1945 nie ujawniła się. Z jej inspiracji utworzona została AK krypt. „Inspekty” na powiat Lipno, w której pełniła funkcję łączniczki. Wykazywała dużą aktywność i w zasadzie kierowała działalnością tej organizacji. Rozpowszechniała nielegalną gazetkę „Głos Prawdy”. Rozlepiła ulotki o treści antypaństwowej. Aresztowana 16.11.1945 przez PUBP Lipno. Skazana wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego w Poznaniu dn. 13.02.1946 na 6 lat więzienia. IPN By 09/34 (34/0), IPN By 011(11/O).
Według zapisu z akt paszportowych wynika, że Maria Sobocińska miała wniesioną odmowę wydania paszportu o nr. Z Nr I 998/62 w dniu 11.06.1962. W materiałach brak powodu odmowy wydania paszportu. W dniu 30.06.1962 ww. odwołała się od decyzji do Biura Paszportów MSW, odwołanie rozpatrzono negatywnie. IPN BU 763/55327 (EAGA 55327).
.