Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Aleksander
Nazwisko: Grobicki
Miejsce urodzenia: Złoczów
Data urodzenia: 14-04-1914
Imię ojca: Jerzy
Imię matki: Anna
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Z danych zawartych w aktach Kwestionariusza Ewidencyjnego krypt. „Podróżnik” wynika, że Aleksander Grobicki jako obywatel Kanady znajdował się w zainteresowaniu wywiadu PRL. W materiałach Wydz. X (informacyjno-analitycznego) Dep. I MSW był odnotowany jako pisarz, w 1964 roku członek Związku Dziennikarzy Polskich w Toronto, autor książki „Polacy w Legii Cudzoziemskiej” i artykułu w paryskiej „Kulturze”. Materiałów brak. Wpis na podstawie wzmianki z akt IPN BU 0224/1001 (3653/II), k. 8.
Aleksander Grobicki, ówczesny obywatel Kanady, z racji pobytu w PRL, znalazł się w zainteresowaniu Zarządu Kontroli Ruchu Granicznego (ZKRS) MSW, który prowadził dotyczące go akta osobowe cudzoziemca nr N033536. Akta zawierają materiały z okresu 9.06.1967–8.10.1970. Grobicki w 1967 roku ubiegał się o przedłużenie wizy tranzytowej, a w 1968 roku o zezwolenie na osiedlenie się w PRL. ZKRS nie wyraził zgody na przyjazd na pobyt stały „jako cudzoziemca”, natomiast nie wnosił zastrzeżeń, aby „powrócił do kraju na podstawie paszportu polskiego”, choć ostateczną decyzję uzależniał od opinii Wydz. I. Dep. II MSW. Wedle informacji posiadanych przez SB Aleksander Grobicki przed II wojną światową był w Bejrucie współpracownikiem polskiego wywiadu, a jego ojciec Jerzy w latach 1932-1938 „był kierownikiem polskich placówek wywiadowczych w Teheranie i Atenach”. Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Warszawa-Śródmieście 8.03.1968 wydało Aleksandrowi Grobickiemu poświadczenie obywatelstwa polskiego. IPN BU 1423/5624.
Aleksander Grobicki od 3.03.1971 został objęty Kwestionariuszem Ewidencyjnym (KE) krypt. „Podróżnik” zarejestrowanym przez Referat SB KPMO w Piasecznie w dzienniku rejestracyjnym KWMO w Warszawie pod nr. 6080. W zainteresowaniu SB znajdował się od czerwca 1970, kiedy podczas rejsu wycieczkowego statkiem „Bydgoszcz” nie wrócił 6.06.1970 na pokład w porcie w Amsterdamie, ale dopiero 4 dni później w Hamburgu. Informacje o nim znalazły się także w doniesieniu agenturalnym z 5.06.1970. Objęty inwigilacją jako przedwojenny współpracownik polskiego wywiadu, następnie oficer 2 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, który po przyjeździe w 1969 roku do PRL z emigracji w Kanadzie utrzymywał „podejrzane kontakty z członkami byłych nielegalnych organizacji politycznych” i prowadził „podejrzany tryb życia na terenie Konstancina-Jeziorny”. Uwagę SB wzbudziło ponadto jego wstąpienie w listopadzie 1970 do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBOWiD). Odnotowano, że jako przewodniczący Komisji Kulturalno-Oświatowej koła w Konstancinie-Jeziornie prowadził pogadanki i odczyty w szkołach na temat walk polskich żołnierzy na Zachodzie, pomijając przy tym rolę i znaczenie „lewicowych ugrupowań ruchu oporu w kraju i Ludowego Wojska Polskiego” oraz ukazując swój negatywny stosunek do „przyjacielskiego ułożenia stosunków Polski ze Związkiem Radzieckim”. W styczniu 1972 jako delegat na Powiatowy Zjazd ZBOWiD w Piasecznie postulował przyznanie emerytur weteranom „AK, BCh, NSZ, PSZ na Zachodzie i traktowanie ich na równi z żołnierzami LWP i funkcjonariuszami MO walczącymi o utrwalenie Władzy Ludowej”. Odnosił się krytycznie do nadawania polskich odznaczeń sowieckim wojskowym, przy pomijaniu polskich żołnierzy. Za swoje poglądy pozbawiony wszelkich funkcji organizacyjnych, co sprawiło, że w latach 1974-75 nie występował publicznie i SB uznało, że zaprzestał „wrogiej działalności”. Prowadzenie sprawy przejął 27.06.1975 Wydz. III KSMO, który zarejestrował ją 15.07.1975 pod nr. 12769. W sprawie zakończonej formalnie 3.12.1975 wykorzystywano agenturę, obserwację operacyjną i perlustrację korespondencji. Materiały złożono 30.12.1975 w archiwum Wydz. „C” KSMO pod sygn. 3653/II. IPN BU 0224/1001 (3653/II), mikrofilm IPN BU 01322/169 (3653/2).
.