Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Jan
Nazwisko: Sadowski
Miejsce urodzenia: Zaostrów / Ostrów pow. Łuck, Wołyń
Data urodzenia: 18-12-1920
Imię ojca: Józef
Imię matki: Marianna
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Jan Sadowski (ur. w grudniu 1920 r.) w latach 1943-1947 był współpracownikiem i żołnierzem AK i następnie niepodległościowego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN) na terenie gminy Ulan i pow. Łuków. Nosił pseudonim „Świerk”. W okresie komunistycznej amnestii 1947 roku ujawnił się – dnia 4 kwietnia 1947. W latach 1949-1954 Jan Sadowski walczył z komunistycznymi władzami w szeregach zbrojnego oddziału pod dowództwem Henryka Korzeniewskiego pseud. "Wrona" i następnie (od grudnia 1950) pod dowództwem chor. Antoniego Dołęgi pseud. "Znicz" i Wacława Skwary pseud. "Wilk" na terenach powiatów Łuków, Siedlce i Radzyń. Jan Sadowski pseud. "Świerk" i "Wacek" figuruje w aktach i zapisach ewidencyjnych oraz w kartotekach MBP/ MSW, WUBP w Lublinie, PUBP Łuków oraz PUBP Siedlce z lat 1947-1955. Zapisano w nich między innymi, że Jan Sadowski to "członek nielegalnej organizacji AK i WiN w Żyłkach w gminie Ulan na placówce pod dowództwem Rozwadowskiego Aleksandra. Ujawniony 4 kwietnia 1947 r. w PUBP Łuków. W latach 1950-1954 członek bandy terrorystyczno-rabunkowej, brał udział w 13 napadach na funkcjonariuszy MO i ORMO, żołnierzy KBW, osoby cywilne i instytucje spółdzielcze (...). Dnia 28 X 1954 r. zatrzymany [we wsi Gołąbki] przez PUBP Łuków (...), wyrokiem WSR w Lublinie z dn. 14 VII 1955 r. skazany na dożywotnie więzienie”. Wpis na podstawie zapisów ewidencyjno-kartotecznych.
Jan Sadowski figuruje wraz z kilkunastoma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach UB z PUBP Łuków i WUBP w Lublinie z lat 1947-1956 zatytułowanych "Sprawa obiektowa krypt. >Bury< i >Raki<". Ta sprawa operacyjna była prowadzona w latach 1948-1951 najpierw przez PUBP Siedlce pod krypt. "Bury", a od roku 1951 była kontynuowana przez UB z PUBP w Łukowie pod krypt. "Raki" i dot. zbrojnego oddziału partyzanckiego pod dowództwem Henryka Korzeniewskiego pseud. "Wrona", a następnie (od grudnia 1950) pod dowództwem Edwarda Mościckiego pseud. "Rekin" i Wacława Skwary pseud. "Wilk". Ich oddział działał na terenie powiatu siedleckiego i pow. łukowskiego do listopada 1954. Akta te zawierają między innymi plany i sprawozdania UB dot. operacyjnych przedsięwzięć, wykazy "członków bandy", charakterystyki osób podejrzanych, figurantów spraw operacyjnych i zaangażowanych w te operacje tajnych informatorów UB, notatki i korespondencje jednostek UB, donosy kilkunastu tajnych informatorów UB. IPN Lu 08/145 t. 2 (O/154).
Jan Sadowski pseud. „Wacek” figuruje wraz z 25 innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach i zapisach WUBP i KW MO w Warszawie oraz PUBP Siedlce z lat 1947-1955. Te materiały UB zostały opracowane i opisane w roku 1973 jako "Charakterystyka nr 29" przez Wydział "C" Komendy Wojewódzkiej MO w Warszawie. Charakterystyka dot. zbrojnego oddziału antykomunistycznego podziemia pod dowództwem Henryka Korzeniewskiego pseud. "Wrona" - działającego w latach 1947-1954 na terenie powiatów siedleckiego i łukowskiego i składającego się z byłych członków niepodległościowych organizacji: Wolność i Niezawisłość oraz Narodowe Siły Zbrojne. Zawiera m.in. opisy składu i działań ww. oddziału oraz kwestionariusze osobowe żołnierzy i współpracowników antykomunistycznego podziemia. W kwestionariuszu dot. Jana Sadowskiego pseud. „Wacek” zapisano między innymi, że ww. do roku 1947 zamieszkiwał we wsi "Żyłki gm. Ulan pow. Łuków", "w okresie okupacji członek AK, w 1944 r. zdezerterował z [komunistycznego] WP", a w roku 1945 przystąpił do WiN, ujawnił się w 1947 roku. Z kolei w charakterystyce ww. oddziału "Wrony" zapisano m.in., iż Jan Sadowski "był aktywnym członkiem bandy >Wrony<". IPN BU 0180/43 (Opracowanie nr 29).
Jan Sadowski pseud. "Świerk" występuje wraz z kilkunastoma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach i zapisach UB z PUBP Łuków i WUBP w Lublinie z lat 1945-1948. Akta te dot. konspiracyjnej placówki i siatki AK i WiN w gminie Ulan pow. Łuków (współczesny pow. Radzyń Podl.) w latach 1944-1947, w tym ich dowódcy Aleksandra Rozwadowskiego pseud. "Chory". Akta te zawierają między innymi plany i raporty UB dot. inwigilacyjnych i operacyjnych przedsięwzięć, wykazy "podejrzanych" i zaangażowanych w te operacje tajnych informatorów UB, notatki i korespondencje jednostek UB, doniesienia kilku tajnych informatorów UB. IPN Lu 016/1251 (III/10645).
Jan Sadowski figuruje wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach i zapisach WUBP w Lublinie i KW MO w Warszawie z lat 1947-1955. Te materiały UB zostały opracowane przez Biuro "C" MSW w roku 1965 jako "Ankiety personalne osób skazanych w latach 1955-1965 za dokonanie napadu z bronią w ręku. Litery 'S'-'Ż'.". W ankiecie dot. Jana Sadowskiego zapisano między innymi, że ww. w latach 1950-1954 na terenie powiatu łukowskiego walcząc w szeregach oddziału dowodzonego przez Wacława Skwarę i Romana Sawickiego wziął udział w 15 "napadach" na funkcjonariuszy MO, ORMO, KBW i osoby cywilne. Zanotowano, iż Jan Sadowski został aresztowany dnia 28.10.1954 przez PUBP Łuków i wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z dn. 14.07.1955 skazany na dożywocie. Dopisano, iż w dniu 18.06.1956 Sąd Wojewódzki w Lublinie na podstawie amnestii złagodził tę karę do 13 lat więzienia. IPN BU 01480/177.
.