Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-11-2025 09:37

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Marian
Nazwisko: Wiak
Miejsce urodzenia: Lasoń
Data urodzenia: 12-08-1928
Imię ojca: Stanisław
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Marian Wiak, mieszkaniec Konstantowa (gm. Błonie), został zarejestrowany 3.04.1981 pod nr. 31266 do Sprawy Obiektowej krypt. „Solidarność Wiejska” prowadzonej przez Wydz. IV KSMO od 27.01.1981 pod nr. 30948. W ramach sprawy kontrolowana była działalność NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych (RI) w województwie warszawskim. Marian Wiak, właściciel gospodarstwa rolnego, został objęty inwigilacją po doniesieniu agenturalnym jako członek Komitetu Założycielskiego NSZZ Rolników „Solidarność Wiejska” Rolników Indywidualnych w gminie Błonie, a potem uczestnik zjazdu zjednoczeniowego rolniczych organizacji związkowych 8-9.03.1981 w Poznaniu, w wyniku którego powstał NSZZ „Solidarność” RI. Sprawa Obiektowa przekwalifikowana 18.05.1983 na Sprawę Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Reformator” (nr 38477). Materiałów brak. Materiałów brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Marian Wiak, działacz NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych, został internowany 12.05.1982 na wniosek Wydz. IV KSMO. Wg SB najpierw jako przewodniczący Wojewódzkiego Komitetu Założycielskiego (WKZ), a od 6.12.1981 pierwszy wiceprzewodniczący „dał się poznać jako radykał związkowy”. Po wprowadzeniu stanu wojennego mimo rozmów profilaktyczno-ostrzegawczych 19. i 29.12.1981 nie podpisał deklaracji lojalności, nie zmienił swojego postepowania, „nie zaprzestał działalności związkowej” i kontaktował się z innymi działaczami związku. W opinii Wydz. IV KSMO z 8.07.1982 podczas pobytu w ośrodku odosobnienia okazywał negatywny stosunek „do przedstawicieli administracji państwowej”, odmawiał rozmów z funkcjonariuszami SB i przejawiał „brak pozytywnych przemyśleń w związku z faktem internowania”. Mimo to Wydz. IV wnosił o zwolnienie Mariana Wiaka z internowania „mając na uwadze potrzebę dezintegrację grona byłych działaczy WKZ”. Zwolniony 13.07.1982. IPN BU 0331/525 (4037/III), mikrofilm IPN BU 01326/1835 (4037/3).
Marian Wiak, działacz NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych, internowany 12.05.1982 za „działalność sprzeczną z obowiązującymi przepisami prawa”, został osadzony w Ośrodku Internowania Warszawa-Białołęka. Zwolniony 13.07.1982. IPN BU 448/520.
Marian Wiak występuje w 2 wykazach internowanych w okresie stanu wojennego. Na liście 813 osób internowanych z województwa warszawskiego wymieniony na pozycji 612. W „Wykazie alfabetycznym osób internowanych w okresie stanu wojennego” figuruje pod nr. 8944. IPN BU 01152/36, k. 122, IPN BU 1460/1, k. 140.
Marian Wiak, zarejestrowany pod nr. 31266 do Sprawy Obiektowej krypt. „Solidarność Wiejska” od 18.05.1983 został objęty Sprawą Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Reformator” prowadzoną od tegoż dnia przez Wydz. IV KSMO pod nr. 38477. Rozpracowanie dotyczyło „tworzenia nielegalnych struktur na terenie gminy Błonie”. Marian Wiak został wyłączony z SOR i od 18.03.1985 inwigilowany w Kwestionariuszu Ewidencyjnym (KE) krypt. „Midas”. Materiałów brak. Materiałów brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Marian Wiak jest wymieniony w aktach kontrolnych śledztwa prowadzonego od 6.03.1984 przez Wydz. Śledczy WUSW w Radomiu pod nr. RSD-5/84. Śledztwo w sprawie „przechowywania w celu rozpowszechniania materiałów nielegalnych o treści antypaństwowej”. W notatce służbowej z 5.04.1984 kierownika Referatu IV RUSW w Grójcu dotyczącej działacza NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych z Grójca odnotowano, że po wprowadzeniu stanu wojennego utrzymywał „bliski kontakt” z Marianem Wiakiem i zapraszał go jako prelegenta na spotkania duszpasterstwa rolników. IPN Ra 04/239 (240/III), t. 2, k. 315.
Marian Wiak po wyłączeniu ze Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Reformator” od 18.03.1985 został objęty Kwestionariuszem Ewidencyjnym (KE) krypt. „Midas” prowadzonym przez Wydz. IV SUSW. Objęty inwigilacją jako były członek prezydium NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych za „nielegalną działalność antypaństwową”. Prowadzenie KE przekazano 21.03.1985 do pionu VI RUSW w Grodzisku Mazowieckim. KE został zakończony i Marian Wiak od 27.06.1985 został objęty Sprawą Operacyjnego Sprawdzenia krypt. „Krąg”. Materiałów brak. Materiałów brak. Wpis na podstawie zapisów ewidencyjno-kartotecznych.
Marian Wiak zarejestrowany pod nr. 31266 od 27.06.1985 został objęty Sprawą Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) krypt. „Krąg” prowadzoną od 25.06.1985 przez Pion VI RUSW w Grodzisku Mazowieckim pod nr. 31265. SOS krypt. „Krąg” założono „w celu rozpoznania charakteru działalności tzw. Duszpasterstwa Rolników w Błoniu, działającego przy parafii w Błoniu”. Wg SB Marian Wiak był w 1983 roku jednym z jego założycieli i starał się nadać mu „charakter prosolidarnościowy”. Wedle oceny SB z 30.08.1986 aktywność Mariana Wiaka w duszpasterstwie „wyraźnie zmalała”, w spotkaniach brał udział „sporadycznie”, a starał się tylko „zaznaczyć swoją obecność na ważniejszych uroczystościach”. W listopadzie 1986 wszedł w skład Tymczasowej Ogólnopolskie Rady Rolników „Solidarność” i „uaktywnił swoją działalność nielegalną, która wyraża się organizowaniem spotkań z miejscowymi rolnikami, gdzie propaguje swoje negatywne stanowisko wobec polityki rządu PRL”. Wezwany 19.12.1986 przez Wydz. Społeczno-Administracyjny Urzędu Miasta st. Warszawy, w sprawie „przynależności do nielegalnej struktury politycznej” stawił się dzień później i odmówił wszelkich wyjaśnień, a Rada Rolników została zakazana w trybie administracyjnym. Wobec Mariana Wiaka stosowano szereg działań nękających: częste kontrole majątku i pojazdów oraz profilaktyczne zatrzymania. Aby uniemożliwić mu udział we mszy w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie z okazji 6 rocznicy rejestracji NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych na polecenie Dep. VI MSW został zatrzymany 9.05.1987. Stawił wówczas bierny opór i nie chciał dobrowolnie wejść do radiowozu. Z powodu zaangażowania w działalność niezależnych struktur został wyrejestrowany 19.10.1987 z SOS krypt. „Krąg” i na polecenie naczelnika Wydz. VI SUSW z 22.01.1987 objęty rozpracowaniem. Materiałów brak. Informacje o sprawie na podstawie danych z akt Sprawy Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Uparty” (nr 48712) i Kwestionariusza Ewidencyjnego krypt. „Midas” (nr 48643). Wpis na podstawie zapisów ewidencyjno-kartotecznych oraz IPN BU 0258/414 (10235/II), s. 9, 24-25, 30-31, 48, 50-54, 78-81, IPN BU 0258/415 (10236/II), s. 10.
Marian Wiak, rolnik z Konstantowa (gm. Błonie), po wyrejestrowaniu ze Sprawy Operacyjnego Sprawdzenia krypt. „Krąg” (nr 31265) od 19.10.1987 został objęty Sprawą Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Uparty” prowadzoną przez pion VI RUSW Grodzisk Mazowiecki pod nr. 48712. Rozpracowanie założone na polecenie naczelnika Wydz. VI SUSW po dołączeniu Mariana Wiaka 23.11.1986 do Tymczasowej Ogólnopolskiej Rady Rolników Indywidualnych (TORRI) „Solidarność”, która została uznana za „nielegalny związek zagrażający bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu w kraju”. Celem SOR było poznanie „nielegalnych” działań Mariana Wiaka i „osób z nim współdziałających”, „rozpoznanie” jego działalności gospodarczej i finansowej „w celu spowodowania dolegliwości karno-administracyjnych i skarbowych” oraz „podjęcie działań neutralizujących i izolujących figuranta w środowisku wiejskim, a w szczególności w Duszpasterstwie Rolników w Błoniu”. Gdy polecenie Wydz. VI SUSW, aby grodziska SB uniemożliwiła Marianowi Wiakowi wyjazd na spotkanie TORRI w Krakowie 25.10.1987 nie zostało wykonane, w piśmie z 12.12.1987 nakazano jego „aktywną kontrolę operacyjną” i podjęcie działań „kontrolno-represyjnych”. Wg meldunku z 7.04.1988 przeprowadzono z nim 16. i 17.03.1988 rozmowy ostrzegawcze i prowadzono w tym okresie ciągłą obserwację, w ten sposób SB nie dopuściła do jego wyjazdu do Ustrzyk Dolnych, gdzie „planowana była okupacja budynku Urzędu Gminy przez opozycję wiejską”. W planie działań z 31.05.1988 przewidywano skontrolowanie gospodarstwa Mariana Wiaka przez Wydz. Rolny i Geodezji Urzędu Miasta i Gminy Błonie oraz Straż Pożarną z Grodziska Maz., „bieżące i doraźne” kontrole drogowe jego i najbliższej rodziny, a „poprzez osobowe źródła informacji i kontakty służbowe” obniżenie cen skupu płodów rolnych z jego gospodarstwa przez spółdzielnie w Błoniu i Centralę Nasienną w Ożarowie. SOR zakończono 30.08.1989 z powodu „niestwierdzenia wrogiej działalności”, ale Marian Wiak miał być w dalszym ciągu operacyjnie kontrolowany w SOR krypt „Grupa” (nr 49309). W rozpracowaniu wykorzystano agenturę. Materiały złożone 2.09.1989 w archiwum Wydz. „C” SUSW pod sygn. 10235/II. IPN BU 0258/414 (10235/II), mikrofilm IPN BU 01322/3927 (10235/2). Sprawa Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Grupa” była prowadzona od 21.03.1989 przez RUSW w Grodzisku Mazowieckim pod nr. 49309. Materiały sprawy zniszczone 16.01.1990 z racji "braku wartości operacyjnej".
.