Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Jan
Nazwisko: Szyper
Miejsce urodzenia: Jastrzębna pow. Augustów
Data urodzenia: 28-06-1927
Imię ojca: Wincenty
Imię matki: Wiktoria
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Jan Szyper (ur. w czerwcu 1927) od wiosny 1946 był żołnierzem niepodległościowej organizacji Wolność i Niezawisłość (WiN) w obwodzie Augustowsko-Suwalskim WiN. W okresie komunistycznej amnestii (w marcu i kwietniu 1947) Jan Szyper nie ujawnił się i walczył nadal z komunistycznymi okupantami. Jan Szyper pseud. "Świstak" figuruje w aktach i zapisach ewidencyjnych, w kartotekach i protokołach brakowania akt WUBP i KW MO w Białymstoku oraz PUBP w Augustowie z lat 1946-1975. Zapisano w nich między innymi, że Jan Szyper „uczestniczył w napadach terrorystyczno-rabunkowych na terenie pow. Augustów” i następnie został "zabity w czasie akcji" grupy operacyjnej UB z PUBP Augustów w dniu 30 maja 1947 (koło rodzinnej wsi Jastrzębna - zmarł z odniesionych ran podczas walki i próby wyrwania się z obławy UB). Wpis na podstawie zapisów ewidencyjno-kartotecznych.
Jan Szyper pseud. "Świstak" figuruje jako żołnierz WiN wraz z kilkuset innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w opracowaniu Wydz. "C" KW MO w Białymstoku z lat 1973-1988 opartym na materiałach UB z PUBP w Suwałkach i PUBP w Augustowie z lat 1945-1954. W tym opracowaniu, zatytułowanym "Kwestionariusze osobowe do charakterystyki nr 92, komenda obwodu Augustów AK-WiN", w kwestionariuszu dot. Jana Szypera zapisano między innymi, że Jan Szyper „od maja 1946 r. na terenie powiatu Augustowskiego należał do nielegalnej organizacji WiN, brał udział w napadzie terrorystyczno-rabunkowym. Posiadał broń palną >Bryjer<. Nie ujawnił się. Aresztowany przez PUBP dn. 30 V 1947 r. Został ranny w czasie akcji i zmarł z odniesionych ran". Poniżej, na samym dole kwestionariusza, dopisano także: "był członkiem WiN, nie ujawnił się. [Dnia] 31 V na 1 VI 48 ujęty w czasie ucieczki we wsi Jastrzębna I gm. Lipsk, podczas ucieczki został ciężko ranny i zmarł". IPN Bi 019/126 t. 1 (2/59).
Jan Szyper występuje jako żołnierz WiN wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach śledczych i operacyjnych UB z WUBP w Białymstoku z lat 1952-1953 dotyczących dwóch żołnierzy zbrojnego oddziału dowodzonego przez Piotra Burdyna pseud. "Poręba": Eugeniusza Gołębiowskiego pseud. "Gabryś" (ur. 26.12.1919) i Edmunda Krysiuka pseud. "Lot" (ur. 20.02.1920), którzy byli podejrzani i następnie oskarżeni o to, że od lipca 1947 do czasu ich zatrzymania w dniu 6 grudnia 1952 brali czynny udział w akcjach zbrojnych (na żołnierzy sowieckich, KBW, funkcjonariuszy MO i członków PZPR). Akta te zawierają m.in.: protokoły przesłuchań, doniesienia agentów i tajnych informatorów UB, arkusze informacyjne, charakterystykę oddziału Piotra Burdyna. IPN Bi 07/1477 (2238/III).
Jan Szyper figuruje jako "członek WiN" wraz z kilkunastoma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w aktach Komendy Wojewódzkiej MO w Białymstoku z lat 1946-1948 opisanych jako "Meldunki specjalne" KP MO i PUBP w Augustowie za lata 1946-1948. Meldunki te dotyczyły okoliczności śmierci kilku funkcjonariuszy MO i UB oraz innych osób - przede wszystkim członków antykomunistycznego podziemia, w tym Jana Szypera. IPN Bi 205/13 (030/13).
.