Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Jan
Nazwisko: Osmoliński
Miejsce urodzenia: Pielaszkowice
Data urodzenia: 12-05-1927
Imię ojca: Paweł
Imię matki: Feliksa
Nazwisko: Osmoliński
Miejsce urodzenia: Pielaszkowice
Data urodzenia: 12-05-1927
Imię ojca: Paweł
Imię matki: Feliksa
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Sprawa prowadzona przez PUBP/PUdsBP w Krasnymstawie i Wydział III KWMO w Lublinie w latach 1947-1960 w związku z zastrzeleniem komendanta posterunku MO w Rybczewicach w 1947 roku. Materiały dotyczące Jana Osmolińskiego vel Wojciecha Kisielewicza. Akta zawierają głównie notatki informacyjne, doniesienia agenturalne oraz zeznania świadków dotyczące Jana Osmolińskiego. Miał on być członkiem „bandy terrorystyczno-rabunkowej” na terenie powiatu Krasnystaw o pseudonimie „Pomidorek” oraz brać udział w akcjach zbrojnych, między innymi w zastrzeleniu Tadeusza Bieleszy, komendanta posterunku MO w Rybczewicach w roku 1947. W lutym 1947 PUBP w Krasnymstawie zamierzał „zrobić zasadzkę i zdjąć Osmolińskiego do dyspozycji WB”. W zeznaniu z 01.10.1949 Stanisława Bartnika ps. „Wróbel” pojawia się informacja, że Jan Osmoliński od wiosny 1947 „był w patrolu pod dowództwem Józefa Franczaka ps. >Laluś<, który bezpośrednio podlegał >Uskokowi<". Szef PUBP w Krasnymstawie w „charakterystyce band” z 30.04.1948 uznaje że część członków band rabunkowych, „takich jak Jan Osmoliński” została zlikwidowana lub zbiegła. W dalszych zeznaniach i doniesieniach agenturalnych pojawia się informacja o śmierci Jana Osmolińskiego, który miał zginąć w akcji zorganizowanej przez grupę operacyjną MO lub w walce z "inną bandą" we wsi Krzczonów w maju 1948. Jednocześnie pojawiają się informacje, że w latach 1948-1949 był członkiem bandy „Zapory” i w 1949 został „ranny w nogę w czasie prowadzonej akcji za bandami i leczony był potajemnie przez lekarza”, który zeznał, że „Pomidorek” zmarł. „Jan Osmoliński został uznany przez władze za nieżyjącego pomimo, że nie odnaleziono miejsca jego zwłok pochowania”. Część świadków oraz funkcjonariuszy MO oznajmiała, że zginął w starciu z MO, część uważała tę informację za nieprawdziwą. Twierdzili, że widywali lub rozmawiali z Janem Osmolińskim, a wersja o śmierci została zmyślona przez najbliższych „w celu by organa UB i MO nie ścigali go za popełnione przestępstwa”. 14.08.1958 naczelnik Wydziału III KWMO w Lublinie zwrócił się do naczelnika Wydziału III KWMO we Wrocławiu z prośbą o sprawdzenie czy „bandyta” Jan Osmoliński nie ukrywa się we Wrocławiu u swojego brata Stanisława lub czy nie utrzymują kontaktu. Podobne zapytania zostały skierowane także do Szefostwa Wojskowej Służby Wewnętrznej MON, gdyż według informacji żołnierz WSW „ma udzielać pomocy żyjącemu na półlegalnej stopie ob. Osmolińskiemu Janowi ps. >Pomidorek< (…), z którym znają się z okresu przynależności do AK”. Istniało wiele podejrzeń o miejscu ukrywania się oraz przybranym nazwisku Jana Osmolińskiego. Miał ukrywać się pod nazwiskiem Wojciech Kisielewicz, jako oficer WP ale informacja ta została zdementowana przez Szefa Oddziału WSW we Wrocławiu. Akta nie dostarczają jednoznacznych informacji na temat przebiegu wypadków oraz sytuacji Jana Osmolińskiego. Większość dokumentów to wzajemnie wykluczające się zeznania świadków oraz doniesienia agenturalne. | IPN Lu 020/28 (E-36052, 7353/II), IPN Lu 0229/361 (7353/2) mikrofilm. | |
| Akta kontrolno-śledcze w sprawie przynależności do nielegalnej organizacji WiN, posiadania broni palnej bez zezwolenia władz, dokonywania napadów rabunkowych i innych czynów zabronionych prowadzone przeciwko Władysławowi Domoniowi. Według zeznań Jan Osmoliński ps. „Pomidorek” w sierpniu 1947 brał udział w "napadzie" na „zabawę dożynkową” w Gardzienicach podczas której zabito komendanta posterunku MO w Rybczewicach Tadeusza Bielesza. W postanowieniu o umorzeniu śledztwa z 24.09.1948, prowadzonego przez PUBP w Krasnymstawie przeciwko członkom bandy, Jan Osmoliński uznany jest za zabitego w maju 1948 przez grupę operacyjną w Lublinie. W akcie oskarżenia przeciwko Władysławowi Domoniowi, Janowi Szpycie i Bronisławowi Miłczakowi, Jan Osmoliński ps. „Pomidorek” określany jest jako dowódca placówki WiN, który brał udział w "napadach oraz zabójstwach" komendanta posterunku MO Tadeusza Bieleszy oraz gminnego komendanta ORMO Aleksandra Winiarskiego. | IPN Lu 02/908 (3081/III). | |
| Akta śledztwa w sprawie napadu rabunkowego z użyciem broni palnej w dniu 19.02.1947 na sklep Gminnej Spółdzielni Rolniczo Handlowej w Piaskach prowadzonemu przeciwko: Edward Socha. W oświadczeniu Edward Socha wspomina kolegę z oddziału „Misia” o pseudonimie „Pomidorek”, z którym przeprowadzili akcję na Spółdzielnię Rolno-Handlową w Piaskach w dniu 18.02.1947. | IPN Lu 01/458 t. 1 (1518/III, Śl-6556). | |
| Teczka nr 4 Archiwum Szefostwa WSW protokoły zniszczenia nr 92-93. Teczka Jana Osmolińskiego-Kisielewicza, ps. „Pomidorek” o nr archiwalnym 16894 została zakwalifikowana do zniszczenia 15.06.1986 jako tajna makulatura Szefostwa WSW (zniszczona 21.10.1987). | IPN BU 00197/84 (Sygn dawna: 231). | |
| Według zapisów ewidencyjnych Jan Osmoliński, ps. „Pomidorek” był w 1947 roku „członkiem band terrorystyczno-rabunkowych” na terenie powiatu Krasnystaw. Rejestracja o nr 1518/III podaje, że „w dniu 19.02.1947 wymieniony wraz z Sochą Edwardem uzbrojeni w broń palną weszli do sklepu tekstylnego GS w Piaskach pow. Lublin, gdzie po sterroryzowaniu personelu i osób obecnych w sklepie, zrabowali 44 tys. zł. W czasie napadu ps. >Pomidorek< postrzelił się w nogę. Rannego >Pomidorka< zabrał Socha i obaj zbiegli”. Według zapisu rejestracyjnego nr 1236/III „dnia 11.03.1948 nocą, uzbrojeni w broń palną wspólnie z Kowalczyk Julianem i Garbal Edwardem pod dowództwem >Pomidorka< udali się do wsi Żuków gm. Krzczonów pow. Lublin, gdzie dokonali napadu na sołtysa wsi Kochańca Jana - rabując pieniądze podatkowe w sumie 11.700 zł. Tej samej nocy udali się do Spółdzielni w Żukowie rabując 15.800 zł. Następnie we wsi Policzyzna gm. Krzczonów u sołtysa Adamiaka Stanisława zrabowali pieniądze 6000 zł. Od Adamiaka udali się do kolonii Żuków, gdzie dokonali napadu na gospodarza Spółdzielni Ob. Stachulę Jana rabując na szkodę spółdzielni 7.800 zł. Po czym udali się do sklepowego tejże Spółdzielni Jana Culińskiego rabując 1200 zł, 2 komplety bielizny i 2 paczki papierosów. Z rabunków tych Garbal otrzymał 6 tys. zł, a resztę zabrali >Halina< i >Pomidorek<”. Według rejestracji sprawy o sygn. 7353/II Jan Osmoliński miał zostać zabity w 1948 we wsi Krzczonów przez funkcjonariuszy Posterunku MO w Krzczonowie. Akcja była przeprowadzona 13.05.1948. Materiały PUdsBP w Krasnymstawie o sygn. E-36052 zostały złożone do archiwum Wydziału II KWMO w Lublinie pod nr 7353/II, 15.09.1988 materiały zostały sfilmowane i opatrzone sygn. F-7353/2. W kartotece faktologicznej "Obwód AK-WiN" Krasnystaw podana jest informacja, że Jan Osmoliński ps. „Pomidorek” był „członkiem bandy >Smagały<, zabity w 1948” oraz „członkiem AK i NSZ (…) dowódca okręgu NSZ”. | Wpisu dokonano na podstawie Kartoteki ogólnoinformacyjnej MSW, Kartoteki ogólnoinformacyjnej KWMO/WUSW w Lublinie, Inwentarza materiałów archiwalnych WUSW w Lublinie, Inwentarza materiałów archiwalnych sygn. II WUSW w Lublinie, Książki ewidencji mikrofilmów sygn. II WUSW w Lublinie, Kartoteki faktologicznej WUSW w Lublinie. |