Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-10-2024 11:46

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Stanisław
Nazwisko: Lis
Miejsce urodzenia: Albertów pow. Łęczna
Data urodzenia: --1924
Imię ojca: Jan
Imię matki: Józefa
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Stanisław Lis (ur. w 1924 r.) od roku 1944 do stycznia 1947 był żołnierzem Narodowych Sił Zbrojnych na terenie powiatów Chełm, Lublin i Włodawa, między innymi w leśnym oddziale NSZ pod dowództwem ppor. Stefana Brzuszka pseud. „Boruta”. Nosił pseudonimy "Korzeń" i "Stach". Po rozbiciu oddziału "Boruty" przez siły komunistyczne, od lutego 1947 Stanisław Lis walczył z komunistycznymi okupantami kraju w szeregach pododdziału WiN pod dowództwem ppor. Adama Stanisława Kuchciewicza pseud. "Wiktor”. Stanisław Lis pseud. "Korzeń" i "Stach" figuruje w aktach, zapisach ewidencyjnych i kartotekach WUBP i KW MO w Lublinie, PUBP w Chełmie i PUBP Lublin z lat 1946-1947. Zapisano w nich między innymi (dn. 19.10.1946), że Stanisław Lis był "podejrzany i inwigilowany przez PUBP Chełm od dn. 17.8.46 r. jako członek bandy NSZ oddz. >Boruty<". W kartotece WUBP i KW MO w Lublinie zapisano, że Stanisław Lis wiosną 1947 r. "wchodził w skład patrolu pod dowództwem >Strzały< [tj. sierż. Walentego Waśkowicza pseud. "Strzała"]" i został "zabity 4 VI 47 r. w Turowoli przez grupę operacyjną [KBW-UB]". Wpis na podstawie zapisów ewidencyjno-kartotecznych.
Stanisław Lis pseud. "Korzeń" i "Stach" figuruje w opracowaniu KW MO w Lublinie z lat 1973-1983 zatytułowanym "Kwestionariusze członków bandy zbrojnej AK-WiN pod dowództwem Brońskiego Zdzisława ps. >Uskok<" (opracowaniu dokonanym na podstawie materiałów UB z PUBP w Chełmie i PUBP Lublin z lat 1940-ch). W kwestionariuszu dot. Stanisława Lisa zapisano między innymi, że ww. partyzant NSZ i następnie WiN "był w bandzie NSZ pod dowództwem >Boruty< (...) w lutym 1947 r. dołączył do patrolu >Wiktora<, który wchodził w skład bandy WiN pod dowództwem >Uskoka<". Niżej zanotowano, że Stanisław Lis został "zabity dnia 26.06.1947 r. w Turowoli". IPN Lu 0136/3 (116/17), IPN Lu 0136/4 (116/17a).
Stanisław Lis pseud. "Korzeń" i "Stach" występuje w opracowaniu SB z KW MO w Lublinie z roku 1983 zatytułowanym "Charakterystyka nr 1 bandy zbrojnej AK-WiN pod dowództwem Brońskiego Zdzisława ps. >Uskok< działającej w latach 1944-1948 na terenie powiatu lubartowskiego". Charakterystyka zawiera między innymi opisy zbrojnych akcji ww. partyzanckiego oddziału i jego walk z komunistyczną władzą i jej przedstawicielami. Na str. 48 zamieszczono opis obławy tzw. grupy operacyjnej UB-KBW na Stanisława Lisa pseud. "Stach"/ "Korzeń" oraz jego dwóch towarzyszy broni z partyzanckiego patrolu pod dowództwem ppor. Adama Kuchciewicza pseud. "Wiktor” - obławy przeprowadzonej 26 czerwca 1947 we wsi Turowola po doniesieniu konfidenta UB. W tym opisie około godzinnej zbrojnej walki trzech partyzantów z siłami KBW i UB zapisano m.in., że w tej walce oprócz Stanisława Lisa zostali także zabici: Kazimierz Karpik pseud. "Czarny" i Józef Król pseud. "Maryś". IPN Lu 0136/2 (116/16a).
Stanisław Lis pseud. "Korzeń" i "Stach" występuje wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia w materiałach operacyjnych UB z WUBP/ KW MO w Lublinie z lat 1945-1954 zatytułowanych "Sprawa obiektowa kryptonim >Eskadra<". Sprawa ta była prowadzona przez UB z PUBP w Lubartowie i Wydz. III WUBP w Lublinie i dot. rozpracowania działalności i członków zbrojnego oddziału AK - WiN dowodzonego przez kpt. Zdzisława Brońskiego pseud. "Uskok", który działał na terenie pow. lubartowskiego i powiatów okolicznych. Akta te zawierają m.in. liczne meldunki i raporty różnych jednostek UB i MO, a także MBP, charakterystyki i spisy członków i współpracowników ww. oddziału oraz doniesienia tajnych informatorów UB. IPN Lu 08/123 t. 1-2 (O/132).
Stanisław Lis pseud. "Korzeń" i "Stach" występuje w aktach śledczych i operacyjnych UB z WUBP w Lublinie z lat 1948-1950 dot. żołnierza Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ) i następnie oddziału WiN Serafina Kamilewicza pseud. "Wydra" działającego na terenie powiatów Chełm, Lublin i Włodawa. Stanisław Lis występuje między innymi w protokołach przesłuchań i zeznaniach Serafina Kamilewicza pseud. "Wydra" - aresztowanego przez UB dn. 21 marca 1948. Obaj ci żołnierze podziemia byli członkami między innymi leśnego oddziału NSZ pod dowództwem ppor. Stefana Brzuszka pseud. „Boruta” i następnie patrolu pod dowództwem ppor. Adama Stanisława Kuchciewicza pseud. "Wiktor”. IPN Lu 02/722 (2847/III).
.