Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Jan
Nazwisko: Głaz
Miejsce urodzenia: Tuchów
Data urodzenia: 18-01-1954
Imię ojca: Karol
Imię matki: Bronisława
Dodatkowe informacje:

W dokumentach występuje jako: Jan Głaz, Jan Kazimierz Głaz, Kazimierz Głaz, K. Głaz.



Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
W dniu 09.01.1984, pod nr 52019, w Biurze „C” MSW została zarejestrowana Teczka Ewidencji Operacyjnej Księdza (TEOK) dotycząca Jana Kazimierza Głaza. Rejestracji dokonał Wydział IV WUSW Tarnów. Z dokumentów wynika, że Jan Głaz był wówczas alumnem Wyższego Seminarium Duchownego Redemptorystów w Tuchowie. Nie ustalono losów materiałów TEOK-52019. Materiałów TEOK-52019 brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych oraz danych w aktach o sygn. IPN IPN Lu 077/278 (1705/II).
Akta Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) kryptonim „Elita” (nr rej. 12925), prowadzonej przez Wydział IV WUSW Zamość w okresie 12.03.1987 - 02.03.1988. Rozpracowanie wszczęto w związku z pozyskaniem przez Służbę Bezpieczeństwa informacji o planie utworzenia Klubu Inteligencji Katolickiej przy Kolegiacie Zamojskiej (parafia św. Tomasza). Według ustaleń SB, niektóre „osoby świeckie”, będące inicjatorami utworzenia KIK, utrzymywały m.in. kontakty z duchownymi, w tym z redemptorystą o. Janem Głazem, wówczas katechetą w parafii św. Michała (wniosek o wszczęcie SOR „Elita” z 06.03.1987, plan przedsięwzięć operacyjnych w sprawie z 06.03.1987). Został on zarejestrowany jako „osoba” do SOR „Elita” w dniu 19.03.1987, pod nr rej. 12976. Objęto go kontrolą operacyjną, ponieważ „był głównym inspiratorem i inicjatorem założenia KIK-u w Zamościu”, jak też „z uwagi na prezentowane zachowawcze postawy społ.-polit. oraz kontakty z b. działaczami >S[olidarności]<” (m.in. „Kwestionariusz osoby rozpracowywanej - sprawdzanej”, pismo z dnia 22.04.1987, skierowane przez Naczelnika Wydziału IV WUSW Zamość do Naczelnika Wydziału V Departamentu IV MSW). Informacji na temat o. J. Głaza udzielali m.in. tajni współpracownicy (ps. „Rodek”, ps. „Nowy”). W aktach znajdują się też „Notatki służbowe” z „rozmów” przeprowadzonych z o. Janem Głazem przez p.o. Zastępcy/Zastępcę Naczelnika Wydziału IV WUSW Zamość, datowane na 15.06.1987, 20.08.1987 i 11.09.1987. Jak stwierdzono w analizie materiałów SOR „Elita” z dnia 27.02.1988, „działania operacyjne podjęte w stosunku do niego [tj. o. Jana Głaza] zmierzały do zneutralizowania jego wpływu na rzecz utworzenia KIK oraz izolowania jego inicjatyw, mających politycznie niepożądany charakter”. Odnotowano tu również, że w dniu 01.10.1987 „w sali katechetycznej parafii św. Tomasza odbyło się pierwsze oficjalne zebranie organizacyjne” Klubu, podczas którego wybrano Zarząd KIK. Jego członkiem został także „o. K. Głaz” (taki inicjał imienia w dokumencie). Wśród „wniosków” końcowych podano, że „z uwagi na postępującą stabilizację życia społ.-polit. oraz liberalizację obowiązujących przepisów prawnych władze administracyjne wyraziły zgodę na rejestrację KIK-u”. Jednocześnie, po złożeniu materiałów SOR „Elita” w archiwum, zamierzano prowadzić „dalszą kontrolę oper.[acyjną]” o. Jana Głaza „w ramach TEOK”, przy opracowaniu „planu aktywnej kontroli” (analiza materiałów z 27.02.1988, wniosek o zakończenie sprawy z 26.02.1988 zatwierdzony 29.02.1988). W marcu 1988 roku materiały SOR kryptonim „Elita” złożono w archiwum Sekcji „C” Wydziału Zabezpieczenia Operacyjnego WUSW Zamość, pod sygn. 1705/II. Prawdopodobnie planowano je zniszczyć, gdyż zostały wpisane do Protokołu brakowania akt Nr 7/89 z dnia 30.10.1989. Akta o sygn. IPN Lu 077/278 (1705/II), zapisy kartoteczno-ewidencyjne.
Akta Sprawy Obiektowej (SO) kryptonim „Związkowiec” (nr rej. 13324), prowadzonej przez Wydział V WUSW Zamość w latach 1987-1988, w celu „zapewnienia niezakłóconego przebiegu” obchodów „Międzynarodowego Dnia Walki Związków Zawodowych o Pokój i Powszechne Rozbrojenie”, zorganizowanych w Zamościu w dniach 28.08.1987 - 01.09.1987. Ojciec Jan Głaz wymieniony jest w planie zabezpieczenia operacyjnego tych obchodów, sporządzonym dnia 24.07.1987, podpisanym przez Naczelnika Wydziału V i zatwierdzonym przez Zastępcę Szefa WUSW Zamość ds. SB. Zwrócono tu m.in. uwagę na potrzebę zapewnienia „operacyjnej kontroli kleru rzymsko-katolickiego oraz innych związków wyznaniowych i stowarzyszeń katolickich”, aby nie dopuścić „do działalności o wrogim charakterze społeczno-politycznym”. Nazwisko o. Głaza wpisano przy tym wśród osób, które należało poddać „szczególnej kontroli”, z uwagi na ich postawę „prosolidarnościową” oraz jako „wspierających w swoich poczynaniach b. aktyw NSZZ >S[solidarność]< i RI >S[solidarność]<” (rozdz. VI „Przedsięwzięcia operacyjno-rozpoznawcze”, część „A”, pkt 14). Akta sprawy zarchiwizowano pod sygn. 50/IV. Akta o sygn. IPN Lu 0122/24 (50/IV).
Akta Sprawy Obiektowej (SO) kryptonim „Plebiscyt” (nr rej. 13557), prowadzonej przez Wydział III WUSW Zamość w latach 1987-1988, w celu „kompleksowej ochrony operacyjnej” kampanii poprzedzającej referendum oraz przebiegu referendum w woj. zamojskim w 1987 roku. W materiałach znajduje się plan przedsięwzięć operacyjno-rozpoznawczych Wydziału IV WUSW Zamość z dnia 28.10.1987, na okres przedreferendalny i na czas samego referendum. W części II pn. „Prognozy zagrożeń” został wymieniony m.in. „o. K. Głaz - katecheta z domu zakonnego OO. Redemptorystów w Zamościu”, jako jeden z duchownych reprezentujących „zachowawcze postawy społeczno-polityczne”, którzy mogą w swoich wystąpieniach zawierać „treści o tendencyjnej wymowie politycznej, dyskredytujące cel referendum i założenia II etapu reformy gospodarczej”. Akta sprawy "Plebiscyt" złożono do archiwum pod sygn. 51/IV. Akta o sygn. IPN Lu 0122/25 t. 1 (51/IV).
Akta Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) kryptonim „Znienawidzony” (nr rej. 7549), prowadzonej przez Wydział V KW MO/WUSW Zamość, a następnie Grupę V RUSW Biłgoraj w latach 1983-1989, w celu „rozpoznania” zamierzeń, kontaktów i nielegalnych działań, podejmowanych przez grupę członków NSZZ „Solidarność” z rejonu Biłgoraja (sprawę założono wobec Mariana Jagusiewicza, potem obejmowano nią kolejne osoby). Do rozpracowania włączono także materiały z kilku innych spraw, prowadzonych w odniesieniu do poszczególnych „figurantów” SOR „Znienawidzony”. Ojciec Jan Głaz (tu z imieniem Kazimierz) wymieniany jest w dokumentach sporządzonych przez funkcjonariusza Grupy V RUSW Biłgoraj, jako osoba, z którą utrzymywał kontakty Marian Jagusiewicz (plan przedsięwzięć operacyjno-śledczych w SOR „Znienawidzony” z 30.05.1988, analiza materiałów SOR „Znienawidzony z 31.03.1989). Materiały sprawy zostały złożone do archiwum pod sygn. 2381/II. Akta o sygn. IPN Lu 077/823 (2381/II).
W dniu 24.05.1988 pod nr ZA-23/Z/88 zostało zarejestrowane „zastrzeżenie wyjazdów”, wydane wobec o. Jana Głaza na wniosek Wydziału IV WUSW Zamość, w oparciu o art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z 17.06.1959 o paszportach. Obejmowało ono zakaz wyjazdów do „WKŚ” (Wszystkie Kraje Świata) na okres od 18.05.1988 do 18.05.1990. Jako uzasadnienie tej decyzji wpisano: „utrzymuje kontakty z b. aktywem >Solidarności< przebywającym na emigracji. Jest pośrednikiem w przekazywaniu pieniędzy z ośrodków prosolidarnościowych na zachodzie dla osób prowadzących wrogą działalność polityczną w PRL. Prezentuje wrogi stosunek do władz państwowych”. „Zastrzeżenie” anulowano dnia 13.10.1989 „z powodu ustania przyczyn, dla których zostało wniesione”. Zapisy w Kartotece ogólnoinformacyjnej WUSW Zamość, Kartotece ogólnoinformacyjnej i odtworzeniowej Biura „C” MSW, Kartotece paszportowej Biura Paszportów MSW.
Informacje dotyczące Jana Kazimierza Głaza umieszczono w komputerowym zbiorze danych SB (ZSKO). Odnotowano tu, że na wniosek Wydziału IV WUSW Zamość, na okres od 17.05.1988 (taka data dzienna w zapisie) do 18.05.1990 zastosowano wobec niego „zastrzeżenie wyjazdu za granicę do wszystkich krajów świata, ze względu na bezp.[ieczeństwo] państwa, obronność, ochr. taj. [ochronę tajemnicy]”. Zarejestrowano je w dniu 24.05.1988 pod nr ZA-23/Z/88, a odwołano dnia 13.10.1989. Informacja o osobie z komputerowego zbioru danych Służby Bezpieczeństwa (ZSKO).
.