Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Józef
Nazwisko: Korzeniewski
Miejsce urodzenia: Holonki pow. Bielsk Podlaski
Data urodzenia: 14-03-1909
Imię ojca: Tomasz
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Józef Korzeniewski (ur. w marcu 1909 r.) od roku 1943 był żołnierzem Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ), a od kwietnia 1945 do listopada 1946 żołnierzem antykomunistycznego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) na terenach powiatów Bielsk Podlaski, Siemiatycze i Wysokie Mazowieckie. Nosił pseudonim "Osa". Walczył z komunistycznymi okupantami kraju m.in. w szeregach oddziału PAS (Pogotowia Akcji Specjalnej) NZW pod dowództwem kpt. Romualda Rajsa pseud. "Bury". Józef Korzeniewski pseud. "Osa" figuruje w aktach i zapisach ewidencyjnych oraz w kartotekach UB z PUBP Bielsk Podlaski i WUBP w Białymstoku z lat 1945-1947. Zapisano w nich między innymi, że Józef Korzeniewski " kwietniu 1945 r. przeszedł [z NSZ] do nielegalnej organizacji NZW. Działał w bojówce PAS-NZW pod dowództwem >Burego<. Pełnił funkcję dowódcy II drużyny w plutonie >Wiarusa<. Brał czynny udział w napadach na posterunki MO, żołnierzy WP i Armii Czerwonej (...). Dn. 18 XI 46 r. zabity w miejscowości Żery Bystre pow. Bielsk Podlaski". Wpis na podstawie zapisów ewidencyjno-kartotecznych.
Józef Korzeniewski pseud. "Osa" figuruje wraz ze stu kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w aktach operacyjnych i śledczych UB z WUBP w Białymstoku oraz PUBP Bielsk Podlaski z lat 1945-1947 dot. rozpracowania i likwidacji członków kilku partyzanckich oddziałów NSZ i NZW - działających w latach 1945-1947 na terenie powiatu Bielsk Podlaski. Akta te zawierają m.in. pisma i plany UB dot. rozpracowania oddziału NZW pod dowództwem "Kruka" (tj. oficera NZW "w stopniu porucznika pochodzącego z Wilna"), charakterystykę i schemat organizacyjny ww. oddziału oraz "spis członków NZW figurujących w sprawie". Józef Korzeniewski pseud. "Osa" figuruje w tym spisie jako "członek bandy >Kruka<". IPN Bi 011/22 t. 1 (161/IV/B-H).
Józef Korzeniewski pseud. "Osa" występuje wraz z ponad stu innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ) i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w aktach operacyjnych i śledczych UB z WUBP w Białymstoku oraz PUBP Bielsk Podlaski z lat 1945-1949 dot. rozpracowania i likwidacji członków kilku partyzanckich oddziałów NSZ i NZW - działających w latach 1945-1947 na terenie powiatu Bielsk Podlaski i pow. Siemiatycze. Akta te zawierają m.in. pisma i plany UB dot. rozpracowania oddziału NZW pod dowództwem "Tatara" i oddziału NZW pod dowództwem "Plona", charakterystykę ww. oddziałów, doniesienia tajnych informatorów UB oraz protokoły przesłuchań "podejrzanych" i świadków. Józef Korzeniewski pseud. "Osa" jest wymieniony m.in. w piśmie szefa PUBP Bielsk Podlaski do naczelnika Wydz. III WUBP w Białymstoku z dn. 15 lipca 1949 r. jako już "zabity członek org. NZW". IPN Bi 011/21 (161/IV/A-H).
Józef Korzeniewski pseud. "Osa" występuje wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w aktach śledczych i operacyjnych UB z WUBP w Białymstoku oraz PUBP Bielsk Podlaski z lat 1946-1957 zarejestrowanych jako zbiór "akt kontrolnych śledztw". Akta te i śledztwa dotyczyły kilku pojmanych przez UB członków partyzanckich oddziałów NSZ i NZW - działających w latach 1944-1947 na terenie powiatu Wysokie Mazowieckie i powiatu Bielsk Podlaski. IPN Bi 015/648 (KSL-5312, KSL-5714, KSL-5700, KSL-2499, KSL-5669).
Józef Korzeniewski pseud. "Osa" figuruje wraz z kilkuset innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ) i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w aktach KW MO w Białymstoku z lat 1973-1986 zatytułowanych "Kwestionariusze osobowe do charakterystyki nr 56". To opracowanie SB dot. żołnierzy NSZ podległych Komendzie Powiatu Bielsk Podlaski NSZ krypt. "XIII/34, XIII/1, X/1, Żubr" - działających w latach 1943-1945 na obszarze powiatu Bielsk Podlaski i powiatów okolicznych. W kwestionariuszu osobowym dot. Józefa Korzeniewskiego pseud. "Osa" zapisano między innymi, że ww. "w okresie po wyzwoleniu do wiosny 1945 r. na terenie powiatu bielskiego należał do nielegalnej organizacji NSZ. Będąc w batalionie pod dowództwem Szurpickiego ps. >Odra< pełnił funkcję dowódcy bojówki (AS). Następnie przeszedł do nielegalnej organizacji NZW". IPN Bi 019/115 t. 3 (2/53).
Józef Korzeniewski pseud. "Osa" figuruje wraz z dwustu kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w aktach KW MO w Białymstoku z lat 1980-1981 zatytułowanych "Kwestionariusze osobowe do [oddziału] >Burego<". To opracowanie SB dot. żołnierzy 3 Brygady Wileńskiej NZW - działającej w latach 1945-1946 na terenach powiatów Wysokie Mazowieckie, Siemiatycze, Białystok i Bielsk Podlaski pod dowództwem kpt. Romualda Rajsa pseud. "Bury" (w szeregach której walczył z komunistycznymi okupantami kraju także m.in. Józef Korzeniewski pseud. "Osa"). W kwestionariuszu dot. ww. partyzanta NZW zapisano między innymi, że Józef Korzeniewski w oddziale kpt. Romualda Rajsa "Pełnił funkcję dowódcy II drużyny w plutonie >Wiarusa< w stopniu plutonowego. Brał udział w napadach terrorystyczno-rabunkowych i w gwałtownych zamachach na posterunki MO, oddziały wojska i Armii Czerwonej (...). W dniu 18 XI 1946 r. został zabity na kolonii Żery Bystre w pow. Bielsk Podlaski" (zapisano, że Józef Korzeniewski pseud. "Osa" został tego dnia zabity przez dwóch (podległych mu) partyzantów o pseudonimach "Lew" i "Wilczur", jednak brak zapisu o przyczynie i bliższych okolicznościach tego tragicznego wydarzenia). IPN Bi 019/31 (1/29).
.