Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Edward
Nazwisko: Owczarski
Miejsce urodzenia: Puławy
Data urodzenia: 18-03-1953
Imię ojca: Julian
Imię matki: Władysława
Dodatkowe informacje:

W zasobie OA IPN Lublin nie odnaleziono akt Sądu Wojewódzkiego w Lublinie II K 107/82.

Joanna Piłat, 08.02.2022



Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Mikrofilm z akt kontrolnych postępowania przygotowawczego RSD 24/82, prowadzonego przez Wydział Śledczy KW MO/WUSW Lublin w 1982 roku, w sprawie „kontynuacji działalności zawieszonego NSZZ >Solidarność< w Puławach”. W dniu 30.04.1982 podprokurator Prokuratury Rejonowej dla miasta Lublina, w oparciu o materiały uzyskane z KW MO Lublin, postanowił wszcząć w tej sprawie śledztwo (nr rep. 4 Ds 517/82/S), powierzając jego prowadzenie Wydziałowi Śledczemu KW MO Lublin. Dnia 20.05.1982 w mieszkaniu Edwarda Owczarskiego przeprowadzono przeszukanie (z wynikiem negatywnym), zaś 22.05.1983 podprokurator PR dla m. Lublina postawił mu zarzuty, iż „w okresie od 13 grudnia 1981 r. do 20 maja 1982 r. w Puławach, jako członek zawieszonego na mocy dekretu o stanie wojennym Związku Zawodowego NSZZ >Solidarność<, nie zaprzestał działalności tego związku, lecz kontynuował jego działalność”, tj. popełnił przestępstwo określone w art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Tego samego dnia E. Owczarski został przesłuchany w charakterze podejrzanego – nie przyznał się do zarzutów i odmówił złożenia wyjaśnień. Prokurator zastosował też wobec niego areszt tymczasowy, stwierdzając m.in., że „zarzut został potwierdzony zebranym materiałem dowodowym”. Od 22.05.1982 postępowanie prowadzono w trybie doraźnym. Do materiałów dołączono także dokumenty odnoszące się do jego dalszych etapów, w tym akt oskarżenia, sporządzony w tej sprawie 03.07.1982 przez Wojskową Prokuraturę Garnizonową w Lublinie z (nr rep. Pg. Śl. II 148/82), obejmujący pięć osób, a wśród nich Edwarda Owczarskiego (brak zmikrofilmowanych dokumentów dotyczących przekazania sprawy z PR dla m. Lublina do WPG w Lublinie; według zapisów ewidencyjnych akt oskarżenia skierowano do sądu 30.06.1982). Znajdują się tu również meldunki Wydziału Śledczego KW MO Lublin do Wydziału Inspekcji Biura Śledczego MSW, powiadamiające o rozstrzygnięciach sądowych wobec oskarżonych działaczy, m.in. E. Owczarskiego. Podano w nich, że Sąd Wojewódzki w Lublinie uznał go za winnego zarzucanych mu czynów i 07.10.1982 skazał go na 1,5 roku więzienia (sygn. akt II K 107/82). W dniu 15.08.1983 ten sam Sąd zastosował wobec Edwarda Owczarskiego amnestię, darowując mu karę pozbawienia wolności oraz karę dodatkową, tj. 1 rok pozbawienia praw publicznych. W dniu 29.03.1985 akta kontrolne śledztwa RSD 24/82 złożono w archiwum Wydziału „C” WUSW Lublin pod sygn. 14886/III. W 1986 roku zostały one zmikrofilmowane (brak danych, czy mikrofilm obejmuje całość akt). Dokumentację aktową zniszczono za Protokołem brakowania akt Nr 057/90 z 11.01.1990, zachował się mikrofilm o sygn. 14886/3. Akta 14886/III WUSW Lublin zniszczono w 1989 roku. Wpis na podstawie mikrofilmu o sygn. IPN Lu 0220/275 (14886/3) oraz zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Dziennik rejestracyjny postępowań przygotowawczych i osób podejrzanych Wydziału Śledczego KW MO Lublin, prowadzony w okresie 26.01.1973 - 08.05.1982. Znajduje się tu wpis dotyczący postępowania przygotowawczego nr RSD 24/82 (nr prokuratury: 4 Ds 517/82/S), którym objęty był m.in. Edward Owczarski. Postępowanie zarejestrowano 08.05.1982, natomiast E. Owczarski został formalnie zarejestrowany jako jeden z podejrzanych w dniu 27.05.1982. We wpisie zawarto także informacje o dokonanych zatrzymaniach i aresztowaniach (Edward Owczarski był tymczasowo aresztowany od 22.05.1982) oraz o skierowaniu aktu oskarżenia do sądu w dniu 30.06.1982 (taka data w dok.). Podano też sygnaturę, pod którą zarchiwizowano akta kontrolne postępowania - 14886/III. Akta o sygn. IPN Lu 0276/188 (265/188).
Książka kontroli osób zatrzymanych przez KW MO Lublin, prowadzona w okresie 01.01.1982 - 27.05.1982. Pod poz. 842 znajduje się wpis dotyczący Edwarda Owczarskiego. Podano, że został on zatrzymany 20.05.1982 (a następnie tymczasowo aresztowany). W dniu 25.05.1982, jako podejrzanego w prowadzonym postępowaniu, przekazano go do Aresztu Śledczego w Lublinie. Początkowo pozostawał w areszcie do dyspozycji Wydziału Śledczego, następnie Prokuratury Rejonowej dla m. Lublina – w ramach postępowania 4 Ds 517/82/S. Akta o sygn. IPN Lu 183/3 (175/18).
Akta tymczasowo aresztowanego-skazanego, dotyczące Edwarda Owczarskiego. Został on zatrzymany 20.05.1982, a następnie, postanowieniem podprokuratora Prokuratury Rejonowej dla miasta Lublina z 22.05.1982, tymczasowo aresztowany (w ramach postępowania 4 Ds 517/82/S). Dnia 25.05.1982 osadzono go w Areszcie Śledczym w Lublinie. W dniu 18.06.1982 Wojskowa Prokuratura Garnizonowa w Lublinie, której przekazano postępowanie, przedłużyła areszt tymczasowy zastosowany wobec E. Owczarskiego (nr rep. Pg. Śl. II 148/82). Dnia 28.10.1982 (po wyroku Sądu Wojewódzkiego z 07.10.1982, skazującym E. Owczarskiego na 1,5 roku więzienia), przeniesiono go do Zakładu Karnego w Hrubieszowie. W wyniku rewizji od wspomnianego wyroku Sądu Wojewódzkiego (sygn. akt II K 107/82), wniesionej przez obrońcę E. Owczarskiego, dnia 04.03.1983 Sąd Najwyższy postanowił uchylić jego tymczasowe aresztowanie, zamieniając je na dozór MO (sygn. akt V KR 166/82). W dniu 07.03.1983 Edward Owczarski został zwolniony z więzienia. Akta o sygn. IPN Lu 78/85 (30/III,IV/83).
Akta nadzoru nad śledztwem Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Lublinie nr rep. Pg. Śl. II 148/82, prowadzonym w 1982 roku przeciwko grupie osób, do której należał Edward Owczarski, podejrzanych, a następnie oskarżonych o kontynuowanie na terenie Puław działalności w zawieszonym podczas stanu wojennego NSZZ „Solidarność”. Postępowanie w tej sprawie wszczęła 30.04.1982 Prokuratura Rejonowa dla miasta Lublina (sygn. akt 4 Ds 517/82/S), w oparciu o materiały przekazane przez KW MO Lublin. W dniu 22.05.1982 podprokurator PR dla m. Lublina przedstawił E. Owczarskiemu zarzuty i zastosował wobec niego środek zapobiegawczy w postaci aresztu tymczasowego. Przesłuchano go także w charakterze podejrzanego. W czerwcu 1982 postępowanie trafiło do Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Lublinie (nr rep. Pg. Śl. II 148/82), która 18.06.1982 przedłużyła Edwardowi Owczarskiemu okres tymczasowego aresztowania. Ponadto 22.06.1982 podprokurator WPG w Lublinie postanowił uzupełnić zarzuty przedstawione uprzednio E. Owczarskiemu, stwierdzając, że „w okresie od 13 grudnia 1981 r. do dnia 20 maja 1982 r. w Puławach woj. lubelskiego, będąc członkiem zawieszonego na mocy dekretu o stanie wojennym NSZZ >Solidarność<, nie odstąpił od udziału w jego działalności, a działalność tę kontynuował w ten sposób, iż uczestniczył w pracach związku o nazwie Komitet Obrony Narodowej >Solidarność<, mającego między innymi na celu rozpowszechnianie fałszywych wiadomości mogących wywołać niepokój publiczny lub rozruchy oraz organizowanie nowych struktur związkowych”. Dnia 03.07.1982 podprokurator WPG w Lublinie skierował do Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie akt oskarżenia, obejmujący pięć osób, w tym Edwarda Owczarskiego, oskarżonego o to, że od 13.12.1981 do 20.05.1982 kontynuował działalność związkową poprzez udział „w pracach związku o nazwie Komitet Obrony Narodowej >Solidarność<, mającego między innymi na celu rozpowszechnianie fałszywych wiadomości mogących wywołać niepokój publiczny lub rozruchy oraz organizowanie nowych struktur związkowych, organizując i uczestnicząc w zebraniach jego komórki organizacyjnej oraz przekazując polecenia organizacyjne”, tj. o przestępstwo określone w art. 276 § 1 kk w zb. z art. 46 ust. 1 dekretu z dnia 12.12.1981 o stanie wojennym. W dniu 27.07.1982 Sąd WOW uznał, że właściwym do rozpoznania sprawy trojga oskarżonych, a wśród nich Edwarda Owczarskiego, jest Sąd Wojewódzki w Lublinie. Akta o sygn. IPN Lu 94/557 (Pg. Śl. II 148/82).
Dokumentacja dotycząca stanu wojennego, zgromadzona przez Wojskową Prokuraturę Garnizonową w Lublinie - zarządzenia i wyciągi z wykazu listów gończych, wykazów aresztowanych oraz spraw warunkowo umorzonych z lat 1981-1983. Edward Owczarski został wpisany do wykazu aresztowanych w 1982 roku, pod poz. 76 - w związku z postępowaniem nr Pg Śl. II 148/82. Akta o sygn. IPN Lu 91/1888 (177/92/10).
Akta Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego Oddział Zamiejscowy w Lublinie w sprawie karnej sygn. akt So. W. 471/82, prowadzonej w 1982 roku przeciwko grupie osób, w tym przeciwko Edwardowi Owczarskiemu, w związku z zarzutami „kontynuowania działalności” w NSZZ „Solidarność” po 13.12.1981. Dnia 03.07.1982 Wojskowa Prokuratura Garnizonowa w Lublinie skierowała do Sądu WOW Oddział Zamiejscowy w Lublinie akt oskarżenia, obejmujący pięć osób, m.in. Edwarda Owczarskiego (nr rep. Pg. Śl. II 148/82). Na rozprawie w dniu 27.07.1982 Sąd WOW uznał, że właściwym do rozpoznania sprawy w części dotyczącej trojga spośród oskarżonych, a wśród nich E. Owczarskiego, jest Sąd Wojewódzki w Lublinie, gdzie miały zostać przekazane akta sprawy, dowody rzeczowe odnoszące się do trzech wskazanych osób oraz odpis aktu oskarżania (w dokumentacji brak materiałów z postępowania przed SW w Lublinie - sygn. akt II K 107/82). Akta o sygn. IPN BU 1357/426, IPN BU 1357/427, IPN BU 1357/428, IPN BU 1357/429, IPN BU 1357/430, IPN BU 1357/431 (So. W. 471/82). W zasobie OA IPN Lublin nie odnaleziono akt Sądu Wojewódzkiego w Lublinie II K 107/82.
Akta Wydziału V Izby Karnej Sądu Najwyższego (sygn. akt V KR 166/82) z lat 1982-1983, w sprawie dwóch osób, w tym Edwarda Owczarskiego, oskarżonego, a następnie skazanego z art. 276 § 1 kk w zw. z art. 46 ust. 1 dekretu z dnia 12.12.1981 o stanie wojennym za to, że od 13.12.1981 do 20.05.1982, „będąc członkiem zawieszonego na mocy dekretu o stanie wojennym NSZZ >Solidarność<, nie odstąpił od udziału w jego działalności, a działalność tę kontynuował w ten sposób, iż uczestniczył w pracach związku o nazwie Komitet Obrony Narodowej >Solidarność<, mającego między innymi na celu rozpowszechnianie fałszywych wiadomości mogących wywołać niepokój publiczny lub rozruchy oraz organizowanie nowych struktur związkowych, organizując i uczestnicząc w zebraniach jego komórki organizacyjnej oraz przekazując polecenia organizacyjne”. W dniu 07.10.1982 Sąd Wojewódzki w Lublinie (sygn. akt II K 107/82) uznał Edwarda Owczarskiego winnym zarzucanych mu czynów i wymierzył mu karę 1,5 roku pozbawienia wolności, zaliczając na jej poczet okres tymczasowego aresztowania od 20.05.1982. Zasądził też od niego opłatę 3000 zł na rzecz Skarbu Państwa oraz 1460 zł tytułem kosztów postępowania. Rewizję od tego wyroku złożył 10.11.1982 obrońca E. Owczarskiego, wnosząc przy tym o uchylenie jego tymczasowego aresztowania. Postanowieniem z dnia 04.03.1983 Sąd Najwyższy (sygn. akt V KR 166/82) przychylił się do tego wniosku i (z uwagi na trudną sytuację rodzinną) uchylił tymczasowy areszt Edwarda Owczarskiego, zastępując go dozorem MO, z obowiązkiem zgłaszania się raz w tygodniu do KM MO Puławy. Jednakże 06.04.1983, po rozpoznaniu wspomnianej rewizji, Sąd Najwyższy ogłosił wyrok, którym utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie (wyrok) Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z 07.10.1982 w sprawie II K 107/82. Jednocześnie to, „czy oskarżeni odbędą wymierzone im kary w całości, czy w części” miało zostać rozstrzygnięte „w toku postępowania wykonawczego”. Akta o sygn. IPN BU 754/220 (V KR 166/82), akta o sygn. IPN BU 3665/169 (V KR 166/82).
Materiały administracyjne Inspektoratu Kierownictwa SB KW MO Lublin dotyczące „sytuacji społeczno-politycznej” w woj. lubelskim, zawierające „informacje sytuacyjne” oraz „oceny stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego” na tym terenie w 1982 roku. W „Informacji dot. sytuacji społeczno-politycznej” z dnia 22.05.1982 (zarejestrowanej w Wydziale „C” KW MO Lublin 08.06.1982, pod nr 27958) znajduje się wzmianka o dokonaniu 21-22.05.1982 (takie daty dzienne w dok.) na terenie Puław pięciu przeszukań u „działaczy konspiracyjnych KON >Solidarność< Ziemia Puławska”. Jedno z nich odbyło się u Edwarda Owczarskiego. Jak odnotowano, „na podstawie uzyskanych materiałów”, został on zatrzymany. Z kolei w „Informacji sytuacyjnej Nr 283/82”, przesłanej 08.10.1982 do Dyżurnego Operacyjnego Ministra Spraw Wewnętrznych oraz w „Ocenie stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego” z 07.01.1983 podano, że Sąd Wojewódzki w Lublinie skazał E. Owczarskiego oraz dwie inne osoby, które podjęły „działalność w nielegalnym związku pod nazwą KON NSZZ >Solidarność<”. Wobec Edwarda Owczarskiego Sąd ten orzekł karę „1,5 roku pozbawienia wolności i 1 rok pozbawienia praw publicznych”. Akta o sygn. IPN Lu 0367/5 (111/30), IPN Lu 0367/6 (125/1), IPN Lu 0135/32 (111/37).
Według karty Pz-35 z Kartoteki paszportowej Biura Paszportów MSW, na wniosek Wydziału Śledczego KW MO Lublin, Edwardowi Owczarskiemu „zastrzeżono” (uniemożliwiono) wyjazdy do „wszystkich krajów świata” od dnia 13.09.1982 „do odwołania” (nr Z-I-3169/82). Jako podstawę prawną takiego działania wskazano art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o paszportach. W dniu 28.09.1982 Wydział Śledczy zarejestrował „zastrzeżenie wyjazdu” E. Owczarskiego w Wydziale „C” KW MO Lublin, pod nr rej. 28619. W Dzienniku rejestracyjnym KW MO/WUSW Lublin wpisano, że „zastrzeżenie” zostało „anulowane” 10.05.1984, natomiast w zapisie kartotecznym umieszczono adnotację o tym fakcie z datą 03.08.1984. Karta Pz-35 z Kartoteki paszportowej Biura Paszportów MSW, zapis pod poz. 28619 w Dzienniku rejestracyjnym KW MO/WUSW Lublin.
Akta Sprawy Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Bojkot” (nr rej. 29468), prowadzonej w okresie 20.04.1983 - 04.10.1984 przez SB KM MO/RUSW Puławy, w celu „wykrycia sprawców kolportażu” ulotek, „ujawnionych” na terenie Puław w kwietniu 1983 roku oraz „pociągnięcia ich do odpowiedzialności karnej”. W aktach znajduje się niedatowana „Notatka służbowa dot. Edwarda Owczarskiego”, sporządzona prawdopodobnie przez funkcjonariusza Grupy II KM MO Puławy, w której podano m.in., że Edward Owczarski to „były działacz >S[olidarności]<”. Z adnotacji pod treścią notatki wynika, iż zamierzano „sprawdzić” go kartą E-15 (chodziło zapewne o skierowanie zapytania na jego temat do pionu „C” i sprawdzenie informacji o nim w kartotekach). Akta o sygn. IPN Lu 020/718 (10508/II).
Dokumentacja aktowa i mikrofilm z akt kontrolnych postępowania przygotowawczego (śledztwa) nr RSD 10/83, prowadzonego przez Wydział Śledczy KW MO/WUSW Lublin w okresie od 30.04.1983 do 18.07.1984, „w sprawie kolportażu nielegalnych wydawnictw sygnowanych przez b. NSZZ >Solidarność< (…)” m.in. na terenie Puław. W materiałach znajduje się m.in. wniosek Naczelnika Wydziału Śledczego KW MO Lublin, skierowany w dniu 03.05.1983 do Prokuratora Rejonowego w Puławach, w sprawie zatwierdzenia przeszukania przeprowadzonego 29.04.1983 u Edwarda Owczarskiego. Dnia 04.05.1983 Prokurator zatwierdził przeszukanie. W „uzasadnieniu” tych czynności podano, że „w toku śledztwa 1 Ds 354/83 uzyskano informację, iż w mieszkaniu Edwarda Owczarskiego mają znajdować się druki i ulotki lżące naczelne organy PRL i Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą. Celem sprawdzenia informacji należało dokonać przeszukania”. W dokumentacji znajduje się także niedatowana i niepodpisana, odręczna notatka, w której wymieniono trzy osoby „do przesłuchania i przeszukań”. Jedną z nich był Edward Owczarski. Akta o sygn. IPN Lu 0218/43 t. 1 (14845/III), mikrofilm o sygn. IPN Lu 0220/242 (14845/3).
Według zapisu kartotecznego z 04.05.1983, w dniu 29.04.1983 w miejscu zamieszkania Edwarda Owczarskiego dokonano przeszukania. „SB Puławy” przeprowadziło z nim również „rozmowę profilaktyczno-ostrzegawczą”, którą 17.05.1983 zarejestrowano w Wydziale „C” KW MO Lublin pod nr 1037. Przyczyną tych działań było podejrzewanie E. Owczarskiego „o kolportaż nielegalnych wydawnictw”. Jak odnotowano, „po rozmowie” został zwolniony. Zapis na karcie E-14-B z Kartoteki ogólnoinformacyjnej KW MO/WUSW Lublin oraz zapis pod poz. 1037 w aktach o sygn. IPN Lu 0276/196 (265/196) Rejestr rozmów ostrzegawczych KW MO/WUSW Lublin, wykaz osób skazanych przez sądy i kolegia ds. wykroczeń z lat 1982-1988.
.