Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Zbigniew
Nazwisko: Guc
Miejsce urodzenia: Moszczenica
Data urodzenia: 27-07-1940
Imię ojca: Wojciech
Imię matki: Rozalia
Nazwisko: Guc
Miejsce urodzenia: Moszczenica
Data urodzenia: 27-07-1940
Imię ojca: Wojciech
Imię matki: Rozalia
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Zbigniew Guc został objęty Sprawą Operacyjnego Rozpracowania (SOR) krypt. „Artyści” (nr rej. 8698), prowadzoną w okresie 30.01.1982 - 19.07.1984 przez Wydział V KW MO/WUSW Chełm. Prawdopodobnie zarejestrowano go jako „figuranta” tej sprawy w dniu jej wszczęcia, pod numerem 8698, tożsamym z numerem rejestracyjnym SOR „Artyści”. Według nielicznych zachowanych wzmianek, działania wobec Zb. Guca podjęto „w związku z kolportażem ulotek antypaństwowych”, w którym uczestniczył. Ulotki mieli rozpowszechniać na terenie Chełma „byli działacze” NSZZ „Solidarność” z Chełmskich Zakładów Obuwia, gdzie Zbigniew Guc był zatrudniony. Jak odnotowano, „sprawę skierowano do sądu”, który skazał Zb. Guca na 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu na 4 lata i 3000 zł grzywny. W dniu 19.07.1984 materiały rozpracowania złożono w archiwum Sekcji „C” Wydziału Zabezpieczenia Operacyjnego WUSW Chełm pod sygn. 534/II. Zniszczono je w 1989 roku (protokół brakowania akt nr 52/89 z dnia 14.11.1989). | Akta o sygn. 534/II WUSW Chełm zniszczono w 1989 roku. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych. | |
| Akta tymczasowo aresztowanego-skazanego, dotyczące Zbigniewa Guca. Został on zatrzymany 29.01.1982, a następnego dnia, tj. 30.01.1982, tymczasowo aresztowany, w związku z zarzutem „kontynuowania działalności” w NSZZ „Solidarność”, zawieszonym po wprowadzeniu stanu wojennego (Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, wydane 30.01.1982 przez Prokuratora Rejonowego w Chełmie). W dniu 08.02.1982 doprowadzono go do Zakładu Karnego w Chełmie. Więzienie opuścił 18.03.1982, na mocy Postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Lublinie, który po rozpoznaniu wniosków obrońców trzech oskarżonych, w tym Zbigniewa Guca, uchylił wobec nich środek zapobiegawczy w postaci aresztu (postanowienie SW w Lublinie z 14.03.1982). | Akta o sygn. IPN Lu 75/13 (11/III/82). | |
| Akta kontrolne postępowania przygotowawczego nr RSD 1/82 (nr rep. Prokuratury Rejonowej w Chełmie: Ds. 184/82/S), prowadzonego w styczniu/lutym 1982 przez Wydział Śledczy KW MO Chełm przeciwko kilku pracownikom Chełmskich Zakładów Obuwia, podejrzanym o „kontynuowane działalności” w NSZZ „Solidarność” poprzez „popularyzowanie tego związku przy pomocy sporządzanych ulotek”, tj. o czyn z art. 46 ust. 1 pkt 1 dekretu z dnia 12.12.1981 o stanie wojennym. Postępowanie wszczęto 30.01.1982, na podstawie materiałów operacyjnych z Wydziału V KW MO Chełm. Prowadzono je w trybie doraźnym (m.in. Karta rejestracyjna I postępowania przygotowawczego / II podejrzanego, Postanowienia PR w Chełmie z 30.01.1982 o wszczęciu śledztwa i prowadzeniu go w trybie doraźnym). Zbigniew Guc był jednym z podejrzanych w tej sprawie. Dnia 29.01.1982 w jego mieszkaniu przeprowadzono przeszukanie, w toku którego znaleziono ulotki. Zbigniewa Guca zatrzymano i przesłuchano jako świadka. Dnia 30.01.1982 prokurator postawił mu zarzuty i zdecydował o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania. Przesłuchano go już w charakterze podejrzanego. Zarzucono mu przekazanie innym osobom ulotek „o treści związkowej godzącej w obowiązujący porządek prawny, celem dalszego ich rozpowszechnienia”. Początkowo osadzono go w areszcie KW MO Chełm, a następnie w Zakładzie Karnym w Chełmie (m.in. Wykaz dowodów rzeczowych Nr 1 dot. przeszukania u Zb. Guca 29.01.1982, Postanowienia PR w Chełmie i Protokół przesłuchania podejrzanego z 30.01.1982). W dniu 12.02.1982 śledztwo zamknięto. Prokurator Rejonowy w Chełmie, na wniosek Wydziału Śledczego KW MO Chełm, skierował do Sądu Wojewódzkiego w Lublinie akt oskarżenia przeciwko siedmiu osobom, w tym Zbigniewowi Gucowi. W Meldunku o zakończeniu postępowania z 15.02.1982 Wydział Śledczy chełmskiej Komendy powiadomił też Wydział Inspekcji Biura Śledczego MSW, iż w tej sprawie, „po aresztowaniu Zb. Guca i innych”, podjęto „działania profilaktyczne” w postaci „wystąpienia Prokuratora Rejonowego w Chełmie w audycji radiowęzła Chełmskich Zakładów Obuwia”. Akta kontrolne postępowania złożono 29.08.1984 w archiwum Sekcji „C” WZO WUSW Chełm pod sygn. 61/III. | Akta o sygn. IPN Lu 026/17, t. 1-2 (61/III), zapisy kartoteczno-ewidencyjne oraz wpisy dot. śledztwa nr 1/82 i Zbigniewa Guca w aktach o sygn. IPN Lu 0255/142 (242/142, Dziennik rejestracyjny postępowań przygotowawczych i osób podejrzanych KW MO/WUSW Chełm z l. 1975-1985). | |
| Wyciągi z repertoriów Prokuratury Rejonowej w Chełmie za lata 1981-1985. Dokumentacja zawiera m.in. tabelaryczny „Wykaz spraw nadzorowanych w Prokuraturze Rejonowej w Chełmie o przestępstwa określone w dekrecie o stanie wojennym z dnia 12 grudnia 1981 r.”. Pod poz. 1 zestawienia, we wpisie dotyczącym postępowania Ds. 184/82/S, wymieniono 7 osób, przeciwko którym było ono prowadzone, w tym Zbigniewa Guca. Podano tu również kwalifikację prawną zarzucanego im czynu oraz informację o sposobie zakończenia postępowania, tj. skierowaniu 12.02.1982 do Sądu Wojewódzkiego w Lublinie aktu oskarżenia „p-ko wszystkim podejrzanym”, jak też o wymiarze kary orzeczonej wobec każdego z nich. W odniesieniu do Zb. Guca podano, iż został skazany na 2 lata pozbawienia wolności i 3000 zł grzywny. | Akta o sygn. IPN Lu 124/7 (RA/4/42/12/99). | |
| Akta Sądu Wojewódzkiego w Lublinie, w sprawie karnej sygn. II K 31/82, prowadzonej w 1982 roku w trybie doraźnym przeciwko Zbigniewowi Gucowi i sześciu innym osobom, oskarżonym „o to, że w styczniu 1982 r. w Chełmie kontynuowali działalność w zawieszonym (…) Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym >Solidarność<, popularyzując ten związek” przez wykonywanie i kolportowanie ulotek „o treści związkowej godzącej w obowiązujący porządek prawny”, przy czym Zb. Guc otrzymał wspomniane ulotki od jednego ze współoskarżonych i przekazał je trzem kolejnym „celem ich dalszego rozpowszechniania”. Czyny te zakwalifikowano jako przestępstwo z art. 46 ust. 1 dekretu z 12.12.1981 o stanie wojennym (Akt oskarżenia z 12.02.1982). Znajdują się tu również dokumenty wytworzone w toku śledztwa przeprowadzonego w tej sprawie (nr rep. PR w Chełmie: Ds. 184/82/S, nr Wydziału Śledczego KW MO Chełm: 1/82). Wyrokiem z 04.03.1982 Sąd Wojewódzki w Lublinie, „na sesji wyjazdowej w Chełmie”, uznał oskarżonych, w tym Zbigniewa Guca, winnymi zarzucanych im czynów, tj. tego, że w styczniu 1982 jako członkowie NSZZ „Solidarność”, którego działalność zawieszono, „nie odstąpili od tej działalności poprzez zorganizowanie akcji propagandowej”, polegającej na przygotowaniu i podjęciu kolportażu kilkudziesięciu „druków o treści >31.01.1982 Międzynarodowy Dzień Solidarności<”. Za przyjęcie i przekazanie tych ulotek do dalszego upowszechnienia Zb. Guc został skazany na 2 lata pozbawienia wolności oraz 3000 zł grzywny i 175 zł kosztów postępowania. Na poczet kary zaliczono mu okres tymczasowego aresztowania. Prokuratura uznała wymierzone kary za zbyt łagodne, odwołała się też od Postanowienia SW w Lublinie z 14.03.1982, uchylającego areszt w stosunku do Zb. Guca i dwóch skazanych wraz z nim na karę bezwzględnego więzienia. Dnia 30.04.1982 Sąd Najwyższy (sygn. akt V KZ 49/82) postanowił utrzymać rozstrzygnięcie Sądu Wojewódzkiego odnośnie wspomnianego uchylenia aresztu, zaś Wyrokiem z 14.06.1982 (sygn. akt V KR 92/82) SN zawiesił warunkowo wykonanie kary więzienia na okres 4 lat. Do akt dołączono też Rewizję nadzwyczajną Prokuratora Generalnego z 17.12.1993 (RN.VI.630/500/93/P), który zaskarżył na korzyść skazanych działaczy wyroki zapadłe wobec nich 04.03.1982 przed SW w Lublinie i 14.06.1982 przed SN. Włączono też Wyrok Sądu Najwyższego z 03.03.1994 (II KRN 428/93), który uniewinnił ich od popełnienia czynów zarzucanych im w 1982 roku. | Akta o sygn. IPN Lu 225/5, t. 1-4, 7 (II K 31/82) oraz akta Sądu Najwyższego odnoszące się do tej sprawy: sygn. IPN 3665/282 (V KZ 49/82), sygn. IPN BU 754/297 (V KZ 49/82), sygn. IPN BU 3665/95 (V KR 92/82), sygn. IPN BU 725/10 (Rewizje nadzwyczajne Prokuratora Generalnego z 1992 i 1993 roku, w tym Rewizja dot. m.in. Zb. Guca z 17.12.1993), sygn. IPN BU 3665/582 (II KRN 428/93), sygn. IPN BU 754/148 (II KRN 428/93). | W zasobie IPN, pod sygn. IPN BU 2831/205, znajduje się Ankieta dotycząca oceny funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w PRL w latach 1982-1989, wypełniona przez Zbigniewa Guca, przekazana w ramach kolekcji Zofii i Zbigniewa Romaszewskich. |
| Akta kontrolne postępowania przygotowawczego nr RSD 7/84, prowadzonego w okresie 07.03 - 30.06.1984 przez Wydział Śledczy WUSW Chełm przeciwko grupie osób podejrzanych o „kontynuowanie działalności w nielegalnych strukturach byłego NSZZ >Solidarność<” (nr rep. Prokuratury Rejonowej w Chełmie: 1 Ds. 261.84/S) oraz materiały z wcześniejszego postępowania (RSD 31/83, Ds. 1921/83/S), wszczętego przez Prokuraturę Rejonową w Chełmie 21.11.1983 w sprawie „zgromadzenia” z 11.11.1983 na placu przy kościele NMP w Chełmie, odśpiewania tam „Roty w zniekształconej treści skierowanej przeciwko Związkowi Radzieckiemu przez b. działaczy NSZZ >Solidarność<” i „wystąpienia byłego przewodniczącego Regionu Chełmskiego NSZZ”. Dnia 30.03.1984 prokurator PR postanowił połączyć obie sprawy. Zbigniew Guc w obu był przesłuchiwany w charakterze świadka. W pierwszym chronologicznie śledztwie na okoliczność udziału w uroczystości 11.11.1983, w drugim rozpytywano go o działalność związkową po wprowadzeniu stanu wojennego i rozpowszechnianie „nielegalnych wydawnictw”, za co miał wyrok w 1982 (m.in. protokoły przesłuchań z 28.11.1983 i 18.05.1984). Został też wspomniany w zeznaniach innych świadków. Znajduje się tu również protokół przeszukania „pomieszczeń mieszkalnych, gospodarczych i służbowych” Zb. Guca z 16.05.1984, w którym odnotowano znalezienie „widokówki” ze stemplem dotyczącym wizyty Jana Pawła II w Polsce w czerwcu 1983 i słowem „Solidarność” oraz kartki (rękopisu) z krótkim tekstem o treści politycznej. Jest również pokwitowanie odbioru przez Zb. Guca 18.05.1984 notesu z adresami, zakwestionowanego przy przeszukaniu. Wzmiankę o nim zawarto także w uzasadnieniu do wniosku o zgodę na przedłużenie śledztwa, skierowanym 23.06.1984 przez Naczelnika Wydziału Śledczego WUSW Chełm do PR w Chełmie. Zbigniew Guc został tu wymieniony wśród pracowników Chełmskich Zakładów Obuwia, których przesłuchania jako świadków należało uzupełnić oraz dokonać ewentualnych konfrontacji. | Akta o sygn. IPN Lu 026/45, t. 5, 8, 10 (89/III). | |
| Akta Sądu Rejonowego w Chełmie w sprawie karnej sygn. II K 600/84, prowadzonej w 1984 roku przeciwko grupie osób oskarżonych o kontynuowanie działalności w nielegalnych strukturach NSZZ „Solidarność” na terenie Chełma. Śledztwo zakończyło się 30.06.1984, sporządzeniem przez Prokuraturę Rejonową w Chełmie Aktu oskarżenia obejmującego 17 działaczy – w Prokuraturze nr 1 Ds. 261/84/S, w Wydziale Śledczym WUSW Chełm nr RSD 7/84, połączone z postępowaniem RSD 31/83, Ds. 1921/83/S. W obu sprawach podejmowano czynności wobec Zbigniewa Guca, jednakże przesłuchiwano go jedynie w charakterze świadka. Do materiałów włączono dwie notatki służbowe z 12.11.1983, sporządzone przez funkcjonariuszy WUSW Chełm, którzy byli w miejscu uroczystości patriotyczno-religijnej, zorganizowanej 11.11.1983. Wśród rozpoznanych uczestników wydarzenia wskazali m.in. Zb. Guca, który na placu przykościelnym „rozpoczął układanie kwiatów w formie krzyża” oraz był jedną z osób wznoszących „palce w kształcie litery >V<” podczas odśpiewania „>Boże coś Polskę< ze zmienionym refrenem (…) >ojczyznę wolną racz nam zwrócić panie<” oraz „>Roty< ze zmienionym tekstem”. W związku z tymi faktami Zb. Guca przesłuchano 28.11.1983 do sprawy RSD 31/83 (protokół przesłuchania świadka z 28.11.1983). Natomiast w odniesieniu do śledztwa z 1984 roku znajdują się tu m.in. nakaz przeszukania w miejscu zamieszkania i w zakładzie pracy Zb. Gruca z 16.05.1984, podpisany przez Naczelnika Wydziału Śledczego WUSW Chełm oraz protokół z tego przeszukania, jak też protokół jego przesłuchania jako świadka z 18.05.1984. Zbigniew Guc był też wspomniany w protokołach przesłuchań innych świadków oraz w Akcie oskarżenia. Dnia 24.07.1984 Sąd umorzył postępowanie karne wobec oskarżonych na podstawie ustawy z dnia 21.07.1984 o amnestii. | Akta o sygn. IPN Lu 226/9, t. 5, 6, 8, 9 (II K 600/84). | |
| Według zapisu kartotecznego z 13.11.1984, Zbigniew Guc występował w Sprawie Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Hobbyści” (nr rej. 9744) „jako aktywny kontakt figurantów podejrzanych o organizowanie nielegalnych struktur na bazie b[yłej]. >S[olidarności]<”. Nie był jednak zarejestrowany do tego rozpracowania. Sprawę „Hobbyści” (założoną prawdopodobnie jako Kwestionariusz Ewidencyjny dotyczący innej osoby, potem przerejestrowaną na Sprawę Operacyjnego Sprawdzenia, a w końcu przekwalifikowaną na SOR) prowadził Wydział V KW MO/WUSW Chełm w okresie 02.12.1982 - 12.11.1984, w związku z „antysocjalistyczną działalnością w b[yłym] NSZZ >Solidarność<” w ChZO [Chełmskich Zakładach Obuwia]”. Zakończono ją „skierowaniem do Sądu”, który umorzył postępowanie karne na mocy amnestii z 21.07.1984. W dniu 12.11.1984 materiały złożono w archiwum Sekcji „C” WZO WUSW Chełm pod sygn. 652/II. Zniszczono je w 1989 roku (protokół brakowania akt nr 52/89 z dnia 14.11.1989). | Akta o sygn. 652/II WUSW Chełm zniszczono w 1989 roku. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych. | |
| W dniu 26.09.1988 Zbigniew Guc został zarejestrowany przez Wydział V WUSW Chełm pod nr 13524 jako „osoba” do Sprawy Operacyjnego Sprawdzenia krypt. „Petycja” (nr rej. 13412), prowadzonej w okresie 29.06.1988 - 31.01.1989. Według zapisu kartotecznego był on „współinicjatorem wystosowania petycji do dyrekcji ChZO, dotyczącej żądanych podwyżek płac i zmiany systemu wynagrodzeń”. Sprawę zakończono 31.01.1989 „wobec zaprzestania wrogiej działalności”. Dnia 03.02.1989 materiały złożono w archiwum Sekcji „C” WZO WUSW Chełm pod sygn. 1069/II. Zniszczono je w 1989 roku (protokół brakowania akt nr 52/89 z dnia 14.11.1989). | Akta o sygn. 1069/II WUSW Chełm zniszczono w 1989 roku. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych. | |
| Informacje dotyczące Zbigniewa Guca umieszczono w komputerowym zbiorze danych SB (ZSKO). Podano tu, że prowadzono wobec niego postępowanie w związku z podejrzeniem „kontynuowania działalności w zawieszonym NSZZ >Solidarność<”, został też objęty Sprawą Operacyjnego Rozpracowania jako podejrzany „o kolportaż ulotek antypaństwowych” - Sąd Wojewódzki w Lublinie skazał go 04.03.1982 na 2 lata pozbawienia wolności, materiały zarchiwizowano odpowiednio pod sygn. 61/III oraz sygn. 534/II. Odnotowano także kolejny SOR, który miał się do niego odnosić, zakończony skierowaniem do sądu i umorzeniem - materiały złożono pod sygn. 652/II. | Informacja o osobie z komputerowego zbioru danych Służby Bezpieczeństwa (ZSKO). |