Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Anna
Nazwisko: Sarzyńska-Rewska
Miejsce urodzenia: Kijów
Data urodzenia: 09-04-1915
Kraj urodzenia: Ukraina
Imię ojca: Dymitr
Imię matki: Janina Mikuszewska
Nazwisko: Sarzyńska-Rewska
Miejsce urodzenia: Kijów
Data urodzenia: 09-04-1915
Kraj urodzenia: Ukraina
Imię ojca: Dymitr
Imię matki: Janina Mikuszewska
Znany/a też jako:
Szarzyńska-Rewska
Rewska
Rewska
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Wydział III Uds.BP m.st. Warszawy 16.10.1956 wszczął Sprawę Agenturalnego Sprawdzenia (nr rej 407) na Annę Rewską. Ww. podczas okupacji była żołnierzem AK. Służyła jako łączniczka w batalionie "Parasol", brała udział w akcjach likwidacyjnych na funkcjonariuszy gestapo oraz konfidentów niemieckich. Podczas Powstania Warszawskiego walczyła w Batalionie "Zośka" na terenie Woli i Starego Miasta. Po zakończeniu walk w niewoli niemieckiej, skąd zbiegła. Po wojnie przebywała w Kartuzach i Olsztynie. Od początku lat 50 XX wieku ponownie w Warszawie, gdzie zatrudniła się w przedsiębiorstwie "Geoprojekt". Funkcjonariusze Uds. BP wszczęli rozpracowanie w związku z tym, iż ujawnili, że A. Rewska utrzymuje kontakt listowny ze środowiskiem paryskiej "Kultury" we Francji. Przez kolejne miesiące kontrolowano jej korespondencję i ustalono, że otrzymywała ona zlecenia z Francji w których proszono ją o zakup książek w kraju oraz informacje na temat środowiska literackiego w Polsce. Równocześnie prowadzona obserwacja wykazała, że ww. utrzymywała kontakty z dyplomatami ambasady francuskiej w Warszawie. W okresie od marca do maja 1957 A. Rewska wyjechała do Paryża, a jej inwigilację we Francji prowadzono nadal z pomocą agentów Departamentu I MSW. Po powrocie do Polski utrzymywała dalej kontakty z "wrogimi środowiskami" oraz emigracją we Francji. 3.10.1957 wzięła aktywny udział w protestach studenckich w związku z zamknięciem tygodnika "Po prostu". Jak wskazała prowadzona obserwacja SB "figurantka aktywnie podburzała zgromadzonych na pl. Narutowicza studentów do wrogich wystąpień". W związku z dużą ilością dowodów "wrogiej działalności" oraz podejrzeniem "działalności agenturalnej na rzecz wywiadu francuskiego" w grudniu 1957 prowadzone przeciwko Annie Rewskiej rozpracowanie przekształcono w Sprawę Agenturalną na Osobę, a zgromadzone materiały przekazano do Wydziału II KMMO w Warszawie. W trakcie dalszego rozpracowania stwierdzono, że ww. dalej utrzymuje "niewyjaśnione kontakty listowne" ze środowiskiem dziennikarzy paryskiej "Kultury" we Francji oraz z attache kulturalnym ambasady francuskiej w Warszawie. Ustalono, również że A. Rewska rozprowadza na terenie Warszawy "ulotki o treści antypaństwowej" oraz "literaturę bezdebitową". W związku z powyższym w dniu 30.01.1958 SB dokonała zatrzymania ww. W trakcie śledztwa zarzucono jej utrzymywanie kontaktów z pracownikiem ambasady francuskiej, któremu miała przekazywać "szpiegowskie materiały", utrzymywanie kontaktów z Jerzym Giedroyciem redaktorem paryskiej "Kultury" na polecenie którego "zbierała i przekazywała różne informacje z terenu Polski", kolportaż ulotek otrzymywanych od Giedroycia. Sprawę przekazano na drogę sądową. 30.09.1958 zakończono prowadzenie rozpracowania krypt. "Geolog" materiały zdjęto z ewidencji i złożono w archiwum Wydziału X do nr 1336/III. | IPN BU 0208/1198 t. 1-2 (SUSW 1336/III), IPN BU 01286/1166/J (SUSW 1336/3) mikrofilm. | |
| Teczka zawiera akta operacyjne dotyczące Anny Sarzyńskiej- Rewskiej. Ww. została aresztowana 30.01.1958 przez SB w związku z podejrzeniami o rozpowszechnianie "nielegalnej literatury oraz ulotek o wrogiej treści" otrzymanych z Francji od dziennikarzy związanych z paryską "Kulturą". W dniu 4.07.1958 r wyrokiem Sądu Wojewódzkiego dla miasta stołecznego Warszawy A. Sarzyńska-Rewska została skazana na karę 3 lat więzienia. W wyniku wniesionego odwołania 7.11.1958 Sąd Najwyższy zmniejszył karę do 18 miesięcy i zawiesił jej wykonanie na okres 3 lat. Teczka zawiera protokoły przesłuchania, wyroki sądowe, materiały zebrane w toku śledztwa, zdjęcia oraz materiały ewidencyjne. | IPN BU 0235/1026 (1061/II). | |
| Teczka zawiera materiały administracyjne Departamentu III MSW z lat 1957-1963 dotyczące funkcjonowania Klubu "Krzywego Koła". W zgromadzonych dokumentach przechodzi osoba Anny Rewskiej. Występuje ona na sporządzonej w dniu 02.06.1963 liście członków Klubu "Krzywego Koła". | IPN BU 0365/97 t. 3 (KS4/2035). | |
| Z zachowanych zapisów ewidencyjnych z Biura Paszportów MSW wynika, że Anna Sarzyńska- Rewska otrzymała dwukrotnie zastrzeżenie wyjazdów zagranicznych w 1963 (Z Nr I 719/63) oraz w 1967 (Zc-746/67) zastrzeżenie wniesiono na wniosek Departamentu III MSW "na obszarze całej Europy i poza". Powodem zastrzeżenia była opozycyjna działalność A. Sarzyńskiej-Rewskiej. Zastrzeżenie anulowano w listopadzie 1970. | Karty ewidencyjne Pz-26, Pz-4 z kartoteki Biura Paszportów MSW. |