Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 27-05-2024 09:14

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Włodzimierz
Nazwisko: Marszewski
Miejsce urodzenia: Warszawa
Data urodzenia: 19-01-1891
Imię ojca: Stanisław
Imię matki: Ksawera
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Akta kontrolno śledcze MBP w Warszawie dotyczące Włodzimierza Marszewskiego i innych. 7.01.1947 Włodzimierz Marszewski został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB jako przewodniczący "nielegalnej organizacji Komitet Porozumiewawczy Stronnictw Demokratycznych Polski Podziemnej". W trakcie brutalnego śledztwa zarzucono Włodzimierza Marszewskiemu, iż w okresie międzywojennym był "czołowym działaczem Obozu Narodowego i Stronnictwa Narodowego", w czasie wojny i po wyzwoleniu był kierownikiem Wydziału Politycznego SN oraz "w latach 1945-1947 był przewodniczącym tajnej organizacji Komitet Porozumiewawczy Stronnictw Demokratycznych Polski Podziemnej, która działała na terenie województwa warszawskiego, kieleckiego i łódzkiego". Śledczy zarzucili również ww. prowadzenie działalności szpiegowskiej, której celem miało być przekazywanie na Zachód danych przedstawiających fałszywe informacje o sytuacji w Polsce Ludowej. Sprawę przekazano na drogę sądową. IPN BU 0259/165 (1737/III).
Akta sądowe Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie dotyczące między innymi Włodzimierza Marszewskiego. 27.12.1947 Włodzimierza Marszewskiego został uznany winnym tego, iż w okresie "od czerwca 1945 do czasu jego zatrzymania w dniu 7.01.1947 jako szef wywiadu organizacji NZW ps. >Gorczyca< kierował wywiadem z dziedziny wojskowej, politycznej i gospodarczej i przekazywał wywiadowi brytyjskiemu fałszywe informacje które obniżały powagę naczelnych organów państwowych, utrudniały konsolidację społeczeństwa przy odbudowie gospodarczej kraju". Ponadto W. Marszewski "inicjował szereg wrogich posunięć politycznych starając się wejść w kontakty z przedstawicielami różnych podziemnych formacji politycznych oraz doprowadził do rozmów z ambasadorem Cavendishem oraz przedstawicielami innych mocarstw". Działalność ta w opinii WSR w Warszawie "mogły wyrządzić istotną szkodę interesom państwa polskiego oraz obniżyć powagę naczelnych organów państwowych powodując tym wielką szkodę". W związku z powyższym W. Marszewski na podstawie art. 7 dekretu z 13.06.1946 oraz art. 32 i 33 KKWP został skazany na karę śmierci, utratę praw publicznych i honorowych oraz przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Państwa. Pomimo złożonej apelacji Najwyższy Sąd Wojskowy utrzymał wyrok w mocy. Wyrok wykonano 10.03.1948. W 1992 roku wyrok wobec W. Marszewskiego został uchylony i unieważniony. IPN BU 944/11-20 (Sr. 1476/47).
Teczka zawiera akta personalne osadzonego Włodzimierza Marszewskiego. W. Marszewski został aresztowany przez funkcjonariuszy UB 7.01.1947. W trakcie śledztwa ww. został osadzony w więzieniu Warszawa-Mokotów. W materiałach znajduje się postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, protokoły posiedzeń niejawnych przedłużające kolejne areszty wobec ww. Znajduje się tam również wyrok wraz z notatką Naczelnej Prokuratury Wojskowej z której wynika, że wyrok śmierci wobec Włodzimierza Marszewskiego wykonano 10.03.1948 o godz. 20.40. IPN GK 919/2695 (658/91).
Teczka zawiera opracowanie wewnątrzresortowe zatytułowana Charakterystyka nr 62 organizacji: Komenda Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Opracowanie zostało sporządzone przez Biuro "C" MSW w latach 1975-1978. W materiałach znajduje się obszerna charakterystyka organizacji oraz kwestionariusze osobowe członków organizacji. W opracowaniu figuruje również osoba Włodzimierza Marszewskiego ps. "Gorczyca", "Grabowski". Ww. opisywany jest jako "kierownik Wydziału Wojskowego Prezydium Stronnictwa Narodowego, odpowiedzialny za działalność oddziałów zbrojnych NZW" nawiązywał kontakty z przedstawicielami innych organizacji politycznych i podziemnych wrogo ustosunkowanych do ustroju Polski Ludowej. W marcu 1946 wspólnie z W. Lipińskim utworzyli Komitet Porozumiewawczy Organizacji Polski Podziemnej, w którym Włodzimierz Marszewski reprezentował Stronnictwo Narodowe. Był współredaktorem memorandum do ONZ, które doręczył przedstawicielom ambasady amerykańskiej w Bazylei. Aresztowany 7.01.1947, skazany wyrokiem WSR w Warszawie w dniu 27.12.1947 na karę śmierci, utratę praw i konfiskatę mienia. IPN BU 0189/62 (Charakterystyka Nr 62, p. 62).
Teczka zawiera materiały operacyjno-śledcze dotyczące żołnierzy i oficerów NSZ z lat 1945-1953 zbierane przez jednostki terenowe UB oraz Departament Śledczy MBP. W aktach znajdują się charakterystyki, doniesienia, notatki służbowe, wyciągi z zeznań aresztowanych, informacje, zaświadczenia. Wśród zgromadzonych materiałów znajduje się protokół przesłuchania Włodzimierza Marszewskiego z dnia 11.04.1947 dotyczące jego kontaktów ze środowiskiem naukowym. IPN BU 00231/234 t. 16 (1174/IV, 1174/d/16).
.