Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-03-2024 11:35

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Józef
Nazwisko: Bal
Miejsce urodzenia: Skawce
Data urodzenia: 03-07-1920
Imię ojca: Jan
Imię matki: Helena
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Sprawa Ewidencyjno-Obserwacyjna dotycząca kontroli operacyjnej Józefa Bala, ps. "Sęk"/ "Lęk", ujawnionego żołnierza organizacji "Burza" M. Wądolnego "Mściciela" oraz organizacji "Błyskawica" J. Kurasia, "Ognia". W czasie II wojny światowej J. Bal został wywieziony na roboty do Niemiec, gdzie przebywał do zakończenia wojny. W 1946 roku wstąpił do organizacji "Burza", działającej na terenie powiatu wadowickiego, z której po okresie półtora miesiąca zbiegł. Następnie wstąpił do oddziału "Jastrzębia", również działającego na terenie powiatu wadowickiego, a po jego skontaktowaniu się z "Błyskawicą", stał się żołnierzem "Błyskawicy", grupy "Jastrzębia", pełniąc funkcję kucharza. Ujawnił się 14.03.1947 przed PUBP w Nowym Targu, otrzymał zaświadczenie nr 45690. Po ujawnieniu objęty kontrolą operacyjną w ramach SEO. Sprawę złożono 24.06.1955 w Archiwum Wydz. X WUdsBP w Krakowie pod dawną sygn. 705/II, ponieważ "nie przejawiał wrogiej działalności". Przerejestrowano 28.04.1966 do nr 43/II. Sprawę wznowiono w związku z jego pozostaniem za granicą bez zezwolenia władz PRL w 1966 roku. Do kraju powrócił 10.04.1969. Akta zawierają m.in.: oświadczenie z ujawnienia Bala oraz wyciąg z nieistniejących już akt paszportowych EKr 4627 Akta o sygn. IPN Kr 010/40 (43/II).
Akta śledcze przeciwko Józefowi Bal ps. "Sęk", który po ujawnieniu ze swojej działalności niepodległościowej, w obawie o swoje bezpieczeństwo, zbiegł do Czechosłowacji 15.09.1947. Ujęty przez organa czechosłowackie i przekazany komunistycznym władzom polskim 03.04.1948. Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu Bala wydał 13.04.1948 Sąd Grodzki w Bystrzycy Kłodzkiej. Akt oskarżenia sporządził 17.04.1948 oficer śledczy PUBP w Bystrzycy Kłodzkiej Jan Kubala. Oskarżony z art. 23 Rozporządzenia Prezydenta RP z 1927 roku o Granicach Państwa. Osadzony w Więzieniu w Kłodzku. Akta o sygn. IPN Wr 038/2895 (6022/III). Brak bliższych danych dotyczących dalszych losów śledztwa dotyczącego przekroczenia przez Bala granicy z Czechosłowacją w 1947 roku. Jednak już w 1948 roku był na wolności, przebywając w domu, co wynika z akt o sygn. IPN Kr 010/40.
Charakterystyka nr 1, dot. organizacji „Burza” Mieczysława Wądolnego ps. „Mściciel”, opracowana w Wydz. „C” KWMO w Krakowie w 1974 roku. We wrześniu 1945 roku Wądolny zorganizował na terenie powiatu wadowickiego oddział partyzancki, nad którym przejął dowództwo, przyjmując pseudonim „Granit” (późn. „Mściciel”). Początkowo działał samodzielnie, natomiast w 1946 roku podporządkował się organizacji Armia Polska w Kraju (której podporządkowane było też, działające na Podhalu, zgrupowanie Józefa Kurasia „Błyskawica”). „Burza” była bardzo aktywna i miała wybitnie niepodległościowy charakter. Podczas swojej działalności przeprowadziła wiele akcji zbrojnych, w tym 14 na posterunki MO i funkcjonariuszy MO. Ponadto dokonała likwidacji 47 funkcjonariuszy komunistycznych lub osób związanych z komunistami, w tej liczbie m.in. 1 „doradcy sowieckiego” (czyli osoby związanej z sowieckimi służbami specjalnymi jak NKWD czy SMIERSZ), 4 funkcjonariuszy UB, 9 funkcjonariuszy MO. Organizacja została rozbita w styczniu 1947, kiedy Wądolny, osaczony przez siły bezpieczeństwa, popełnił samobójstwo. Akta zawierają kwestionariusz osobowy Józefa Bala ps. „Sęk”, który występuje jako żołnierz „Burzy”. Brał udział w jednej akcji tej organizacji. Akta o sygn. IPN Kr 074/1, t. 1-3 (1/X). Charakterystyka organizacji "Burza" jest dostępna również pod sygn. IPN BU 0172/1.
Charakterystyka nr 12, dot. organizacji o nazwie "Oddział Partyzancki AK >Błyskawica<", opracowana w Wydz. "C" KWMO w Krakowie w latach 1975-1979. Organizacja działała w okresie od kwietnia 1945 do początków 1947 roku pod dowództwem Józefa Kurasia ps. "Ogień" na terenie powiatu nowotarskiego oraz części powiatów: limanowskiego, myślenickiego i nowosądeckiego. Była to jedna z największych organizacji niepodległościowych, liczyła w sumie ponad 700 żołnierzy oraz ponad 120 współpracowników. Partyzanci Kurasia przeprowadzili w sumie około tysiąca akcji zbrojnych, polegających na rozbijaniu posterunków MO, rekwizycjach czy likwidacji funkcjonariuszy komunistycznych i ich współpracowników. Prowadzili działalność propagandową i uświadamiającą miejscową ludność, gromadzili informacje o przestępcach pospolitych i aktywistach PPR. Akta zawierają kwestionariusz Józefa Bala ps. "Sęk", który występuje jako ujawniony żołnierz organizacji niepodległościowej „Błyskawica”, grupy „Jastrzębia" od lipca 1946 roku. W 1966 roku wyjechał do Francji i odmówił powrotu do kraju. Akta o sygn. IPN Kr 074/12 1. 1-5 (12/X). Charakterystyka organizacji "Błyskawica" jest dostępna również pod sygn. IPN BU 0172/12.
.