Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 26-11-2024 08:58

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Stefania Teofila
Nazwisko: Bieńkowska
Miejsce urodzenia: Rzeszów
Data urodzenia: 26-12-1907
Imię ojca: Ludwik
Imię matki: Helena
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Materiały Dep. Śledczego MBP w sprawie Stefanii Bieńkowskiej. Jej konspiracyjne pseudonimy w AK i WiN: "81", "Funka", "607", "Maryna", "Lipiecki", "Mieczysław". Zatrzymana 14.02.1948 w miejscu zamieszkania przez funkcjonariuszy WUBP we Wrocławiu na polecenie MBP, na podstawie zeznań wcześniej aresztowanych członków kierownictwa IV ZG WiN, Mieczysława Kawalca i Adama Lazarowicz. W jej mieszkaniu przeprowadzono rewizję. Po pierwszych przesłuchaniach w WUBP we Wrocławiu przewieziona do siedziby MBP. Areszt tymczasowy decyzją NPW od 19.02.1948. Podczas śledztwa ustalono iż od roku 1941 pracowała dla AK, będąc maszynistką w zakładach Daimler Benz w Rzeszowie do 1943 roku przekazywała wywiadowi AK dokumentację dot. niemieckich silników samolotowych. Po wejściu Sowietów przekazywała wywiadowi AK meldunki z Zarządu Miasta Rzeszów. We wrześniu 1944 została maszynistką i łączniczką Obwodu AK Rzeszów i nawiązała współpracę z Mieczysławem Kawalcem. Od początku roku do września 1945 na polecenie Kawalca osobiście prowadziła agenturę WiN na terenie WUBP w Rzeszowie (3 agentów), co stało się później przyczyną tak wysokiego jej wyroku. Od września 1945 przekazywała do Kawalca, a następnie także do Adama Lazarowicza ps. "Klamra" szefa Obszaru Zachodniego WiN meldunki z terenu Dolnego Śląska, gdzie zamieszkała. Oskarżona z art. 86 par. 1 i 2 KKWP, art. 7 dekretu z 13.06.1946 w zw. z art. 6 i 15 tegoż dekretu. Akt oskarżenia sporządził 06.07.1948 Jerzy Kędziora z Dep. Śledczego MBP, a zatwierdził Adam Humer. NPW zatwierdziła akt oskarżenia 23.07.1948 i przekazała sprawę wraz z aktem oskarżenia do WSR Warszawa. Akta o sygn. IPN Kr 0259/207 (1911/III), mikrofilm IPN BU 01236/754 (1287/3).
Sprawa przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie przeciwko Stefanii Bieńkowskiej. Zatrzymana przez UB na terenie woj. wrocławskiego 14.02.1948. Przewieziona do śledztwa prowadzonego przez MBP. Oskarżona z art. 86 par. 1 i 2 KKWP o działalność w WiN. Rozprawa rozpoczęła się 06.10.1948. Tego samego dnia skazana wyrokiem WSR w Warszawie z art. 86 par. 1 i 2 KKWP oraz art. 6 i 7 dekretu z 13.06.1946 łącznie na 14 lat więzienia. WPR w Warszawie wniosła 13.10.1948 do NSW skargę rewizyjną, uznając wyrok za zbyt niski. NSW postanowieniem z 26.11.1948 uchylił wyrok i nakazał ponowne rozpatrzenie sprawy w innym składzie sędziowskim. Wyrokiem WSR w Warszawie z 29.01.1949 w składzie sędziowskim pod przewodnictwem mjr. Romana Różańskiego skazana z art. 86 par. 1 i 2 KKWP oraz art. 7 dekretu z 13.06.1946 na karę śmierci. Bierut decyzją z 12.05.1949 skorzystał z prawa łaski i zmienił karę śmierci na dożywotnie więzienie, mimo stanowisku NSW o utrzymaniu kary śmierci. Wojskowy Sąd Garnizonowy postanowieniem z 02.05.1956 zmniejszył wyrok do 12 lat więzienia na mocy amnestii. Składowi przewodniczył ppłk. Roman Różański. Postanowieniem Zgromadzenia Sędziów NSW z 25.07.1956 uchylono wyrok z 02.05.1956, zmieniono jednocześnie wyrok z 29.01.1949 orzekając łączną karę 8 lat więzienia i nakazano zwolnienie Stefanii Bieńkowskiej z więzienia uznając za wypełnioną całość wyroku. Zwolniona z CW w Fordonie 01.08.1956. Akta o sygn. IPN BU 944/278 (Sr 861/48, Sr 25/49).
Materiały ze śledztw prowadzonych przez Wydział Śledczy WUBP w Rzeszowie w latach 1948-1951 w sprawie rzeszowskich struktur AK i WiN. Po zatrzymaniach osób z kierownictwa IV ZG WiN w latach 1947-1948 WUBP w Rzeszowie uzyskał nowe informacje na temat osób zaangażowanych w działalność Obwodu AK Rzeszów, m.in. próbę odbicia więźniów w październiku 1944, powstawania w 1945 Okręgu WiN Rzeszów oraz penetracji wywiadowczej przez WiN w woj. rzeszowskim urzędów administracji państwowej i pozyskiwaniu informatorów na terenie jednostek UB, w tym w WUBP w Rzeszowie. W aktach zeznania Stefanii Bieńkowskiej łączniczki Mieczysława Kawalca, która brała udział w przekazywaniu do kierownictwa WiN informacji z terenu WUBP w Rzeszowie, poprzez informatorów od których odbierała meldunki. Sprawę prowadzono w ścisłej koordynacji z Dep. Śledczym MBP. Po realizacji procesowej śledztw materiały złożono 08.10.1951 w archiwum WUBP w Rzeszowie pod sygn. 9947/śl. Dołączono do nich po 1956 roku materiały dot. Stefanii Bieńkowskiej o sygn. 37749/56. Całość w 1969 roku przesygnowano do nr 2529/III. Akta o sygn. IPN Rz 050/137, t. 1-3 (2529/III-gr.)
Akta więzienne Stefanii Bieńkowskiej. Po aresztowaniu i śledztwie MBP osadzona w więzieniu Warszawa I (Mokotów). Po wyroku WSR w Warszawie, a następnie ułaskawieniu przez Bieruta przewieziona 09.12.1949 do więzienia w Fordonie. W 1950 roku na 2 miesiące ponownie w więzieniu Warszawa I, skąd wróciła w październiku 1950 do Fordonu. Przewieziona 26.08.1952 do więzienia w Inowrocławiu gdzie przebywała do 18.05.1955, kiedy ponownie została osadzona w Fordonie. NSW postanowieniem z 25.07.1956 uchylił częściowo wyrok z roku 1949, a w pozostałej części zmniejszył wyrok, nakazując jednocześnie zwolnienie z więzienia. Zwolniona z Fordonu 01.08.1956. Akta o sygn. IPN Kr 1/486 (W 491).
Księga Główna Więźniów Karnych CW w Mokotowie za lata 1949-1951. Stefania Bieńkowska przybyła do tego więzienia 24.08.1950 w transporcie z CW w Fordonie, jako skazana przez WSR w Warszawie na dożywotnie więzienie. Przeniesiona ponownie 26.10.1950 ponownie do Więzienia w Fordonie. Akta o sygn. IPN GK 921/35 (36/12).
Charakterystyka nr 3 sporządzona w latach 1977-1978 w Wydziale "C" KWMO w Rzeszowie, dot. Zrzeszenia WiN Okręg Rzeszów. W aktach kwestionariusz osobowy Stefanii Bieńkowskiej ps. "81", "Funka", "607", "Maryna". W okresie okupacji łączniczka i sekretarka komendanta Obwodu AK Rzeszów Mieczysława Kawalca. Od 1945 roku w WiN najpierw na terenie Rzeszowa, a następnie Dolnego Śląska była łączniczką i informatorką Mieczysława Kawalca ps. "Iza", "Żbik", "Psarski", który najpierw kierował wywiadem Okręgu Rzeszów WiN, a następnie OP i IV ZG WiN. W Rzeszowie koordynowała uzyskiwanie przez WiN informacji z terenu miejscowego WUBP. Zatrzymana 14.02.1948 przez Dep. Śledczy MBP, po informacjach uzyskanych w śledztwach wcześniej aresztowanych członków kierownictwa IV ZG WiN. IPN Rz 05/4 (CHF 3 t. 3).
.