Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-09-2024 12:26

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Augustyn
Nazwisko: Chlipała
Miejsce urodzenia: Piaski Wielkie
Data urodzenia: 15-08-1911
Imię ojca: Wojciech
Imię matki: Teofila
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Akta śledztwa przeciwko Augustynowi Chlipale i innym osobom związanym z organizacją niepodległościową Mieczysława Wądolnego, ps. "Mściciel". Augustyn Chlipała został zatrzymany 12.02.1947 przez WUBP w Krakowie jako żołnierz tej organizacji. W czasie śledztwa bity, a mimo to zmuszony do podpisania dokumentu, że zeznania złożył dobrowolnie i bez bicia. Akt oskarżenia sporządził 22.02.1947 oficer śledczy WUBP w Krakowie Jan Zborowski. Oskarżony z art. 3a Dekretu z 30.10.1944, art. 86 par. 2 KKWP, art. 225 KK oraz z art. 4 par. 1 Dekretu z 13.06.1944, tj. o to, że był żołnierzem organizacji "Burza", brał udział w jej akcjach, posiadał broń oraz posługiwał się fałszywymi dokumentami. Sprawa została przekazana do Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Krakowie. Materiały złożono 11.03.1947 w Archiwum Wydz. II WUBP w Krakowie pod dawną sygn. 1294/I. Przerejestrowano 24.02.1968 do nr 395/III. Akta zawierają też dokumenty późniejsze, dotyczące rozpracowania innych osób związanych z organizacją "Mściciela" Akta o sygn. IPN Kr 07/326 t. 1-2 (395/III).
Sprawa przed Wojskową Prokuraturą Okręgową nr 5 i Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie przeciwko Augustynowi Chlipale ps. "Bil" i innym. Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu wydał 16.01.1947 sędzia śledczy Sądu Okręgowego w Krakowie mgr Bolesław Kobylarz. Oprócz niego postanowienie o tymczasowym aresztowaniu wydał 24.02.1947 podprokurator Wojskowej Prokuratury Okręgowej nr 5 mjr Dawid Mojsezon. Osadzony w Więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie. Rozprawa Główna odbyła się 06.05.1947 przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie, który orzekał w składzie: przewodniczący - por. Ludwik Kiełtyka, sędzia wojskowy - ppor. Władysław Sieradzki oraz ławnik - chor. Alfred Słoma. Augustyn Chlipała przyznał się częściowo do zarzucanych mu czynów, tzn. przyznał się tylko do przynależności do organizacji "Burza" oraz posiadania broni. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom złożonym na rozprawie i skazał go 10.05.1947, uwzględniając amnestię, na 15 lat więzienia. Od tego wyroku do Najwyższego Sądu Wojskowego wniósł rewizję adwokat - dr Stefan Kosiński. NSW postanowieniem z 07.07.1947 przychylił się do wniosku obrońcy i zmniejszył wyrok do 10 lat więzienia. Osadzony w Więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie. Przeniesiony 15.09.1947 do Więzienia w Rawiczu, 01.12.1951 do Więzienia w Strzelcach Opolskich, a następnie do Więzienia Sosnowiec-Radocha. W dniu 22.06.1953 przeniesiony do Więzienia w Mysłowicach, 09.09.1953 do Więzienia w Raciborzu, do Ośrodka Pracy Więźniów w Sosnowcu i ponownie do Więzienia w Raciborzu. Na podstawie amnestii Prokurator Wojewódzki w Opolu postanowił 05.05.1956 darować Augustynowi Chlipale pozostałą karę 4 lat więzienia i zarządzić jego niezwłoczne zwolnienie. Zwolniony z więzienia 09.05.1956. W tomie 2 akt zachowała się m.in. kenkarta Chlipały na nazwisko: Stanisław Ślepokura. Akta o sygn. IPN Kr 110/1884 t. 1-4 (Sr 1325/47).
Księga Główna więźniów karnych Centralnego Więzienia w Rawiczu za lata 1945-1948. Augustyn Chlipała przybył do tego więzienia 15.09.1947 z Więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie. Akta o sygn. IPN Po 3/35.
Księga Główna więźniów karnych Centralnego Więzienia w Rawiczu za 1951 rok. Augustyn Chlipała przybył do tego więzienia 15.09.1947 z Więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie. Opuścił je w 01.12.1951, w ramach transportu do Więzienia w Strzelcach Opolskich. Akta o sygn. IPN Po 3/38.
Charakterystyka nr 1 dot. organizacji „Burza” Mieczysława Wądolnego ps. „Mściciel”, opracowana w Wydz. „C” KWMO w Krakowie w 1974 roku. We wrześniu 1945 roku Wądolny zorganizował na terenie powiatu wadowickiego oddział partyzancki, nad którym przejął dowództwo, przyjmując pseudonim „Granit” (późn. „Mściciel”). Początkowo działał samodzielnie, natomiast w 1946 roku jego oddział podporządkował się organizacji Armia Polska w Kraju (której podporządkowane było też, działające na Podhalu, zgrupowanie Józefa Kurasia „Błyskawica”). „Burza” była bardzo aktywna i miała wybitnie niepodległościowy charakter. Podczas swojej działalności przeprowadziła wiele akcji zbrojnych, w tym 14 na posterunki MO i funkcjonariuszy MO. Ponadto dokonała likwidacji 47 funkcjonariuszy komunistycznych lub osób związanych z komunistami, w tej liczbie m.in. 1 „doradcy sowieckiego” (czyli osoby związanej z sowieckimi służbami specjalnymi jak NKWD czy SMIERSZ), 4 funkcjonariuszy UB, 9 funkcjonariuszy MO. Organizacja została rozbita w styczniu 1947, kiedy Wądolny, osaczony przez siły bezpieczeństwa, popełnił samobójstwo. Akta zawierają kwestionariusz osobowy Augustyna Chlipały ps. „Bil”, który występuje jako żołnierz „Burzy” w okresie od listopada 1946 do czasu swojego aresztowania 13.01.1947. Używał fałszywego nazwiska: Stanisław Ślepokura. Skazany przez WSR w Krakowie na 10 lat więzienia. Akta o sygn. IPN Kr 074/1, t. 1-3 (1/X). Charakterystyka organizacji "Burza" jest dostępna również pod sygn. IPN BU 0172/1.
.