Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 29-04-2024 09:15

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Franciszek Józef
Nazwisko: Gancarczyk
Miejsce urodzenia: Śleszowice
Data urodzenia: 27-05-1922
Imię ojca: Karol
Imię matki: Józefa
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Franciszek Gancarczyk, ps. "Mróz" był żołnierzem organizacji "Burza", dowodzonej przez Mieczysława Wądolnego "Mściciela". Do organizacji wstąpił 16.06.1946 (w innym miejscu tych akt podana jest inna data wstąpienia Gancarczyka do organizacji "Burza" - 10.06.1946). Brał udział w jej akcjach. Ujęty 29.06.1946 przez PUBP w Żywcu. Sprawa Gancarczyka została 03.07.1946 połączona ze sprawami innych osób, związanych z organizacją "Burza". Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu Gancarczyka wydała 15.07.1946 Wojskowa Prokuratura Rejonowa w Krakowie. W czasie śledztwa bity. Akt oskarżenia sporządził 05.08.1946 oficer śledczy PUBP w Żywcu Jan Bogdan. Gancarczyk został oskarżony z art. 26, par. 2 KKWP, tj. o przynależność do organizacji "Burza" oraz udział w jej akcjach. Akt oskarżenia został przesłany do Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie. Materiały złożono 02.12.1948 w Wydz. II WUBP w Krakowie pod dawną sygn. 234/I. Skomasowano 12.08.1949 do nr 2688/I. Przerejestrowano 15.06.1967 do nr 128/III. Akta o sygn. IPN Kr 07/111 (128/III), IPN Kr 096/112 mikrofilm.
Sprawa przed Wojskowym Sądem Rejonowym przeciwko Franciszkowi Gancarczykowi i innym osobom związanym z organizacją niepodległościową "Burza". Rozprawa Główna odbyła się 15.01.1947 w Krakowie. Sąd orzekał w składzie: przewodniczący - mjr Stanisław Hollitscher oraz ławnicy - strz. Mieczysław Sapieja i strz. Stefan Tarasiewicz. Franciszek Gancarczyk został skazany na 10 lat więzienia z art. 86 par. 2 KKWP oraz z art. 1 Dekretu z 16.11.1945, tj. za przynależność do organizacji niepodległościowej "Burza" oraz udział w jej akcjach, w tym w akcji przeciwko LWP 28.06.1946, która zakończyła się pościgiem i aresztowaniem Gancarczyka. Kara została złagodzona do 5 lat na podstawie ustawy o amnestii z 22.02.1947. Karę odbył w całości. Podczas odbywania kary bity i znieważany. Akta o sygn. IPN Kr 110/5237 (Sr 2/47).
Księga Główna Więźniów Karnych Centralnego Więzienia w Rawiczu. Franciszek Gancarczyk został skazany 28.01.1947 przez WSR w Krakowie na 5 lat więzienia i osadzony w więzieniu w Krakowie. Przeniesiony do CW w Rawiczu 16.03.1947 roku, a następnie 30.01.1950 do Centralnego Obozu Pracy w Potulicach. Akta o sygn. IPN Po 3/35.
Charakterystyka nr 1 dot. organizacji „Burza” Mieczysława Wądolnego ps. „Mściciel”, opracowana w Wydz. „C” KWMO w Krakowie w 1974 roku. We wrześniu 1945 roku Wądolny zorganizował na terenie powiatu wadowickiego oddział partyzancki, nad którym przejął dowództwo, przyjmując pseudonim „Granit” (późn. „Mściciel”). Początkowo działał samodzielnie, natomiast w 1946 roku podporządkował się organizacji Armia Polska w Kraju (której podporządkowane było też, działające na Podhalu, zgrupowanie Józefa Kurasia „Błyskawica”). „Burza” była bardzo aktywna i miała wybitnie niepodległościowy charakter. Podczas swojej działalności przeprowadziła wiele akcji zbrojnych, w tym 14 na posterunki MO i funkcjonariuszy MO. Ponadto dokonała likwidacji 47 funkcjonariuszy komunistycznych lub osób związanych z władzą komunistyczną, w tej liczbie m.in. 1 „doradcy sowieckiego” (czyli osoby związanej z sowieckimi służbami specjalnymi jak NKWD czy SMIERSZ), 4 funkcjonariuszy UB, 9 funkcjonariuszy MO. Organizacja została rozbita w styczniu 1947, kiedy Wądolny, otoczony przez siły KBW i UB, popełnił samobójstwo. Akta zawierają kwestionariusz osobowy Franciszka Gancarczyka ps. "Mróz", który występuje jako żołnierz „Burzy”, skazany 28.01.1947 na 10 lat więzienia. Na podstawie amnestii karę złagodzono do 5 lat. Akta o sygn. IPN Kr 074/1, t. 1-3 (1/X). Charakterystyka organizacji "Burza" jest dostępna również pod sygn. IPN BU 0172/1.
.