Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Jan
Nazwisko: Brodzisz
Miejsce urodzenia: Kraków
Data urodzenia: 18-12-1895
Imię ojca: Paweł
Imię matki: Maria
Nazwisko: Brodzisz
Miejsce urodzenia: Kraków
Data urodzenia: 18-12-1895
Imię ojca: Paweł
Imię matki: Maria
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Materiały sprawy operacyjnej krypt. "Radwan" dot. b. członków AK i WiN zamieszkujących na terenie woj. wrocławskiego. Akta Wydz. III WUBP/WUds.BP we Wrocławiu. Według rozpracowania, Jan Brodzisz, ps. „Ścibor”, kierował komórką legalizacyjną kryptonim „Nowicki” okręgu lwowskiego AK/"NIE". Do organizacji został zawerbowany przez komendanta okręgu lwowskiego Stanisława Pawluka ps. „Kmicic” w grudniu 1944. Komórka legalizacyjna zajmowała się wyrabianiem dokumentów i pieczęci. „Oskarżony Brodzisz na przestrzeni 1945 wyrobił pond 1000 kart ewakuacyjnych, umożliwiając grupom terrorystycznym, w związku z repatriacją ludności polskiej, przedostanie się z terenu woj. lwowskiego i innych do Polski”. W końcu 1945, po przekształceniu się w „NIE” („Niepodległość”) i następnie WiN, organizacja przystąpiła do działalności „terrorystyczno-szpiegowskiej”, a komórka legalizacyjna otrzymała kryptonimy „Nowakowski” i „Nowicki”. Ponieważ komórka ta nie posiadała wzorów dokumentów obowiązujących na terenie Polski, korzystała ze skonfiskowanych przez „grupy terrorystyczne” dokumentów oraz dostarczonych przez członków organizacji pracujących na posadach państwowych. Jan Brodzisz zorganizował komórkę legalizacyjną w Krakowie, następnie przeniósł ją do Zakopanego. W ramach działalności w organizacji utrzymywał kontakty z członkami NSZ i WiN. Oskarżony został o to, że „od miesiąca grudnia 1945 do września 1947 jako członek nielegalnej organizacji WiN (…) usiłował przemocą usunąć ustanowione organa władzy zwierzchniej”, sporządzał i rozpowszechniał pisma „Wolność i Niezawisłość”, nawołujące do zmiany ustroju oraz za pracę w organizacji pobierał zapłatę od kierownictwa, „które to pieniądze organizacja otrzymywała od zagranicznych ośrodków dyspozycyjnych”. Za powyższe został aresztowany 27.09.1947 przez Sekcję II Wydziału III WUBP we Wrocławiu. | IPN Wr 032/405 (2364/IV). | |
| Akta śledcze w sprawie przynależności do nielegalnej organizacji WIN, sporządzania fałszywych zaświadczeń i dokumentów - sprawa komórki legalizacyjnej lwowskiego okręgu organizacji "Niepodległość" (NIE) oraz WIN, rozpowszechniania pisma "Wolność i Niezawisłość" przeciwko Janowi Brodziszowi i innym, oskarżonym o przestępstwo z art. 86 § 1 i 2 Kodeksu Karnego Wojska Polskiego oraz art. 6 i 23 Dekretu z dnia 13.06.1946. Akta sprawy Wydziału Śledczego WUBP Wrocław. Jan Brodzisz został skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu z 30.11.1948 na łączną karę 15 lat więzienia za działalność w „nielegalnej kontrrewolucyjnej organizacji WiN”, jako kierownik komórki legalizacyjnej, w której pracował od grudnia 1945 do września 1947. Jan Brodzisz, po odbyciu 6 lat i 4 miesięcy kary więzienia, został warunkowo zwolniony ze względu na stan zdrowia. W ramach rewizji procesu został zrehabilitowany. W listopadzie 1963 Wydział III SB KWMO we Wrocławiu, wziąwszy pod uwagę przeszłość polityczną Jana Brodzisza oraz negatywny stosunek do PRL, a także jego kontakty z bratem Adamem zamieszkałym w Anglii, postanowił założyć sprawę operacyjnej obserwacji, w ramach której prowadzono kontrolę jego zachowania. Sprawa operacyjnej obserwacji nr 4734 została zakończona 15.04.1964, z powodu odejścia na emeryturą Jana Brodzisza. Sprawa została złożona do archiwum Wydziału „C” KWMO we Wrocławiu (nr arch. 1960/III). | IPN Wr 038/453 t. 1 (1960/III). | |
| Akta sprawy karnej przeciwko Janowi Brodziszowi i innym, oskarżonym o to, że w latach 1945-1947 na terenie Krakowa, Zakopanego i Wrocławia byli czynnymi działaczami Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość", tj. o przestępstwo z Art. 86 § 1 KKWP i innych. Jan Brodzisz został skazany wyrokiem WSR we Wrocławiu z 30.11.1948 za działalność „nielegalnej kontrrewolucyjnej organizacji WiN”, jako kierownik komórki legalizacyjnej, na łączną karę 15 lat więzienia. W lutym 1954 WSR we Wrocławiu postanowił udzielić przerwy w odbywaniu kary od 20.02.1954 do 20.02.1955. Staraniem obrońcy Tadeusza Chronowskiego Sąd Najwyższy w Warszawie 22.12.1962 uchylił wyrok kary więzienia i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia. 20.05.1963 Jan Brodzisz został uniewinniony od zarzutów. | IPN Wr 23/290 t. 4 (IV K 13/63, SR 892/48). | |
| Akta prokuratorskie dotyczące Jana Brodzisza i innych. Jan Brodzisz vel „Nowakowski” vel „Ścibor” został aresztowany 27.09.1947 i osadzony w więzieniu karno-śledczym nr 1 we Wrocławiu. Skazany został wyrokiem WSR we Wrocławiu z 30.11.1948 na 15 lat więzienia. | IPN Wr 155/152 (Pr 2453/48). | |
| Sprawa ewidencyjno-obserwacyjna dotycząca Jana Brodzisza. Kontrola operacyjna skazanego w 1948 na karę 15 lat pozbawienia wolności za przynależność do nielegalnej organizacji. Akta zawierają kartę informacyjną z Więzienia - Obozu Pracy Więźniów w Rawiczu z informacją o zwolnieniu więźnia Jana Brodzisza 22.02.1954, z powodu zarządzonej przerwy w odbywaniu kary na okres 1 roku. | IPN Kr 010/6880 (6974/II). | |
| Faktologia: nielegalna organizacja Wolność i Niezawisłość Okręg Lwowski i Tarnopolski działająca na terenie województwa wrocławskiego, krakowskiego i lwowskiego w okresie od 1944 do 1947. Charakterystyka Nr 18 organizacji: Armia Krajowa - Okręg Lwowski i Tarnopolski. Jan Brodzisz, ps. „Ścibor” przechodzi w aktach jako członek WiN, który pełnił funkcję kierownika komórki legalizacyjnej krypt. „Nowakowski”. | IPN Wr 049/18 t. 1 (F-18); IPN BU 0179/18 (Charakterystyka Nr 18, p. 446). | |
| Centralne Więzienie w Rawiczu 1945-1964. Księga główna więźniów. Skorowidze więźniów Więzienia w Rawiczu. Jan Brodzisz przybył do więzienia w Rawiczu z więzienia we Wrocławiu 12.01.1950. Odbywał karę do 1.10.1959 z przerwą od 22.02.1954 do 22.02.1955. | IPN Po 3/36, 38, IPN Po 3/42, 43, 45-47, 50-53, 96 (19/163, 19/165). |