Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Wacław
Nazwisko: Dunaj
Miejsce urodzenia: Kraków
Data urodzenia: 11-11-1928
Imię ojca: Józef
Imię matki: Genowefa
Nazwisko: Dunaj
Miejsce urodzenia: Kraków
Data urodzenia: 11-11-1928
Imię ojca: Józef
Imię matki: Genowefa
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Akta kontrolno-śledcze przeciwko Wacławowi Dunajowi ps. "Płotka" i innym osobom związanym z antykomunistycznym oddziałem Mariana Surówki. Oddział ten miał niepodległościowy charakter, natomiast władze bezpieczeństwa robiły wszystko, aby przedstawić go jako oddział o charakterze stricte kryminalnym. Przeczyły temu niezwykle wysokie wyroki osadzonych. Dunaj podczas okupacji był żołnierzem Armii Krajowej. Z tej działalności ujawnił się 15.10.1945. Po ujawnieniu nadal posiadał broń. W lutym 1947 roku wspólnie z Marianem Surówką zorganizował podziemną organizację, której członkowie w całości rekrutowali się z uczniów gimnazjum przy ul. Straszewskiego w Krakowie. Część spośród nich ponadto służyła podczas II wojny światowej w Armii Krajowej. Terenem działania organizacji był powiat krakowski. Oddział został rozbity 18.07.1947 przez KMMO w Krakowie. Dunaj został wtedy zatrzymany i osadzony w Więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie; przeprowadzono rewizję osobistą. Akt oskarżenia sporządził 19.08.1947 oficer śledczy WUBP w Krakowie Ignacy Wilczak. Dunaj został oskarżony o przynależność do antykomunistycznego oddziału, którego był współorganizatorem, udział w jego akcjach oraz posiadanie broni. Sprawa została przekazana 21.08.1947 do Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Krakowie, a następnie 01.09.1947 do Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie. Materiały zostały złożone 25.08.1947 w Wydz. II WUBP w Krakowie pod dawną sygn. 1451/I. Przerejestrowane 26.01.1968 do nr 325/III. | Akta o sygn. IPN Kr 07/281 t. 2 (325/III). | |
| Sprawa przed WSR w Krakowie przeciwko Wacławowi Dunajowi i innym osobom związanym z antykomunistycznym oddziałem Mariana Surówki. Rozprawa Główna odbyła się 04-05.09.1947. Sąd orzekał w składzie: przewodniczący - por. Władysław Sieracki; ławnicy - kpr. Kazimierz Grzybowski, kpr. Stefan Leciejewski. Wyrokiem z 05.09.1947 Dunaj został skazany za przynależność do podziemnego oddziału, udział w jego akcjach oraz posiadanie broni na łączną karę śmierci. Postanowieniem NSW z 07.10.1947 kara ta została złagodzona na dożywocie, natomiast 22.11.1953 WSR w Krakowie złagodził karę do 12 lat więzienia. Osadzony 29.11.1947 w Więzieniu w Sztumie, 30.06.1955 przeniesiony do Więzienia Rozdzielczego Sosnowiec-Radocha, a następnie 06.07.1955 do OPW w Knurowie. W dniu 30.01.1956 przeniesiony do Więzienia w Gliwicach. Sąd Wojewódzki w Krakowie 11.06.1956 na podstawie amnestii wydał postanowienie o obniżeniu kary do 8 lat więzienia, a 23.08.1956 postanowienie o zwolnieniu. Zwolniony obligatoryjnie 30.08.1956. | Akta o sygn. IPN Kr 110/1686 t. 1-2 (Sr 1092/47). | Właściwy obraz rzeczywistej działalności Dunaja i jego organizacji daje dopiero uzasadnienie postanowienia Sądu Wojewódzkiego z 07.10.1996 roku o unieważnieniu wyroku z 05.09.1947: "Okoliczności sprawy wskazują, że wszyscy skazani stworzyli grupę, której celem była walka z ówczesnym ustrojem. Grupa powstała na bazie harcerstwa, a wcześniej wszyscy skazani byli członkami grupy "Ognia" i współpracując z nią, gromadzili broń i pieniądze, konieczne dla organizacji na wypadek wybuchu III wojny światowej (...). Rabunki były dokonywane na osobach, które sprzyjały ówczesnym władzom". |
| Wacław Dunaj ps. „Płotka” występuje w materiałach Sprawy Obiektowej (SO) krypt. „Akademia”, jako ujawniony żołnierz Armii Krajowej. Był żołnierzem Zgrupowania „Żelbet”, w którym pełnił funkcję strzelca. W ramach SO "Akademia" w latach 1945-1969 rozpracowywano osoby związane z AK i innymi organizacjami niepodległościowymi na terenie woj. krakowskiego. | Akta o sygn. IPN Kr 075/18 (29/OB) t. 33. | s. 81 |
| Charakterystyka nr 220 dot. niepodległościowego oddziału Mariana Surówki. Został on utworzony w lutym 1947 przez Mariana Surówkę, natomiast jego współtwórcą był Wacław Dunaj ps. "Płotka". Była to grupa złożona z uczniów gimnazjum przy ul. Straszewskiego w Krakowie, harcerzy, jednocześnie byłych współpracowników Józefa Kurasia "Ognia". Ich akcje były wymierzone przeciwko osobom sprzyjającym komunistycznym władzom, a ich celem było gromadzenie funduszy i broni na wypadek wybuchu III wojny światowej. Terenem ich działania był powiat krakowski. Oddział został rozbity przez KMMO w Krakowie 18.07.1947 podczas nieudanej akcji, dwóm osobom: dowódcy - Marianowi Surówce oraz Józefowi Badowskiemu udało się zbiec. Surówka został ujęty 03.08.1949, natomiast Badowski ukrywał się pod zmienionym nazwiskiem aż do maja 1956 roku, kiedy ujawnił się ze swojej działalności. Akta zawierają kwestionariusz osobowy Dunaja, który występuje jako żołnierz AK, ujawniony 15.10.1945. Podczas ujawnienia nie zdał broni, co samo w sobie stanowiło przestępstwo w świetle komunistycznego prawa. Od lutego 1947 żołnierz oddziału Surówki, biorący aktywny udział w jej akcjach. Zatrzymany 18.07.1947 podczas likwidacji oddziału przez milicję i skazany wyrokiem WSR w Krakowie początkowo na karę śmierci, zamienioną na podstawie amnestii na 12 lat więzienia. | Akta o sygn. IPN Kr 074/219 (220/X). |