Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 22-07-2024 08:29

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Wincenty
Nazwisko: Jancarz
Miejsce urodzenia: Kojszówka
Data urodzenia: 05-08-1903
Imię ojca: Jan
Imię matki: Maria
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Akta śledztwa przeciwko Wincentemu Jancarzowi i innym. Zatrzymany przez WUBP w Krakowie 20.12.1948 i osadzony początkowo w Areszcie PUBP w Wadowicach, a następnie w Więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie. W Wadowicach torturowany fizycznie i psychicznie - przetrzymywany w piwnicach po kostki w wodzie wraz ze szczurami. Wielokrotnie bity i poniżany. Rewizja przeprowadzona w jego domu 08.01.1949 dała wynik negatywny. Akt oskarżenia sporządził 07.02.1949 oficer śledczy WUBP w Krakowie Ignacy Wilczak. Jancarz został oskarżony z art. 14 par. 1 Dekretu z 13.06.1946, tj. o to, że sześciokrotnie pomógł organizacji niepodległościowej Stanisława Sali poprzez udzielanie jej żołnierzom schronienia, wyżywienia, noclegu oraz informacji, m.in. o „poruszaniu się jednostek wojskowych, M.O. i U.B. z terenu Kojszówki”. Akta w sprawie karnej przeciwko Wincentemu Jancarzowi i innym zostały przekazane do Wojskowego Sądu Rejonowego 28.02.1949. Materiały po realizacji procesowej zostały złożone 12.11.1949 w Archiwum Wydz. II WUBP w Krakowie pod dawną sygn. 4307/I. Przerejestrowano 21.10.1968 do nr 1306/III. Akta o sygn. IPN Kr 07/1203 (1306/III). Informacja o warunkach pobytu w więzieniach oraz metodach śledczych UB pochodzą z akt sądowych dot. odszkodowania za uwięzienie z 1997 i 1998.
Akta nadzoru Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Krakowie przeciwko Wincentemu Jancarzowi i innym. Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu wydał 05.01.1949 podprokurator Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Krakowie mgr Jerzy Pauli. W dniu 04.02.1949 podprokurator WPR kpt. Edward Jaśko wydał postanowienie o wyłączeniu postępowania przygotowawczego przeciwko Jancarzowi i innym z postępowania w sprawie Stanisława Sali. Akt oskarżenia sporządzony 07.02.1949 przez PUBP w Wadowicach podprokurator kpt. Edward Jaśko uzupełnił 14.02.1949 o to, że nie zawiadomił natychmiast komunistycznych władz o przechowywaniu broni przez Stanisława Salę. Z tą zmianą akt oskarżenia został przesłany 28.02.1949 do Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie. Wyrokiem WSR w Krakowie z 10.03.1949 skazany na 5 lat więzienia. Od tego wyroku do Najwyższego Sądu Wojskowego w imieniu Jancarza i innych skazanych wniósł skargę rewizyjną adwokat dr Stanisław Beck ze względu na pogwałcenie jego prawa do obrony oraz niewspółmiernie wysoki wyrok. NSW w Warszawie 28.06.1949 uwzględnił skargę rewizyjną i zmniejszył karę do 2 lat więzienia. Akta o sygn. IPN Kr 111/1934 (Pr II 194/49).
Sprawa przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Krakowie przeciwko Wincentemu Jancarzowi i innym. Rozprawa Główna odbyła się 09.03.1949 przed WSR w Krakowie, składowi sędziowskiemu przewodniczył kpt. Władysław Litmanowicz. Wincenty Jancarz nie przyznał się do zarzucanych mu czynów. Wyrokiem z 10.03.1949 skazany na 5 lat więzienia. Kara ta, na skutek wniesienia skargi rewizyjnej przez jego obrońcę, została mu zmniejszona przez NSW w Warszawie 28.06.1949 do 2 lat więzienia. Osadzony w Więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie, a następnie w Więzieniu w Jaworznie. Na posiedzeniu niejawnym 19.01.1950 WSR w Krakowie postanowił o zwolnieniu warunkowym. Zwolniony z więzienia 24.01.1950. Akta o sygn. IPN Kr 110/3067 (Sr 187/49).
Charakterystyka nr 139 dot. niepodległościowego oddziału Stanisława Sali, ps. „Chojnicki Janusz”, „Szmidt”. Jako uczeń 4 klasy gimnazjum w Osielcu, a zarazem harcerz, zorganizował on początkowo grupę ZHP, tzw. Zastęp Zastępowych, o nazwie „Leśni Ludzie”, w której z inspiracji nauczyciela gimnazjum zorganizował „kącik polityczny”. W skład grupy wchodzili uczniowie tegoż gimnazjum. W marcu 1947 grupa zmieniła nazwę na: „Podhalańska Grupa Operacyjna Podziemnego Wojska Polskiego Oddział Józefa Piłsudskiego”. Komendantem organizacji został Stanisław Sala, a jego zastępcą Adam Sasuła ps. „Czarny Leszek”. Organizacja liczyła 8 osób (przez cały okres istnienia 16). W marcu 1948 organizacja ponownie zmieniła nazwę na „Wolność i Sprawiedliwość”. W kwietniu 1948 Sala został aresztowany, jednak udało mu się zbiec z posterunku MO w Makowie Podhalańskim. Po ucieczce zaczął się ukrywać, jednocześnie zorganizował WiS w nowym składzie. Terenem jej działania były powiaty: myślenicki i wadowicki, a także Ząbkowice Śląskie i powiat chrzanowski. Najbardziej spektakularną akcją oddziału była likwidacja funkcjonariusza MO ppor. Mariana Kurdziela 21.08.1948. W marcu 1948 PUBP w Myślenicach wszczął wobec grupy Sali rozpracowanie operacyjne krypt. „Kominiarze”, w którym wykorzystano 3 informatorów o ps.: „Lew”, „Wrona” i „Poprawny”. Ponadto PUBP w Myślenicach i w Wadowicach przeprowadziły przez kilka miesięcy kilkanaście akcji pościgowych. Oddział został rozbity w grudniu 1948. Aresztowano w sumie 15 członków WiS oraz 40 współpracowników, którzy otrzymali wysokie wyroki, z karą śmierci włącznie. Akta zawierają kwestionariusz osobowy Wincentego Jancarza, który występuje jako współpracownik organizacji Sali, zatrzymany 01.01.1949 przez PUBP w Wadowicach i skazany na 5 lat więzienia. Akta o sygn. IPN Kr 074/138 (139/X).
.