Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 26-11-2024 08:58

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Jan
Nazwisko: Banaszczyk
Miejsce urodzenia: Papiernia gm. Machory pow. Opoczno
Data urodzenia: 02-07-1921
Imię ojca: Józef
Imię matki: Rozalia
Dodatkowe informacje:

 


Uzupełnienia/sprostowania:  


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Jan Banaszczyk, syn Józefa i Rozalii, w latach 1943-1945 mieszkaniec wsi Papiernia pow. Opoczno i żołnierz lokalnych konspiracyjnych struktur Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ), figuruje jako "podejrzany" (wraz z 10 innymi żołnierzami i współpracownikami NSZ) w aktach śledztwa UB z PUBP w Opocznie i WUBP w Kielcach z lat 1948-1950. To śledztwo UB dot. między innymi sprawy o "przynależność" do oddziałów NSZ krypt. "Las 1" i "Las 2" - działających w latach 1943-1945 na terenach powiatów Opoczno, Końskie i Piotrków Trybunalski. A także niektórych zbrojnych akcji tych oddziałów. Akta te zawierają m.in. raporty, notatki i meldunki UB oraz protokoły przesłuchań świadków i osób "podejrzanych", w tym protokół przesłuchania Jana Banaszczyka. IPN Ki 013/1950 (2440/III).
Jan Banaszczyk figuruje w aktach Sądu Wojewódzkiego w Kielcach z lat 1949-1957. Te akta w sprawie karnej dot. przede wszystkim Adama Maznasa (syna Władysława, ur. 04.08.1909 w Rzeszowie) oraz dziewięciu innych byłych członków i współpracowników partyzanckiego oddziału NSZ krypt. "Las 1", w tym Jana Banaszczyka (ten oddział NSZ działał w latach 1943-1945 pod komendą m.in. Jerzego Wiernichowskiego pseud. "Korwin" z komendy NSZ w Opocznie na terenach powiatów Opoczno, Końskie i Piotrków Trybunalski). Jan Banaszczyk i pozostali byli oskarżeni między innymi o współudział w zastrzeleniu w 1944 roku kilku obywateli polskich - podejrzanych przez komendę NSZ w Opocznie o sprzyjanie partyzantce i konspiracji sowieckiej i komunistycznej. Ww. partyzanci byli także oskarżeni m.in. o to, że "działali na szkodę ludności polskiej", tj. o czyny z art. 1 dekretu PKWN z dnia 31.08.1944 i z innych paragrafów. Te akta sądowe zawierają między innymi akta śledcze UB z PUBP w Opocznie i WUBP w Kielcach, protokoły przesłuchań świadków i osób "podejrzanych", w tym protokół przesłuchania Jana Banaszczyka. IPN Ki 128/73 (III K 207/51, II K 197/52, S 70/51, SWK/64).
Jan Banaszczyk, w latach 1943-1945 mieszkaniec wsi Papiernia pow. Opoczno i żołnierz lokalnych struktur Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ), figuruje jako oskarżony w aktach Sądu Apelacyjnego w Łodzi z lat 1949-1950. Te akta w sprawie karnej dot. dziesięciu byłych członków i współpracowników partyzanckiego oddziału NSZ - działającego w latach 1943-1945 na terenach pow. Opoczno, pow. Radomsko i pow. Piotrków Trybunalski, w tym Jana Banaszczyka. Byli oni oskarżeni przede wszystkim o zastrzelenie w 1944 roku w sumie kilkunastu obywateli polskich (podejrzanych przez komendę NSZ w Opocznie o sprzyjanie konspiracji sowieckiej i komunistycznej), tj. o czyny z art. 1 dekretu PKWN z dnia 31.08.1944 i z innych paragrafów. Te akta sądowe zawierają między innymi protokoły przesłuchań świadków i osób "podejrzanych", w tym protokoły przesłuchań Jana Banaszczyka, a także akt oskarżenia. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Łodzi z dnia 11.02.1950 Jan Banaszczyk został skazany na karę śmierci i przepadek mienia na zawsze, a następnie (po rewizji wyroku) na karę dożywotniego więzienia. Do akt tej sprawy załączono wyrok Sądu Najwyższego z rozprawy rewizyjnej (sygn. II K. 330/50). IPN Ld 495/105 t. 1-2 (III K 243/50, III K 4/50), IPN Ld 495/47 (III K 4/50, K 658/50, V S. 219/49), IPN GK 221/124 (III K. 243/50) t. 1-2, IPN GK 221/61 (III K. 4/50).
Jan Banaszczyk, syn Józefa i Rozalii, w latach 1945-1946 żołnierz lokalnych struktur niepodległościowego Konspiracyjnego Wojska Polskiego (KWP) na terenie pow. Opoczno, występuje (wraz z innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego podziemia) w zapisach ewidencyjnych Więzienia Karno-Śledczego w Łodzi przy ul. Sterlinga zatytułowanych "Księga główna więźniów karnych za październik 1948 - wrzesień 1950" i "Księga główna więźniów karnych za listopad 1950 - grudzień 1952". W rubrykach dot. Jana Banaszczyka zapisano między innymi, że ww. mieszkaniec Wrocławia (zam. tam "przy ul. Kurkowej nr 61") przybył do ww. więzienia w Łodzi dn. 18 lutego 1950 z więzienia w Piotrkowie. Zapisano też, że w dniu 5 maja 1951 Jan Banaszczyk został przetransportowany do więzienia w Rawiczu. IPN Ld 7/125 (5/5), IPN Ld 7/129 (5/9).
Jan Banaszczyk, syn Józefa i Rozalii, figuruje w aktach Centralnego Zarządu Więziennictwa z lat 1956-1969 zatytułowanych "Kartoteka skazanych" (ta kartoteka obejmuje karty wytworzone w poszczególnych więzieniach PRL w latach 1944-1968). W karcie dot. Jana Banaszczyka zapisano między innymi, że ww. został aresztowany dn. 13 września 1948 i wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Łodzi z dnia 11.02.1950 skazany na "dożywocie". Zapisano także, że Jan Banaszczyk został zwolniony "warunkowo" z więzienia w Raciborzu w dniu 30 kwietnia 1959. IPN BU 2449/1.
Jan Banaszczyk, syn Józefa, w latach 1945-1946 żołnierz lokalnych struktur niepodległościowego Konspiracyjnego Wojska Polskiego (KWP) na terenie pow. Opoczno, występuje (wraz z kilkuset innymi żołnierzami i współpracownikami KWP) w zapisach kartoteki pomocniczej Komendy Miejskiej MO w Łodzi z lat 1956-1977 opisanej jako "Kartoteka członków KWP". W karcie dot. Jana Banaszczyka zapisano między innymi, że ww. rolnik i mieszkaniec wsi Papiernia pow. Opoczno "Będąc w KWP brał udział w napadach rabunkowo-terrorystycznych i w likwidacji działaczy PPR i pracowników UB-MO". Zapisano także między innymi, że Jan Banaszczyk był członkiem "oddziału >Wilka<" (tj. partyzanckiego oddziału utworzonego w kwietniu 1945 przez Tadeusza Bartosika pseud. "Wilk") i został "skazany na karę dożywotniego więzienia". IPN Ld 030/348.
Jan Banaszczyk pseud. "Kościuszko" figuruje (wraz z kilkudziesięcioma innymi żołnierzami i współpracownikami niepodległościowego zbrojnego podziemia, w tym Konspiracyjnego Wojska Polskiego), w opracowaniu KW MO w Kielcach z roku 1979 zatytułowanym "Charakterystyka nr 199 bandy terrorystyczno-rabunkowej nielegalnej organizacji KWP pod dowództwem Tadeusza Bartosika ps. >Wilk<". Ta charakterystyka dot. partyzanckiego oddziału AK-KWP pod dowództwem Tadeusza Bartosika, który walczył z komunistycznymi okupantami kraju na terenach powiatów opoczyńskiego, koneckiego i piotrkowskiego w latach 1945-1947. Na str. 43 ww. akt zamieszczono "kwestionariusz osobowy" Jana Banaszczyka. Zapisano w nim między innymi, że ww. "od wyzwolenia b. powiatu opoczyńskiego do czasu bliżej nieustalonego był członkiem bandy >Wilka< (...). W maju i czerwcu 1945 r. wspólnie z innymi członkami tej bandy brał udział w napadach terrorystyczno-rabunkowych z bronią w ręku - między innymi na posterunek MO Czermno pow. Końskie i na konwój wojskowy Armii Radzieckiej pędzący krowy koło wsi Żurawy pow. Końskie, rabując 40 krów (...). Aresztowany 6.11.1948 r." IPN Ki 022/138.
.