Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Maria
Nazwisko: Dworakowska
Nazwisko rodowe: Kijewska
Miejsce urodzenia: Brzozowo Solniki
Data urodzenia: 29-08-1916
Imię ojca: Piotr
Imię matki: Józefa
Nazwisko: Dworakowska
Nazwisko rodowe: Kijewska
Miejsce urodzenia: Brzozowo Solniki
Data urodzenia: 29-08-1916
Imię ojca: Piotr
Imię matki: Józefa
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Akta kontrolno-śledcze WUBP Białystok w sprawie Marii Dworakowskiej. Ww. została zatrzymana 19.11.1948 w Karpaczu, zgodnie z postanowieniem Departamentu III MBP, za udzielanie pomocy Romualdowi Rajsowi ps. "Bury". Przekazana 29.12.1948 do WUBP Białystok, który 12.01.1949 wszczął śledztwo w sprawie. Z dniem 11.03.1949 wraz z wydaniem postanowienia o pociągnięciu do odpowiedzialności karnej śledztwo ukończono, zaś dzień później sporządzono akt oskarżenia. Zgodnie z treścią aktu, Maria Dworakowska została oskarżona o to, że w maju 1948 udzieliła pomocy "nielegalnemu związkowi pod nazwą »NZW« (…) przez to, że przewiozła ze wsi Brzozowo-Solniki, gm. Poświętne, pow. Wysoko-Maz. do Elbląga archiwum szefa PAS-u »NZW« okręgu białostockiego Rajsa Romualda ps. »Bury«”, a także na terenie swych zabudowań we wsi Brzozowo-Solniki, gm. Poświętne od listopada 1945 do 19.11.1948 przechowywała bez zezwolenia broń palną. | IPN Bi 015/552 (KSL-6733). | |
| Akta Wojskowego Sądu Rejonowego (WSR) w Białymstoku w sprawie karnej przeciwko Marii Dworakowskiej. Wyrokiem WSR Białystok z 4.07.1949 ww. uznana została winną tego, że w maju 1948 "udzieliła pomocy Szefowi PAS-u nielegalnego związku NZW Rajsowi Romualdowi ps. »Bury«, przewożąc archiwum jego związku ze wsi Brzozowo Solniki, pow. Wysokie Mazowieckie do rodziny »Burego« zam. w Elblągu" oraz, że od listopada 1945 do 19.11.1948 we wsi Brzozowo Solniki, gm. Poświętne przechowywała bez zezwolenia broń palną. Skazana została za powyższe na 6 lat więzienia, zaś wyrok ten uprawomocnił się 12.07.1949. Maria Dworakowska 27.06.1950 przeniesiona została z Więzienia Karno-Śledczego w Białymstoku do CW Fordon w Bydgoszczy. Dnia 27.11.1953 WSR Białystok wydał postanowienie o zwolnieniu warunkowym ww. z odbywania pozostałej części kary, w związku z czym Maria Dworakowska opuściła CW Fordon 5.12.1953. Postanowieniem Sądu Okręgowego w Białymstoku z 3.11.2021 (III Ko. 359/21) uznano za nieważny wyrok WSR Białystok z 4.07.1949 (Sr.139/49) w stosunku do ww. Zdaniem Sądu "zachowanie Marii Dworakowskiej polegające na przewiezieniu archiwum organizacji i przechowywaniu broni członka tej organizacji stanowi przejaw działalności na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego". | IPN Bi 212/2578 (Sr. 193/49, III Ko. 359/21). | |
| Sprawa obiektowa prowadzona przez Wydział III WUBP Białystok pozostająca pod kontrolą Departamentu III MBP. Dotyczyła rozpracowania oddziałów NZW pod dow. Romualda Rajsa ps. "Bury" na terenie woj. białostockiego. Materiały zawierają dokumenty w sprawie rozpracowania NZW pod dow. "Burego", w tym poszczególnych oddziałów pod dow.: Władysława Krysiaka ps. "Stalowy", Jana Zalewskiego ps. "Żbik", Tadeusza Bogatko ps. "Plon", Henryka Sikorskiego ps. "Gryf", Henryka Gawkowskiego ps. "Rola" oraz Kazimierza Kamińskiego ps. "Ryś"/ "Błyskawica". Maria Dworakowska figuruje w spisie osób występujących w aktach jako łączniczka NZW. Materiały zarchiwizowane pod sygn. 161/IV. | IPN Bi 011/23/1 (161/IV). |