Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-11-2025 09:37

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Jan
Nazwisko: Brzozowski
Miejsce urodzenia: Jabłoń Kościelna
Data urodzenia: 19-06-1903
Imię ojca: Albert
Imię matki: Anna
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Zbiór ankiet osób ujawnionych w 1947 roku w województwie białostockim. W materiałach znajduje się oświadczenie Jana Brzozowskiego, który ujawnił się 9.04.1947 w PUBP Wysokie Mazowieckie. Do organizacji Armia Krajowa (AK) wstąpił w czerwcu 1943 otrzymując ps. "Brzoza". Został przydzielony do 2. drużyny 6. plutonu na terenie gm. Poświętne. Następnie działał w strukturach Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" ("WiN"), gdzie należał do 4. kompanii 2. batalionu. Otrzymał zaświadczenie o ujawnieniu nr 63551. AP Białystok, sygn. 1427/7 (DU-12155).
Akta kontrolno-śledcze WUBP Białystok dotyczące m.in. Jana Brzozowskiego. Ww. został zatrzymany 5.05.1946 przez PUBP Wysokie Mazowieckie jako podejrzany o działalność w Narodowym Zjednoczeniu Wojskowym (NZW) oraz nielegalne posiadanie broni. Śledztwo wszczęte i prowadzone przez WUBP Białystok 13.05.1946 zakończono tego samego dnia wraz z wydaniem postanowienia o pociągnięciu ww. do odpowiedzialności karnej. Dnia 19.05.1946 PUBP Wysokie Mazowieckie wydał akt oskarżenia, zgodnie z którym ww. został oskarżony m.in. o to, że w październiku 1945 wstąpił do organizacji NZW otrzymując ps. "Brzoza". Jako aktywny członek organizacji czytał antypaństwową gazetkę pt. "Walka", którą otrzymywał od swego syna. Około 15.01.1945 przyjął uzbrojony piętnastoosobowy oddział leśny, udzielając mu schroniska i pożywienia oraz w lutym 1946 przekazał oddziałowi Romualda Rajsa ps. "Bury" 400 kg pszenicy. IPN Bi 015/562 (KSL-2376).
Akta Wojskowego Sądu Rejonowego (WSR) w Białymstoku w sprawie m.in. Jana Brzozowskiego. Wyrokiem WSR Białystok z 5.08.1946 ww. został uniewinniony. Na rozprawie odwołał swoje wcześniejsze wyjaśnienia złożone w śledztwie o przynależności do organizacji NZW, "tłumacząc je wywartą presją i biciem". Postanowieniem Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie z 27.09.1946 wyrok WSR Białystok w sprawie ww. został uchylony, a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia. Wyrokiem WSR Białystok z 11.11.1946 Jan Brzozowski został uznany winnym co do tego, że "mając wiarygodną wiadomość o działaniu w miejscu jego zamieszkania" oddziałów leśnych NZW "zaniechał donieść o tym w porę władzy”. Za powyższe skazany został na karę 1 roku więzienia i utraty praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres 1 roku. Dnia 14.11.1946 ww. przesłany został z Więzienia Karno-Śledczego w Białymstoku do CW Wronki, następnie zwolniony z Wronek 12.03.1947 po odbyciu kary. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku z 5.05.1997 (III Ko. 294/95) uznano za nieważny wyrok WSR Białystok z 11.11.1946 w stosunku do ww. jako, że "działalność Jana Brzozowskiego w sposób pośrednio w powyższym wypadku przyczyniła się do walki z ustrojem komunistycznym, a polegało to niedenuncjowaniu członków organizacji patriotycznych, za co Jan Brzozowski został skazany. Z akt sprawy sądu wojskowego wynika nadto, że Jan Brzozowski aż do zatrzymania go był członkiem NZW, jak część mężczyzn z jego miejscowości". IPN Bi 212/1189 (R. 815/46, R. 1032/46, III Ko. 294/95).
Teczka zagadnieniowa krypt. "P-13" zarejestrowana 22.09.1959 przez Wydział III KW MO Białystok. Wszczęta na podstawie materiałów spraw nr 5/55 i 6/55 dotyczyła działalności członków AK oraz "WiN" na terenie b. woj. białostockiego. Jan Brzozowski figuruje w spisie osób ujawnionych w PUBP Wysokie Mazowieckie, otrzymał zaświadczenie o ujawnieniu nr 63551. Teczka zagadnieniowa zakończona 29.12.1971, materiały zarchiwizowano pod sygn. 85/IV. IPN Bi 011/4/1 (85/IV).
Kwestionariusze osobowe do Charakterystyki nr 91 dot. organizacji AK oraz Armia Krajowa Obywatelska (AKO) Obwód Wysokie Mazowieckie krypt. "5"/ "Dąb"/ "Lew nr 5"/ "Buraki-27". W materiałach znajduje się kwestionariusz sporządzony przez Wydział "C" WUSW Białystok z 21.05.1986 dotyczący Jana Brzozowskiego ps. "Brzoza", który do 1945 roku na terenie pow. wysokomazowieckiego przynależał AK, następnie ujawnił się 9.04.1947 w PUBP Wysokie Mazowieckie. IPN Bi 019/132/1 (2/62), IPN Bi 019/133/2 (2/62).
.