Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-11-2025 09:37

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Maria
Nazwisko: Kuzin
Miejsce urodzenia: Łapy
Data urodzenia: 15-11-1914
Imię ojca: Jan
Imię matki: Pelagia
Znany/a też jako:
Maria Kuzin
urodzony/a 08- 11-1914 Łapy
Imiona rodziców: Jan Pelagia


Dodatkowe informacje:

Maria Kuzin w latach 1942-1944 ukrywała w Łapach rodzinę żydowską: Jadwigę, Juliana i Lowę Charinów. W 1966 została odznaczona Medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" [IPN Bi 1/510].



Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Dokumentacja Wojewódzkiego Komitetu Bezpieczeństwa w Białymstoku zawierająca meldunki, protokoły z odpraw za lata 1945-1947 oraz meldunki operacyjne 2. Brygady Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego za okres od 23.01.1948 do 31.12.1948, a także 27.07.1949. W meldunku operacyjnym nr 00268 z 23.11.1948 podano informację, że 19.11.1948 w Poświętnym aresztowano Marię Kuzin, łączniczkę Romualda Rajsa ps. "Bury". IPN Bi 045/909 (42/19).
Akta kontrolno-śledcze WUBP Białystok dotyczące Marii Kuzin. Ww. została zatrzymana 19.11.1948 przez WUBP Białystok w wyniku zaplanowanej akcji operacyjnej, następnie 22.11.1948 osadzona w Więzieniu Karno-Śledczym w Białymstoku. Śledztwo w sprawie wszczęte 3.02.1949 i prowadzone przez WUBP Białystok zakończono 7.03.1949 wraz z wydaniem postanowienia o pociągnięciu ww. do odpowiedzialności karnej. Kolejnego dnia WUBP Białystok wydał akt oskarżenia, zgodnie z którym M. Kuzin została oskarżona o to, że: "od początku 1946 do jesieni 1947 na terenie m. Łapy, pow. Wys. Maz. udzielała powtarzającej się pomocy nielegalnym związkom pod nazwą WiN i NZW" przez to, że na początku 1946 udzieliła pomocy lekarskiej postrzelonemu członkowi bojówki pod dow. Kazimierza Kamieńskiego ps. "Huzar", zaś na początku listopada 1946 udzieliła informacji o stanie bezpieczeństwa na terenie miasta Łapy szefowi PAS organizacji NZW okręgu białostockiego Romualdowi Rajsowi ps. "Bury", 13.11.1946 ułatwiła wyjazd R. Rajsowi ps. "Bury" z terenu pow. Wysokie Mazowieckie "zakupując mu bilety na przejazd koleją"; natomiast od lata 1946 do jesieni 1947 "udzieliła swego mieszkania jako punktu kontaktowego" członkom organizacji NZW. IPN Bi 07/943 (KSL-6717, 1702/III).
Akta Wojskowego Sądu Rejonowego (WSR) w Białymstoku w sprawie Marii Kuzin. Wyrokiem WSR Białystok z 30.03.1949 ww. została uznana winną tego, że "w okresie czasu lata do jesieni 1946 r. na terenie pow. Wysokie Mazowieckie udzieliła pomocy szefowi PAS-u nielegalnego związku NZW Rajsowi Romualdowi ps. »Bury« pośrednicząc w jego skontaktowaniu się z członkiem związku (...) oraz w chwili wyjazdu »Burego« z Białostocczyzny zakupiła dla niego bilet do Elbląga". Za powyższe skazana została na 3 lata i 6 miesięcy więzienia, zaś wyrok uprawomocnił się 9.07.1949. Maria Kuzin 27.06.1950 osadzona została w CW Fordon, który opuściła 19.08.1952 po odbyciu kary. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku z 21.04.1994 (III Ko. 26/94) unieważniono wyrok WSR Białystok z 30.03.1949 (Sr. 188/49) w stosunku do Marii Kuzin, ponieważ „czyn przypisany skazanej związany był z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego". IPN Bi 212/2575 (Sr. 188/49, III Ko. 26/94).
Sprawa obiektowa krypt. "Mazur" prowadzona przez PUBP Wysokie Mazowieckie w latach 1948-1954 dotycząca rozpracowania dowództwa i żołnierzy NZW Komendy Powiatu Wysokie Mazowieckie krypt. "Mazur". Maria Kuzin figuruje w spisie figurantów rozpracowania przebywających w więzieniu. Materiały zarchiwizowano pod sygn. 158/IV. IPN Bi 011/18 (158/IV).
Maria Kuzin otrzymała w 1963 roku zastrzeżenie na wyjazd "do państw kapitalistycznych" na okres do 15.12.1964. W 1965 roku otrzymała zabezpieczenie na wyjazd do tych państw. Materiałów brak. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Maria Kuzin była kontrolowana w ramach sprawy operacyjnej obserwacji krypt. "Samotna" (nr rej. 2989) zarejestrowanej 10.12.1964 przez SB KP MO Łapy. Sprawa zdjęta z ewidencji 12.08.1965 i zarchiwizowana pod sygn. Ag-3759. Materiały o sygn. Ag-3759 zniszczono. Wpis na podstawie zapisów kartoteczno-ewidencyjnych.
Kwestionariusze osobowe do Charakterystyki nr 71 dot. organizacji 3. Wileńska Brygada NZW pod dow. Romualda Rajsa ps. "Bury". Materiały zawierają kwestionariusz osobowy dotyczący Marii Kuzin sporządzony przez Wydział "C" KW MO Białystok 05.05.1981. Ww. od 1946 do jesieni 1947 na terenie miasta Łapy udzielała powtarzającej się pomocy bojówce PAS NZW pod dow. "Burego". Wyrokiem WSR Białystok z 30.03.1949 skazana na 3 lata i 6 miesięcy więzienia. IPN Bi 019/31 (1/29).
.