Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-11-2025 09:37

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Lucjan
Nazwisko: Marchel
Miejsce urodzenia: Wojtkowice Glinne pow. Bielsk Podlaski
Data urodzenia: 09-01-1926
Imię ojca: Bolesław
Imię matki: Stefania
Dodatkowe informacje:

 


Uzupełnienia/sprostowania:  


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Lucjan Marchel pseud. "Spokojny", w latach 1944-1945 mieszkaniec wsi Wojtkowice Glinne gmina Ciechanowiec pow. Bielsk Podlaski i członek siatki Narodowych Sił Zbrojnych, występuje (wraz z ponad stu innymi żołnierzami i współpracownikami Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ) i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) w aktach operacyjnych i śledczych UB z WUBP w Białymstoku oraz z PUBP Bielsk Podlaski z lat 1945-1949. Te akta dot. rozpracowania i likwidacji członków kilku partyzanckich oddziałów NSZ i NZW, które walczyły z komunistycznymi okupantami kraju na terenach powiatu Bielsk Podlaski i powiatów okolicznych w latach 1944-1953. Akta te zawierają m.in. pisma i plany UB dot. rozpracowania i likwidacji partyzanckiego oddziału NZW pod dowództwem "Plona" (tj. sierż. Tadeusza Bogatko pseud. "Plon"), doniesienia tajnych informatorów UB oraz protokoły przesłuchań osób "podejrzanych" i świadków. Lucjan Marchel jest wymieniony między innymi w spisie członków "bandy >Plona<" jako "łącznik bandy". Występuje też w protokole przesłuchania aresztowanego członka NZW Lucjana Deniziaka ze wsi Wojtkowice Glinne (syna Józefa, ur. w 1928 roku). Lucjan Marchel występuje w tym protokole, datowanym 9 września 1947, jako członek konspiracji NZW, który jesienią 1946 dał Lucjanowi Deniziakowi na przechowanie broń - automat PPsz i amunicję. W zeznaniach L. Deniziaka Lucjan Marchel występuje także jako już "rozstrzelany wraz z bratem swoim Zygmuntem [Marchelem] przez wojsko po wyroku sądowym". IPN Bi 011/21 (161/IV/A-H).
Lucjan Marchel, syn Bolesława i Stefanii, figuruje jako oskarżony, wraz ze swoim bratem Zygmuntem Marchel pseudonim "Sternik" (ur. 14.01.1921) i kilkoma innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego w aktach Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku z lat 1946-1947. Bracia Marchel byli oskarżeni o to, że od marca 1946 r. należeli do "nielegalnej organizacji" pod dowództwem "Sikory" oraz bez zezwolenia władz posiadali i używali broń palną, brali udział w siedmiu napadach, w tym na "majątek państwowy" w m. Sterdyń, tj. o popełnienie "przestępstwa z art. 86 k.k.w.". Te akta sądowe zawierają między innymi protokoły przesłuchań kilku świadków i osób "podejrzanych", w tym protokoły przesłuchań Lucjana Marchela - datowane 21 i 26 grudnia 1946, a także akt jego oskarżenia i "protokół rozprawy" (Lucjan Marchel został zatrzymany 21 grudnia 1946). Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Białymstoku z dn. 27.12.1946 Lucjan Marchel (wówczas 20-letni) został skazany w trybie doraźnym na karę śmierci i utratę praw na zawsze. W "protokole wykonania wyroku śmierci" zapisano m.in., że Lucjan Marchel "został rozstrzelany" 27 grudnia 1946 o godz. 13.10 w rodzinnych Wojtkowicach Glinnej - kilkadziesiąt minut po zakończeniu "rozprawy sądowej" w trybie doraźnym. IPN Lu 21/12 (Sr 1583/47), IPN Lu 401/102 (Sr. 1576/47, Sr. 1577/47, Sr. 1578/47, Sr. 1579/47, Sr. 1580/47, Sr. 1581/47, Sr. 1582/47).
Lucjan Marchel figuruje (wraz z kilkuset innymi żołnierzami i współpracownikami antykomunistycznego zbrojnego podziemia) w aktach KS MO w Warszawie z lat 1976-1978 zatytułowanych "Kwestionariusze osobowe do charakterystyki nr 66". Ta charakterystyka dot. oddziałów i członków VI Partyzanckiej Brygady Wileńskiej, którzy walczyli zbrojnie z komunistycznymi okupantami kraju na Podlasiu i wschodnim Mazowszu w latach 1945-1952. W kwestionariuszu osobowym dot. Lucjana Marchela (w tomie 4 akt) zapisano między innymi, że ww. mieszkaniec wsi Wojtkowice Glinne gm. Ciechanowiec pow. Bielsk Podlaski to "członek bandy >Młota< - Łukasiuka Władysława. Aresztowany w grudniu 1946 r.". IPN BU 0180/82 t. 4 (Charakterystyka nr 66).
.