Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-11-2025 09:37

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Henryk
Nazwisko: Żak
Miejsce urodzenia: Posiołek
Data urodzenia: 11-08-1928
Imię ojca: Władysław
Imię matki: Balbina
Dodatkowe informacje:

Według zapisu na karcie z Kartoteki Odtworzeniowej Henryk Żak objęty był Akcją „Klon”, która polegała na prowadzeniu przez funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa rozmów profilaktyczno-ostrzegawczych z działaczami związkowymi, którzy choć nie objęci akcją internowania, mogli stanowić zarzewie oporu społecznego.



Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Materiały operacyjne stanowiące dokumenty ujawnieniowe żołnierzy AK, członków DSZ, KWP, "Nie", NSZ, NZW, ROAK, WiN i innych organizacji, dezerterów z MO, UB, KBW, WBW, WP, prowadzone przez Wydział III WUBP Kielce. Teczka zawiera wykazy osób ujawnionych w PUBP w Kozienicach. W materiałach występuje Henryk Żak, Członek organizacji WIN o nazwie „Orzeł”, pseudonim „Tulipan”, łącznik. IPN Ki 015/2 t. 16 (16/IV).
Materiały administracyjne stanowiące Skorowidz imienny członków wojskowych organizacji podziemnych prowadzony przez PUBP w Kozienicach, w którym wymieniony jest Henryk Żak, plutonowy, łącznik, pseudonim „Tulipan”, oddz. "Orła". IPN Ki 018/31 (305/31).
Materiały (faktologie) opracowane w Wydz. "C" KWMO w Koszalinie na podstawie akt operacyjnych dot. min. nielegalnego posiadania broni oraz nielegalnego przekroczenia granicy, członkostwa w nielegalnej organizacji WiN/AK. Z zapisu w materiałach wynika, że Henryk Żak wraz z członkami WiN w 1946 roku na terenie lubelszczyzny starli się z żołnierzami Armii Radzieckiej, w 1949 roku nielegalnie przekroczył granicę i w tym samym roku powrócił do Polski jako repatriant z RFN. W 1977 roku utrzymywał kontakt z członkami KOR w celu utworzenia takiej organizacji w swojej miejscowości. Przeprowadzona została przez SB rozmowa ostrzegacza z w/w. IPN Sz 00103/315 (453/ADM).
Sprawa Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) kryptonim "Dragon" nr rej. Ko 15733 dot. Henryka Żaka, podejrzanego o nawiązywanie kontaktu z członkami KOR w 1977 roku i próby utworzenia wiejskiego KOR, prowadzona przez Wydział III KWMO w Koszalinie w okresie 12.12.1977 - 09.09.1978. Już tuż po wojnie Henryk Żak pozostawał w zainteresowaniu WUds.BP Koszalin i PD ds. BP Białogard z uwagi na kilka faktów. Do uważanej przez ówczesne władze za nielegalną organizacji WIN należał od maja 1944 do września 1946, działała ona na terenie powiatu kozienickiego. Henryk Żak pełnił w niej rolę łącznika. 13.09.1946 ujawnił się i zdał broń. W 1949 roku uciekł do RFN i w tym samym roku powrócił. Z w/w przeprowadzono rozmowę ostrzegawczą i sprawę zakończono. IPN Sz 00124/44 (669/2).
Akta dochodzenia w sprawie udzielenia pomocy w prowadzeniu nielegalnej działalności w okresie stanu wojennego, przeciwko Henrykowi Żakowi podejrzanemu o popełnienie przestępstwa z art. 46 ustęp 1 Dekretu z dnia 12.12.1981 o stanie wojennym, czyli „nie odstąpienie” od działalności związkowej pomimo zawieszenia prze ówczesne władze jego działalności. W/w udostępnił pomieszczenia w swoim domu dla powielarni, gdzie członkowie NSZZ „Solidarność” drukowali biuletyny i ulotki o „ antypaństwowej treści”. Dochodzenie prowadzone było przez Wydział Śledczy KW MO Koszalin. W wyniku postępowania przygotowawczego Henrykowi Żakowi zostały przedstawione zarzuty i sprawę skierowano do sądu. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Białogardzie z dnia 16.06.1983 skazany został na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności, w zawieszeniu na 4 lata oraz 40 tys. grzywny. W dniu 4.08.1983 postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Koszalinie kara pozbawienia wolności została w/w darowana. IPN Sz 00106/242 (6005/III).
Repertorium Wydziału Śledczego KWMO/WUSW Koszalin za lata 1961-1990. Pod pozycją „73” znajduje się zapis dot. Henryka Żaka, który na wniosek Prokuratury Rejonowej w Białogardzie (Pg-sl-95/8), został skazany przez Sąd Rejonowy w Białogardzie wyrokiem z dnia 16.06.1983 na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 4 lata oraz grzywnę, za działalność w NSZZ „Solidarność” w okresie zawieszenia związku przez ówczesne władze oraz udostępnienie mieszkania do powielania pism i ulotek. IPN Sz 00103/270 t. 3 (389/ADM).
Akta sądowe w sprawie powadzonej przez Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy, w okresie 28.08.1982 - 23.11.1982 przeciwko osobom oskarżonym o to, że nie odstąpiły od działalności w zawieszonym NSZZ "Solidarność", drukowali i rozpowszechniali na terenie Koszalina i Stajkowa biuletyny i ulotki związkowe zawierające wiadomości mogące wywołać niepokoje społeczne. Henryk Żak w okresie legalnej działalności związku pełnił kierowniczą rolę w NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych. W materiałach występuje w roli świadka, wymieniony jest jako osoba, która przeznaczyła jedno z pomieszczeń w swoim gospodarstwie na drukarnię. IPN By 51/173.
Teczka pracy Tajnego Współpracownika (TW), pseudonim "Gertruda” (nr rej. Ko 23692). Są to materiały operacyjne Wydziału VI WUSW w Koszalinie prowadzone w okresie 10.10.1984 - 20.01.1987. Donosy dotyczące Henryka Żaka świadczą o zainteresowaniu służby bezpieczeństwa jego osobą, z uwagi na wcześniejsze kontakty z członkami NSZZ „Solidarność”. IPN Sz 00104/1397 (20419/I).
Henryk Żak wcześniej rozpracowywany przez KWMO Koszalin Wydział IV, a następnie przez Wydz. VI w ramach Sprawy Obiektowej (SO) krypt. „Orkisz” (nr Ko 19246). Następnie zmieniony został charakter rejestracji na Kwestionariusz Ewidencyjny (KE) krypt. "Sęp" (rej. Ko 21079), prowadzony w okresie 20.09.1982 - 28.03.1989 z powodu podejrzeń o wrogą działalność w strukturach b. "Solidarności". Materiały kwestionariusza złożono w archiwum wydz. "C" WUSW w Koszalinie pod sygn. 5499/II, zniszczono 10.10.1989 (protokół brakowania nr 55/89). Materiały o sygn. 5499/II zniszczono w 1989 roku. Wpis na podstawie dokumentacji kartoteczno-ewidencyjnej.
Sprawa Obiektowa (SO) kryptonim "Orkisz", nr rej. Ko 19246, prowadzona przez Wydz. IV najpierw KWMO, a następnie WUSW w Koszalinie w latach 1981-1989 w celu inwigilacji powstających i coraz bardziej aktywnych struktur NSZZ Rolników "Solidarność Wiejska" na terenie woj. koszalińskiego. Henryk Żak został zarejestrowany jako osoba do sprawy, do nr Ko 19732 w związku ze swoją aktywną działalnością w „Solidarności” RI. W 1983 roku, wobec Henryka Żaka zmieniono charakter rejestracji, został przerejestrowany do nr Ko 21079, rozpracowywany w ramach Kwestionariusza Ewidencyjnego (KE) krypt. "Sęp". IPN Sz 00107/102 (186/IV).
Według zapisu na karcie z Kartoteki Odtworzeniowej Henryk Żak objęty był Akcją „Klon”, która polegała na prowadzeniu przez funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa rozmów profilaktyczno-ostrzegawczych z działaczami związkowymi, którzy choć nie objęci akcją internowania, mogli stanowić zarzewie oporu społecznego. Wpis na podstawie zapisu kartotecznego.
.