Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-11-2025 09:37

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Jan Dominik
Nazwisko: Strzałko
Miejsce urodzenia: Kleck
Data urodzenia: 31-01-1943
Imię ojca: Stanisław
Imię matki: Helena
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Sprawa Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) kryptonim "Frankenstein" dotycząca Jana Dominika Strzałko. Kontrola operacyjna działacza "Solidarności" na UAM. SOS krypt. „Frankenstein” (nr rejestracyjny 38037) została wszczęta 10.05.1985 przez Sekcję III, Wydział III-1 WUSW w Poznaniu. Powodem założenia sprawy było rozpoznanie, czy figurant, Jan Strzałko, pełniąc funkcję dziekana Wydziału Biologii UAM „wykorzystuje swoje stanowisko do prowadzenia wrogiej działalności politycznej polegającej na podważaniu dorobku naukowego, postaw moralnych i kwalifikacji zawodowych tych pracowników, którzy są członkami Partii, bądź też prezentują poglądy prorządowe”. W wyniku rozpracowania ustalono, że figurant „wykazywał zdecydowanie wrogi stosunek do wszystkiego co socjalistyczne”. „Występował w obronie zwolnionego profesora oraz przeciwko nowelizacji Ustawy o Szkolnictwie Wyższym. Popierał działalność powstałego na bazie NZS-u Samorządu Studentów UAM. Był sygnatariuszem listów i petycji do władz państwowych i Sejmu PRL”. Według charakterystyki sprawy z 10.07.1985 „figurant do sierpnia 80 r. był członkiem PZPR. Po utworzeniu NSZZ >Solidarność< aktywnie włączył się w jego działalność – wykazując ekstremalne postawy, m.in. oddał legitymację partyjną”. Celem prowadzonej sprawy było „ustalenie czy działalność figuranta wynika z jego osobistych przekonań czy też z jego udziału w nielegalnych strukturach”. Do rozpracowania wykorzystywano TW (tajny współpracownik) i KO (kontakt obywatelski). W ramach sprawy zastrzeżono wyjazdy zagraniczne figuranta oraz objęto kontrolą jego żonę. Wystąpiono też z wnioskiem do Departamentu III MSW o odwołanie Jana Strzałko ze stanowiska dziekana Wydziału Biologii UAM, co nastąpiło w listopadzie 1985. „Po utraceniu tego stanowiska figurant został pozbawiony wpływu na decyzje administracyjne, stał się mało widoczny i niegroźny. W dalszym ciągu prezentuje negatywne stanowisko wobec przemian zachodzących w kraju, ale nie ma to już większego wpływu na kształtowanie się sytuacji politycznej w Wydziale”. W dniu 12.01.1987 postanowiono zakończyć SOS krypt. „"Frankenstein". W uzasadnianiu podano, że „nie znaleziono dowodów świadczących o prowadzeniu przez figuranta działalności politycznej w ramach zorganizowanych struktur antysocjalistycznych”. Doraźna kontrola figuranta miała być prowadzona w ramach Sprawy Obiektowej krypt. „Collegium”. Materiały sprawy złożono do archiwum Wydziału „C” WUSW w Poznaniu (sygn. 12097/II) oraz zmikrofilmowano (sygn. 12097/2). IPN Po 08/1834 (12097/II), mikrofilm IPN Po 0187/239 (12097/2).
Materiały administracyjne Departamentu III - charakterystyki osób będących w zainteresowaniu operacyjnym resortu spraw wewnętrznych za lata 1963-1989. Akta zawierają notatkę służbową z 30.08.1985 dotyczącą „odwołania doc. dr. hab. Jana Strzałko ze stanowiska Dziekana Wydziału Biologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu”. Według dokumentu Jan Strzałko „do 1981 był aktywnym członkiem PZPR. Wraz z powstaniem >Solidarności< stał się jej zwolennikiem i działaczem. Prezentowana postawa polityczna i poglądy o charakterze antysocjalistycznym, a nie uzdolnienie organizacyjne i działalność merytoryczna jako antropologa zdecydowały, ze został wybrany w maju 1984 Dziekanem Wydziału Biologii i Kierownikiem Zakładu Antropologii (…). Zajmowane stanowiska wykorzystuje do prowadzenia wrogiej działalności politycznej, co przejawia się w inicjowaniu na forum Rady Wydziału i Senatu UAM szkodliwych dyskusji politycznych, uchwał, stanowisk i protestów do władz polityczno-administracyjnych oraz Sejmu PRL”. „Jest sygnatariuszem większości petycji, które w okresie stanu wojennego i po jego zakończeniu kierowano do centralnych władz politycznych, administracyjnych i Sejmu PRL”. Jan Strzałko „nie daje gwarancji socjalistycznego kształcenia i wychowania młodzieży”. IPN BU 01221/60 (218/3)
.