Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"
Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"
Imiona: Jerzy Ryszard
Nazwisko: Wiliński
Miejsce urodzenia: Lwów
Data urodzenia: 08-04-1934
Imię ojca: Tadeusz
Imię matki: Janina
Nazwisko: Wiliński
Miejsce urodzenia: Lwów
Data urodzenia: 08-04-1934
Imię ojca: Tadeusz
Imię matki: Janina
Treść zapisów ewidencyjnych
| Opis materiałów | Stan zachowania | Uwagi |
|---|---|---|
| Akta śledztwa przeciwko podejrzanym o przynależność do nielegalnej organizacji "Orlęta" działającej na terenie Tomaszowa Mazowieckiego i mającej na celu "przemocą zmienić ustrój państwa", tj. o przestępstwo z art. 86§2 kk WP. Sprawa wpłynęła z Wydziału III do Wydziału Śledczego WUBP w Łodzi w lutym 1952. Jerzy Wiliński był wśród uczniów X klasy „gimnazjum ogólnokształcącego” w Tomaszowie Mazowieckim podejrzanych o spotkania, w trakcie których prowadzili rozmowy na tematy polityczne i gospodarcze oraz na których postanowili utworzyć nielegalną organizację „Zbrojne Orlęta”, w ramach której mogliby prowadzić „wrogą propagandę przeciwko obecnemu ustrojowi”. Uczniowie zredagowali także „treść ulotki antypaństwowej, którą przepisali tuszem na czterech plakatach podpisanych >Walka z Komunizmem< i wspomniane plakaty rozlepili na terenie Tomaszowa Mazowieckiego”. „W dniu 01.09.1951, w związku z mającą się odbyć uroczystością rozpoczęcia nowego roku szkolnego i festynu młodzieżowego z okazji Zlotu Młodzieży w Berlinie”, podejrzani dokonali zniszczenia dekoracji na boisku przy „gimnazjum ogólnokształcącym”. „Tej samej nocy” Jerzy Wiliński, wraz z drugim podejrzanym, włamali się do sekretariatu ZMP, gdzie zniszczyli portret „tow. Stalina” i zabrali opinie członków ZMP, opinie rady pedagogicznej i kilka protokołów POP PZPR. W pierwszych dniach października 1951 Jerzy Wiliński do organizacji „Orlęta” „zawerbował swego kolegę szkolnego”. Członkowie organizacji „w kilka dni później na zebraniu konspiracyjnym (…) postanowili zdobyć maszynę do pisania, celem pisania na niej nielegalnych ulotek antypaństwowych”. Jerzy Wiliński, wraz z innym członkiem organizacji, w połowie października 1951, „dokonali włamania do sekretariatu Liceum Handlowego w Tomaszowie Mazowieckim, skąd zrabowali maszynę do pisania marki >Olimpia<, na której napisali około 100 sztuk ulotek o treści antypaństwowej”. W grudniu 1951 „odbyło się zebranie konspiracyjne w pełnym składzie członków nielegalnej organizacji >Orlęta< i postanowiono napisać na maszynie nielegalne ulotki o treści antypaństwowej w ilości 80 sztuk”. Jerzy Wiliński został aresztowany w lutym 1952. Wojskowy Sąd Rejonowy w Łodzi, wyrokiem z 11.06.1952, skazał go na 7 lat więzienia. Na mocy amnestii kara została skrócona do 3 lat i 6-ciu miesięcy więzienia. Jerzy Wiliński karę odbywał w więzieniu w Jaworznie. | IPN Ld PF12/1295 t. 1-2 (4261/III, 4261/VII). | |
| Akta w sprawie karnej przeciwko oskarżonym o działalność w nielegalnej organizacji "Zbrojne Orlęta" (lub „Orlęta”) na terenie Tomaszowa Mazowieckiego w latach 1951-1952. Jerzy Wiliński został zatrzymany 25.02.1952 i osadzony w areszcie w WUBP w Łodzi w związku z podejrzeniem o dokonanie przestępstwa z art. 86 § 2 kk WP i innych. Uznany został winnym tego, że w czasie od 01.06.1951 do 26.02.1951, wraz z innymi, działając w zamiarze „zmiany przemocą ustroju Państwa Polskiego” brał udział w nielegalnej organizacji pod nazwą „Orlęta” oraz, że bez pozwolenia władz przechowywał broń palną. Uznany został winnym także tego, że 01.09.1951, wraz z innym członkiem organizacji, w Tomaszowie Mazowieckim na boisku sportowym zniszczył „wystawione publicznie chorągwie państwowe” oraz „w sekretariacie Zarządu Szkolnego ZMP przy Liceum Ogólnokształcącym wystawiony publicznie portret Generalissimusa Stalina”. Dokonał także „zaboru cudzego mienia w celu przywłaszczenia maszyny do pisania marki >Olimpia< na szkodę Liceum Handlowego w Tomaszowie Mazowieckim”. Za powyższe skazany został wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Łodzi z 11.06.1952 na karę łączną 7 lat więzienia z utratą praw publicznych i obywatelskich praw honorowych przez 3 lata oraz przepadek całego mienia. 18.06.1952 obrońca Jerzego Wilińskiego wniósł skargę rewizyjną o skrócenie wyroku do 5 lat więzienia. Skarga pozostała nie uwzględniona a wyrok utrzymany w mocy. W dniu 15.09.1952 matka Jerzego Wilińskiego skierowała prośbę o ułaskawienie do Prezydenta RP. Prośbie nie nadano dalszego biegu. Dnia 12.05.1953 sąd wydał postanowienie o zastosowaniu amnestii w stosunku do Jerzego Wilińskiego i skrócił karę do 3 lat i 6 miesięcy więzienia. Jerzy Wiliński osadzony został w więzieniu w Łodzi (ul. Kopernika). Wyrok odbywał także w więzieniu w Jaworznie (praca w kopalni węgla). Dnia 15.07.1954, na mocy postanowienia WSR w Łodzi, Jerzy Wiliński został warunkowo zwolniony z odbywania kary. Dnia 03.07.1967 Sąd Wojewódzki w Łodzi zarządził zatarcie skazania. | IPN Ld 6/1693 t. 1-2 (Sr. 130/52). | |
| Materiały Wydz. "C" KWMO w Łodzi - Nielegalne organizacje i oddziały podziemia zbrojnego działające na terenie powiatu tomaszowskiego w latach 1947-1953. Jerzy Wiliński należał do organizacji pn. „Orlęta”. Powstała ona w czerwcu 1951 i działała do lutego 1952. W skład organizacji wchodziło 10 osób - uczniów gimnazjum ogólnokształcącego w Tomaszowie Mazowieckim, wywodzących się ze środowiska „inteligencji, obszarnictwa i bogatego chłopstwa”. Głównym celem organizacji był kolportaż „antypaństwowych i antyradzieckich ulotek” oraz werbunek członków. Za działalność w organizacji Jerzy Wiliński został skazany na 7 lat więzienia przez WSR w Łodzi. | IPN Ld PF10/445 (520/X). | |
| Opracowanie nr 213 dot. nielegalnej organizacji młodzieżowej pn. "Orlęta" pod dowództwem Jana Łaskiego, działającej w okresie od czerwca 1951 do lutego 1952. Opracowania dokonano na podstawie materiałów archiwalnych Wydziału „C” KWMO w Łodzi w 1976 roku. Jerzy Wiliński był członkiem nielegalnej organizacji „Orlęta” na terenie Tomaszowa Mazowieckiego od czerwca 1951 do 24.02.1952. Brał udział w kolportażu ulotek antypaństwowych, kradzieży maszyny do pisania, dewastacji dekoracji oraz posiadał bez zezwolenia pistolet, który skradł swemu bratu, oficerowi KBW. Aresztowany został 24.02.1952 i skazany wyrokiem WSR w Łodzi z 11.06.1952 na 7 lat więzienia. Karę na mocy amnestii złagodzono o połowę. Dnia 20.07.1954 Jerzy Wiliński został warunkowo zwolniony z odbywania kary. | IPN Ld 030/213. | |
| Według zapisu w Księdze głównej więźniów Więzienia w Łodzi (ul. Kopernika) oraz kartotece skazanych Jerzy Wiliński 29.10.1952 został przeniesiony z więzienia w Łodzi do więzienia w Sieradzu, a następnie 14.03.1953 przeniesiony do więzienia w Jaworznie. | IPN Ld 7/82 (2/16). |